Signaalwoorden en tekstverbanden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Nederlands donderdag 9 februari 

Les 1: 

- Wat weten jullie nog (3 quizvragen)? (10 min)

- Instructie tekstverbanden en signaalwoorden (15-20 min)

- Oefenen met 4 quizvragen (10 min)

- extra opdracht

- Maken opdrachten (10 min)

Les 2:

- verder werken met opdrachten (30 min)

- nabespreken opdrachten (10 min)

Wat is het voegwoord?
Vorige week heb ik een broek gekocht, maar deze was te groot.

Wat is het voegwoord?
Hij mag eerder naar huis, mits hij zijn huiswerk af heeft.

Wat is het voegwoord?
Ik volg verschillende vakken. Zo is wiskunde één van mijn vakken.

Voegwoorden/signaalwoorden

Een voegwoord VOEGT twee delen tekst aan elkaar.

Hij kocht een broek en hij kocht een trui.

            deel 1                 vw            deel 2

Tekstverband

Die twee delen tekst hebben iets met elkaar te maken (VERBAND).

Aan het signaalwoord kun je zien wat de twee delen met elkaar te maken hebben.

Welke tekstverbanden
ken jij nog?

tegenstelling 

Signaalwoorden: maar, echter, toch, hoewel, daarentegen

Mijn broertje houdt van chips, maar ik houd meer van nootjes.

deel 1 = opmerking                     signw       deel 2 = 'tegengestelde'

De onderzoekers deden onderzoek. Ze vonden echter geen resultaten.                                                                          signw

deel 1  = opmerking                              deel 2 = tegengestelde 

opsomming/volgorde

signaalwoorden: ten eerste, ten tweede, ook, en, tevens, daarna, bovendien, vervolgens.

Het onderzoek vond in eerste instantie plaats in Zweden. De onderzoekers zijn ook afgereisd naar Moskou voor hun experiment. Ten slotte kwam het team samen in Nederland om hun bevindingen te bespreken.

Oorzaak-gevolg

Signaalwoorden: doordat, als gevolg van, daardoor

Als gevolg van een naderende aardbeving moest het dorp worden geëvacueerd. 

oorzaak = naderende aardbeving

gevolg = het dorp moest worden geëvacueerd

Voorbeeld

Signaalwoorden: zo, zoals, bijvoorbeeld, neem nou, onder andere

Op school zijn niet alle vakken leuk. Zo is Nederlands langdradig en saai.

doel-middel

Signaalwoorden: om .. te, waarmee, door middel van, met behulp van

Om mijn eindexamen te halen, zal ik nog meer moeten oefenen.

Doel: eindexamen halen

Middel: meer oefenen

Voorwaarde

Signaalwoorden: als, mits, tenzij, indien

Als de onderzoekers op tijd waren geweest, hadden ze wel hun experiment kunnen voltooien.

Voorwaarde: op tijd zijn!

conclusie / samenvatting

Signaalwoorden: dus, concluderend (conclusie)

Signaalwoorden: kortom

Het experiment is dus mislukt.

Kortom, er zijn verschillende manier om het experiment te laten slagen.

Reden/argument/uitleg

Signaalwoorden: want, omdat, daarom, immers

Ik ben te laat, omdat de treinen niet reden vandaag.

                                                      deel 2 = reden/uitleg

Dat is een mooie trui. Deze past immers goed bij mijn nieuwe broek.

                                                  deel 2 = argument

Oefenen

Gisteren nam ik een paracetamol waarmee ik mijn hoofdpijn wilde verlichten.

Hoewel de tegenpartij twee keer scoorde, wonnen we toch de wedstrijd.

De leerling haalde hoge cijfers, waardoor ze voor haar examen is geslaagd.

Gisteren heb ik gesport, boodschappen gedaan en ben ik bij mijn ouders op visite geweest.

Extra opdracht

1. Ga naar een nieuwssite. Bijvoorbeeld nu.nl, Omroep Brabant, AD.nl

2. Kies een tekst die je leuk vindt.

3. Zoek in de tekst drie verschillende tekstverbanden.

4. Kopieer de zin en geef het tekstverband en signaalwoord.

Kopieer hier de zin uit jouw gekozen tekst. Geef het tekstverband en het signaalwoord.

Oefening

Basis: hoofdstuk 2, opdracht 2, 3 en 4 (30 min)

Kader: hoofdstuk 2, opdracht 1, 2 en 4 (30 min)

Nederlands donderdag 9 februari 

Les 1: 

- Wat weten jullie nog (3 quizvragen)? (10 min)

- Instructie tekstverbanden en signaalwoorden (15 min)

- Oefenen met 4 quizvragen (10 min)

- Maken opdrachten (10 min)

Les 2:

- verder werken met opdrachten (30 min)

- nabespreken opdrachten (10 min)

Oefening

Basis: hoofdstuk 2, opdracht 2, 3 en 4 (30 min)

Kader: hoofdstuk 2, opdracht 1, 2 en 4 (30 min)