Herhaling les 17, 18 en 19

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Herhaling leesvaardigheid les 17, 18 en 19

Functiewoorden

• Een functiewoord kondigt de functie van een tekstdeel of alinea aan.
• De schrijver vertelt letterlijk wat je in dat tekstdeel kunt verwachten.
• Een functiewoord tref je meestal in de eerste zin van een alinea aan.
• Bijvoorbeeld: 'De conclusie is....' Het woord 'conlusie' is dan het functiewoord.

Wat is een functiewoord?

1. Een woord waarmee de functie van een alinea wordt omschreven.
2. Een woord met een belangrijke functie in een tekst.
3. Een woord dat aangeeft welke functie iemand heeft binnen een bepaald bedrijf of instelling.

Geef een voorbeeld van een functiewoord

Functiewoorden.
Wat is een probleemstelling?

1. Een omschrijving van een probleem.
2. Een goede raad.
3. Een reactie op een bepaalde mening.
4. Een uitleg van een verschijnsel.

Welk woord is een functiewoord?

1. tenzij
2. dat blijkt uit
3. aanleiding
4. daarentegen

Welk functiewoord is van toepassing op alinea 2?

1. constatering
2. aanleiding
3. definitie
4. nuancering

Wat betekent het functiewoord 'nuancering'?

1. Vaststellen van een feit of verschijnsel
2. Nadenken over wat het beste is
3. Het verduidelijken van iets door meer details te geven
4. Korte weergave van het belangrijkste deel van de tekst

Wat is een verschil tussen een verbindingswoordwoord en een functiewoord?

1. functiewoord geeft een verband aan, verbindingswoord niet
2. functiewoord staat niet altijd in de tekst, verbindingswoord wel
3. er is geen verschil
4. er zijn veel minder functiewoorden dan verbindingswoorden

Verbindingswoorden

• Verbindingswoorden laten zien hoe de zinnen van één alinea met elkaar samenhangen. 
• Verbindingswoorden helpen om het verband tussen de zinnen of deelzinnen aan te geven. 
• Een ander woord voor verbindingswoord is signaalwoord. 
• Als je de signaalwoorden uit een tekst weglaat, is een tekst lastiger te begrijpen. 

Verbindingswoorden

1. Geven een signaal dat je moet opletten
2. Geven een signaal dat er een bepaald verband wordt aangegeven in de tekst.
3. Geven een signaal dat er belangrijke woorden komen
4. Geven een signaal dat er een belangrijk stuk tekst komt.

Verbinding: TEGENSTELLING wordt aangegeven met verbindingswoord:

1. al met al
2. daar staat tegenover
3. zoals
4. waardoor

Verbinding CONCLUSIE wordt aangegeven met verbindingswoord:

1. evenals
2. dus
3. met dat doel
4. daarentegen

Signaalwoorden 

van voorbeeld

Signaalwoorden 

van voorwaarde

Signaalwoorden van opsomming

Signaalwoorden van samenvatting

Signaalwoorden van oorzaak&gevolg

Signaalwoorden van tegenstelling

Signaalwoorden van tijd

Signaalwoorden van conclusie

dus

vervolgens

echter

omdat

kortom

ten tweede

mits

bijvoorbeeld

als

zoals

al met al

vervolgens

hierdoor

want

maar

daarentegen

ook

Waarmee geeft de schrijver Verbindingen aan?

1. Functiewoorden
2. Doewoorden
3. Verbindingswoorden
4. Verwijswoorden

Welk tekstverband geeft het signaalwoord aan?

Sleep de signaalwoorden naar het goed tekstverband.

opsomming

tegenstelling

tijdsvolgorde

echter

maar

ook

nadat

daarnaast

terwijl

Signaalwoord 

       tijd

Signaalwoord  

conclusie

Signaalwoord
doel-middel

Intussen

Daarmee

Dus

Daarna

Tijdens 

Daartoe

Met de bedoeling 

Vandaar

Zoek tekstverband:

Hij houdt niet alleen van pannenkoeken maar ook van pizza's.lopen.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. chronologie
4. toelichting

Kortom, dit was de herhaling over tekstverbanden en signaalwoorden.
Tekstverband?

1. Doel-middelverband
2. Vergelijkend verband
3. Samenvattend verband
4. Concluderend verband

Wat voor soort verwijswoorden zijn er?

Voornaamwoord als verwijswoord Een voornaamwoord is een woord dat verwijst naar personen, dieren of dingen (concreet of abstract), zonder die bij naam te noemen. Voornaamwoorden komen dus in feite ‘in de plaats van’ een zelfstandig naamwoord. Ze hebben zelf niet echt betekenis; ze verwijzen naar woorden die wél betekenis hebben

Wat voor soort verwijswoorden zijn er?

Bijwoord als verwijswoord Woorden als hier, daar, toen, erover, hoe, zo, waar, wanneer. 

- 'Wat vind je van mijn voorstel? Denk erover na'. --> Erover slaat dan op het voorstel.

Wat voor soort verwijswoorden zijn er?

Verwijzingen met zelfstandig naamwoorden Een zelfstandig naamwoord is niet echt een verwijswoord, maar kan wel verwijzen naar een persoon of ander ding in de zin.

"Ranomi Kromowidjojo won een gouden medaille op de 50 meter vrije slag. De zwemster ziet dit niet als een revanche op haar tegenvallende prestaties op de Olympische Spelen'. 

Te veel of te weinig

Gebruik verwijswoorden in een juiste hoeveelheid. 

Teveel verwijswoorden? Onoverzichtelijk. "Hij sloeg zijn vriend en zijn gezicht werd direct rood." Wie werd rood?

Te weinig verwijswoorden? Herhalende tekst. "Jan pakte de pan. Jan deed olie in de pan. Jan deed de afzuiger aan."

Verwijswoorden...

1. geven een verband aan in de tekst.
2. geven een eigenschap aan.
3. geven aan dat iets van iemand is.
4. verwijzen naar iets in de tekst.

VERWIJSWOORDEN

SIGNAALWOORDEN

Omdat

Hoewel

Die

zij

Hoewel ik hem als een heel aardige man ken, gedroeg hij zich vandaag wel erg vreemd.

1. Voorwaarde
2. Tegenstelling
3. Inperking
4. Conclusie

Tekstverband: VOORWAARDE

1. mits
2. waardoor
3. omdat
4. alles bij elkaar

Wat is een voorbeeld van de voorwaarde?

1. Sara krijgt zakgeld, maar daarvoor moet ze wel op tijd naar bed gaan.
2. Murat houdt van leuke dingen doen, hij doet dat graag samen met vrienden.
3. Joya vindt spruitjes vies. Zij wil die niet eten en laat ze liggen op haar bord.
4. Roel wil graag alleen op vakantie, maar dat mag niet van zijn ouders.

Welk signaalwoord hoort bij een toegevend verband?

1. kortom
2. aan de hand van
3. weliswaar
4. indien

'ook al' is een signaalwoord voor een toegevend verband

1. Juist
2. Onjuist

Kies het juiste signaalwoord van het tekstverband inperking:
Ik vond dat Fred aan mijn hoofd zeurde, (.....) ik niets beters te doen had.

1. hoewel
2. alsof
3. ondanks
4. maar

Bij welke tekstverbanden horen de volgen de woorden:
in andere woorden, anders gezegd, oftewel

1. Inperking
2. Vergelijking
3. Omschrijving

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het experiment

1. deze experiment
2. dit experiment

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het publiek

1. deze publiek
2. dit publiek

Even alles op een rij

- Functiewoorden: een functiewoord kondigt de functie van een tekstdeel of alinea aan (oorzaak, gevolg, aanleiding, oplossing enz.).

- Verbindingswoorden: Laten zien hoe de zinnen met elkaar samenhangen. Er zijn verschillende soorten verbindingen en heel veel verbindingswoorden.

- Verwijswoorden: Voornaam als verwijswoord, bijwoord als verwijswoord, verwijzingen met zelfstandig naamwoorden.

Wat kun je verwachten op de toets?

- Wat laten verbindingswoorden, functiewoorden of verwijswoorden zien.

- Zin herschrijven en voeg een functiewoord toe.

- Tekst lezen en functiewoorden, verwijswoorden en verbindingswoorden benoemen.

- verbindingen tussen twee alinea's.

- wat is de rol van een bepaald fuctiewoord.