2.1 - Russische Revolutie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

2.1 - Russische Revolutie

Leerdoelen

- Je kunt de belangrijkste ideeën van Karl Marx uitleggen

- Je kunt enkele indirecte oorzaken noemen van de Russische Revolutie

- Je kunt een beschrijving geven van het verloop van de Russische Revolutie

Stellingen 

"De mens is van nature egoïstisch en daarom is communisme onmogelijk. Klopt dit volgens jou?"

Zijn mensen fundamenteel egoïstisch, waardoor een communistische samenleving nooit zal werken, of kunnen we onze natuur overstijgen?

"Echte rechtvaardigheid betekent dat iedereen krijgt wat hij nodig heeft, niet wat hij verdient. Sta jij achter deze stelling?"

Moet een samenleving zich richten op verdienste en inspanning, of moet het streven naar gelijke verdeling van middelen?

"Een wereld zonder privébezit zou een betere samenleving creëren. Ben jij voor of tegen?"

Maakt het afschaffen van privébezit mensen gelukkiger en meer verbonden, of leidt het juist tot verlies van motivatie en identiteit?

Industriële samenleving

- Klassenmaatschappij -> grootste groep arbeider afhankelijk van fabriekseigenaren

- Omdat fabrieken met elkaar concurreren -> lonen arbeiders laag  -> arbeiders arm -> fabriekseigenaren rijk

Oplossing ongelijkheid = socialisme

Bedenker Karl Marx met zijn boek Het Kapitaal

Socialisme

- kapitalisme zorgt voor ongelijkheid

- Arbeiders zullen in opstand komen tegen deze ongelijkheid -> arbeiders gaan deze klassenstrijd winnen en het privébezit afschaffen -> zonder bezit geen klassensamenleving

Binnen socialisme 2 stromingen

Sociaaldemocratie

Communisme

Sociaaldemocratie

- Gematigde stroming -> willen geen klassenstrijd -> vreedzame oplossing voor ongelijkheid

- proberen sociale wetten aan te nemen -> via de politiek -> nu: PVDA

- Afschaffen al het privébezit ook niet nodig

Communisme

- radicale stroming -> doel bereiken met geweld!

- Afschaffen al het privébezit zodat klassensamenleving wordt afgeschaft.

1e communistische revolutie

Russische Revolutie 1917

Schok voor Europa en de wereld

Rusland voor 1917

- 1900 Rusland veel landbouw, amper industrie -> groot deel landbouwgrond in handen van rijke adellijke families -> boeren slechte positie en arm

- Rusland geen democratie -> Eeuwen lang bestuurd door de familie Romanov -> alleenheersers die geen kritiek willen -> geheime politie hield tegenstanders in de gaten

Ontevredenheid Rusland

Ontevredenheid -> nog meer door verliezen oorlog Japan 1905 -> mensen willen verandering -> protest in hoofdstad Sint-Petersburg voor kiesrecht en kortere werkdagen -> met geweld protest neergeslagen -> 10.000 doden

Rusland WOI

Grote verliezen in WOI -> miljoenen Russische slachtoffers -> veel boeren in leger -> voedseltekort -> stakingen en demonstraties -> start Russische Revolutie

Russische Revolutie 1917 in 3 fases

Februari revolutie

Oktober revolutie 

Burgeroorlog

Februari revolutie

- februari 1917

- leger en parlement laten Tsaar (Russisch voor koning) in de steek -> Tsaar Nicolaas II treed af -> voorlopige regering -> wil stoppen met WOI maar wordt tegenhouden

Oktober revolutie

- Bolsjewieken = Russische communisten -> leider Vladimir Lenin -> radicale eisen: alle grond aan de boeren, alle fabrieken aan arbeiders en vrede met Duitsland -> geen democratie maar bestuur door arbeidersraden (sovjets)

- Familie van de Tsaar vermoord

- Niet iedereen eens -> maar bolsjewieken zetten de tijdelijke regering af, de nieuwe wordt geleid door Lenin

Burgeroorlog

- Lenin wapenstilstand met Duitsland december 1917 -> vrede van Brest-Litovsk maart 1918

- Veel Russen blij met einde WOI voor Rusland maar willen geen communisme -> start burgeroorlog tussen bolsjewieken (communisten) en de 'Witten' (tegenstanders)

- De Witten werden in 1922 verslagen

- Na burgeroorlog werd de Sovjet-Unie uitgeroepen -> eenpartijstaat (Communistische partij)

Ontstaan Sovjet-Unie 1922