17-3: Werkwoordsvormen en werkwoordstijden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Leg je huiswerk alvast open neer.

Welkom!

Lees de groene theorie op blz. 264.

Lesdoelen

Aan het eind van deze les...

•  kun je de werkwoordsvormen herkennen en gebruiken.

Spelling: werkwoordsvormen en - tijden

Werkwoordsvormen en werkwoordstijden

ww-vormen	ww-tijden
- infinitief - pvtt - pvvt - vd - od (bn)	- onvoltooid tegenwoordige tijd - onvoltooid verleden tijd - voltooid tegenwoordige tijd - voltooid verleden tijd - toekomende tijd

Werkwoordsvormen op een rijtje

PVTT	Loop
PVVT	Liep
VD	Gelopen
OD	Lopend
Inf	Lopen

Wat valt je op?

Mevrouw Jeleskovic legt de opdracht uit.

Mevrouw Jeleskovic legde de opdracht uit.

Mevrouw Jeleskovic heeft de opdracht uitgelegd.

Mevrouw Jeleskovic had de opdracht uitgelegd.

Mevrouw zou de opdracht uit kunnen leggen.

Werkwoordstijden

Een werkwoord kan verschillende 'tijden' hebben. Je gebruikt het ww op verschillende manieren. De manieren hebben een naam: werkwoordstijden

Er zijn verschillende werkwoordstijden: 

Werkwoordstijden

OTT: onvoltooid tegenwoordige tijd

         Ik speel gitaar. 

VTT: voltooid tegenwoordige tijd

        Ik heb gitaar gespeeld.

OVT: onvoltooid verleden tijd

        Ik speelde gitaar. 

VVT: voltooid verleden tijd

       Ik had gitaar gespeeld.

OTTT/OVTT/VTTT/VVTT: toekomende  tijd

Voltooide tijd: hulpwerkwoord (hebben of zijn) + voltooid deelwoord

Stappenplan

Stap 1: Bepaal het gezegde.

Stap 2: Staat er een vorm van hebben of zijn + een voltooid deelwoord in de zin? Dit bepaalt de eerste letter. Voltooid (V) of Onvoltooid (O)

Stap 3: In welke tijd staat de persoonsvorm? Dit bepaalt de tweede letter.

Tegenwoordig (T) of Verleden (V).

STAP 4: Staat er een voor van 'zullen' in de zin? Ja=T erbij. Nee=niets erbij.

Stap 4: Rond af met T voor tijd.

Voorbeeld

Heb je het huiswerk al gemaakt?

• Gezegde: heb gemaakt 
  
• Heb + voltooid deelwoord (gemaakt): voltooid (V)
  
• De persoonsvorm (heb) staat in de tegenwoordige tijd: tegenwoordig (T)
  
• Sluit af met een T voor Tijd.
•  VTT: voltooid tegenwoordige tijd
  

Voorbeeld

Zullen wij een tien halen voor de toets?

• Vorm van hulpwerkwoord hebben of zijn? Nee = O
• Pv in TT of VT? > TT, dus OT
• Vorm van zullen? Ja > OTT
• Sluit af met een T voor Tijd.
• OTTT
  

Voorbeeld

Hij zou de prijs kunnen winnen.

• Vorm van hulpwerkwoord hebben of zijn? Nee = O
• Pv in TT of VT? > VT, dus OV
• Vorm van zullen? Ja > OVT
• Sluit af met een T voor Tijd.
• OVTT
  

Voorbeeld

Zullen ze naar Spanje zijn geweest?

• Vorm van hulpwerkwoord hebben of zijn? Ja = V
• Pv in TT of VT? > TT, dus VT
• Vorm van zullen? Ja > VTT
• Sluit af met een T voor Tijd.
• VTTT
  

Voorbeeld

Zou hij op dat feest hebben gedanst?

• Vorm van hulpwerkwoord hebben of zijn? Ja = V
• Pv in TT of VT? > VT, dus VV
• Vorm van zullen? Ja > VVT
• Sluit af met een T voor Tijd.
• VVTT
  

Ik schrijf een brief.

1. ott
2. ovt
3. vtt
4. vvt

Erik wordt vandaag met de auto naar school gebracht.

1. ott
2. ovt
3. vtt
4. vvt

Ik zou die brief geschreven kunnen hebben.

1. ottt
2. ovtt
3. vtt
4. vvtt

Het zal zaterdag urenlang sneeuwen.

1. ottt
2. ovtt
3. vttt
4. vvtt

Zullen wij uit eten gaan?

1. ott
2. ovt
3. vtt
4. ottt

Zelf aan de slag!

Blz. 266: opdracht 1,2 en 4.

- Klaar? Lezen/ werken aan boekopdracht.

Kun je dit nu?

•  kun je de werkwoordsvormen herkennen en gebruiken?
• kun je de werkwoordstijden ott, ovt, vtt en vvt benoemen?

Evaluatie