Burgerschap Ethische Dilemma's 2e jaars MBO

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 2

Burgerschap ethische dilemma's

Sociaal-maatschappelijke dimensie

Inhoud van deze les

Wat weet je nog van de vorige les?

Discussies voeren

Leerdoel van deze les

1. Nadenken over wat jij vindt van bepaalde situaties.
   
2. Je kunt uitleggen waarom je iets vindt en normen en waarden daaraan ten grondslag liggen.
3. Je weet wat ethiek inhoudt.
4. Je kan een voorbeeld van ethisch handelen benoemen.

Wat is ethiek?

Ethiek gaat over het goede doen.

Kritisch zijn op wat goed of fout is in een bepaalde situatie en heeft altijd te maken met normen en waarden. 

Dus met dat wat jouw maatstaven en idealen zijn.

Stappen

Je bedenkt bij een dilemma op welke manieren je kunt handelen of reageren. Wat zijn de opties? (helicopterview). Wat is het gevolg als ik het ene doe? En wat is het gevolg als ik het andere doe? Zijn er ook nog alternatieven te verzinnen voor de netelige kwestie?

Als je alles uiteen hebt gezet, kan je kiezen. 

Wat vind je belangrijker om te doen? En welke normen en waarden schuilen daar dan achter? Dus, wat zegt de gemaakte keuze over jou?

Ethisch dilemma: geld of dierenleed?

Je bent een arme student en je komt in de supermarkt om kipfilet te kopen. Je hebt de keuze voor dure biologische kipfilet waarvan je weet dat de kip een goed leven heeft gehad of goedkope plofkip waarvan je weet dat de kip een slecht leven heeft gehad. 

Het dilemma is nu of je kiest voor de biologische kip of de plofkip. Wat is belangrijker: geld of dierenleed?

Ethisch dilemma 'Stemrecht voor iedereen of niet?'

Stelling

Iedereen zou mogen stemmen, ook al hebben sommige mensen te weinig verstand van politieke zaken om een 'goede' stem uit te kunnen brengen.

Ethisch dilemma: iemand helpen door de regels te breken of gelijke behandeling voor iedereen?

Je ziet dat iemand kleding steelt bij een kledingwinkel. De persoon ziet eruit alsof hij weinig geld heeft en de kleding die hij draagt is stuk. Het dilemma is nu of je zegt tegen de winkeleigenaar dat er iemand aan het stelen is, of dat jij je mond dichthoudt. 

Wat is belangrijker: iemand mogelijk helpen door de regels te breken of eerlijkheid? Is er ook nog een alternatieve oplossing te bedenken?

Wat als je de persoon die je ziet stelen kent van vroeger: klasgenoot van de basisschool of een collega van vroeger

Ethisch dilemma:
Zouden mensen met een verstandelijke beperking gesteriliseerd moeten worden?

1. ja
2. nee
3. weet niet

En wat als deze persoon naast haar verstandelijke beperking ook nog eens verslaafd is? Stel dat ze toch kinderen wil, is dat dan ethisch verantwoord of niet? Voor wie wel, voor wie niet?

The trolley problem

Er rijdt een tram over een rails waar vijf mensen op vastgebonden liggen. De bestuurder is onwel geworden dus de tram zal zeker over de vijf mensen heen denderen. Nu sta jij bij de wissel en als je de wissel op tijd omzet, zal de tram de andere rails op rijden. De rails waar maar één mens vastgebonden ligt. Dat scheelt dus vier doden. 

Wat doe je, haal je de wissel over of niet?

Wat als er op de ene rail een wrede koningin ligt en op die andere 5 onschuldige burgers. 

Wat als er op die ene rail een zeer geliefd en rijke koning ligt waarvan je zeker weet dat je een beloning krijgt als je zijn leven redt.