3. Elektriciteit in huis

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

3. Elektriciteit in huis

Ga rustig zitten op je plek.

Boek, pen en iPad op tafel.

Startvraag: in welk soort schakeling is de stroomsterkte op alle punten hetzelfde?

Is dit een parallel- of serieschakeling?

1. Parallel
2. Serie

Hoe schakel je een ampèremeter (stroom) in de schakeling?

1. Zoals in schema 1
2. Zoals in schema 2

Een stroommeter meet hoeveel stroom er door de kring gaat - oftewel, hoeveel auto's met broodjes er langs komen.

Als je die auto's gaat tellen, ga je ook in die straat staan, en niet in een straat verderop.

Hoe schakel je een voltmeter (spanning)?

1. Volgens schema 1
2. Volgens schema 2

Je meet hoeveel spanning er op een apparaat in de stroomkring staat. Oftewel, hoeveel broodjes aan dat adres worden geleverd.

Je laat de auto dan even naast de weg parkeren zodat je de broodjes kan tellen.

Dit gaan we leren:

Je kunt de onderdelen van een huisinstallatie benoemen vanaf de hoofdleiding in de meterkast.

Je kunt beschrijven waar de verschillend gekleurde draden in een huisinstallatie voor dienen.

Je kunt de oorzaak en de gevolgen beschrijven van kortsluiting en van overbelasting.

We starten bij de meterkast.

Daarin vind je:

- De kWh-meter (meet hoeveel stroom wordt verbruikt)

- Zekeringen (beschermen tegen kortsluiting/overbelasting)

- Groepsschakelaren (zetten een groep apparaten aan/uit)

- Aardlekschakelaar

Vanuit de meterkast lopen draden naar alle stopcontacten. Elk heeft ten minste twee draden:

- Fasedraad - is bruin, staat spanning op, brengt de stroom.

- Nuldraad - is blauw, geen spanning, voert de stroom af.

(Soms ook geel/groene aardedraad).

Voor bv. een lamp loopt er van het stopcontact naar de lamp een schakeldraad; daar komt alleen spanning op als je de schakelaar inschakelt.

Is de schakelaar hier open of dicht?

1. Open
2. Dicht

Gevaar in huis: kortsluiting

Koperen draad: weinig weerstand, stroom gaat makkelijk.

Apparaat: grotere weerstand, zodat er niet te veel stroom in één keer door gaat.

Als draden in stekker elkaar raken: opeens heel kleine weerstand, heel grote stroom -> zekering schakelt de stroom uit.

Gevaar in huis: overbelasting

Een groep in huis (met een aantal apparaten) kan een maximum van 16 ampère stroom hebben.

Staan er te veel (grote) apparaten op, dan schakelt de groep zichzelf uit.

Daardoor bv.: niet tegelijk wasmachine én droger aan.

Dit hebben we geleerd:

Je kan de onderdelen van de huisinstallatie benoemen (kWh-meter, zekeringen, groepsschakelaar, aardlekschakelaar).

Je kunt beschrijven waarvoor de verschillende gekleurde draden dienen (blauw, bruin, zwart, groen/geel).

Je kunt de oorzaken en gevolgen van kortsluiting en overbelasting noemen.

Aan de slag

Maak: paragraaf 1.2, opdrachten 1 t/m 6 en 9.

Hoe? In je boek. Lees de theorie door als je iets niet gelijk weet.

Met wie? Je mag rustig overleggen met je buur.

Hoe lang? Tot het eind van de les, volgende week samen nakijken.

Klaar? Probeer ook de 'Extra'-opdrachten over gelijkspanning en wisselspanning.