Voorbereiding toets Taalverzorging 5 - GT

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 4

Taalverzorging 5 

Leerdoelen

*Je kan de juiste vorm van de werkwoorden hebben, zijn en worden noteren ineen zin.

*Je kan werkwoorden op de juiste wijze spellen in de t.t. en in de v.t.

*Je kan punten, komma's en hoofdletters op de juiste wijze invoegen in een tekst.

*Je kan de juiste vorm van het voltooid deelwoord noteren in een zin.

*je kan de juiste vorm van het bijvoeglijk naamwoord noteren in een zin. 

Uitleg hoofdletters  1

 Altijd aan het begin van de zin:

 Morgen gaan we naar een feest van een vriend.

  Uitzonderingen: geen hoofdletter begin van de zin:

• als de zin begint met een cijfer of getal

       100 meter verderop is een tankstation.

• 's of 't aan begin van zin: dan hoofdletter bij tweede letter

       's Nachts droom ik dat ik op een mooi eiland ben met zon en zee.

4. Welke spelling is goed? Let op de hoofdletter.

1. 25 Leerlingen gaan weg.
2. 25 leerlingen gaan weg.

3. Welke spelling is goed? Let op de hoofdletter.

1. 's Nachts zie je de maan het best.
2. 'S Nachts zie je de maan het best.

Uitleg hoofdletters  2

Eigennamen of afgeleiden

• personen                   : Max, Lisa, meneer De Vries, Henk de Vries
• naam organisatie  :  MBO Den Bosch
• aardrijkskunde       :  Alpen, Rusland, Turkse pizza
• merknamen             :  Adidas, Mac Donalds
• boek/film/tv-serie : Spijt, Home Alone
• feestdagen               : Kerstmis, Suikerfeest, Koningsdag
• historische gebeurtenissen: Tweede Wereldoorlog

5. Welke spelling is goed? Let op de hoofdletter.

1. Is jeroen vandaag ziek?
2. Is Jeroen vandaag ziek?

6. Welke spelling is goed? Let op de hoofdletter.

1. Vanavond eten we italiaanse salade met mozzarella.
2. Vanavond eten we Italiaanse salade met mozzarella.

8. Welke spelling is goed? Let op de hoofdletter.

1. Met Pasen eten we bij mijn oma.
2. Met pasen eten we bij mijn oma.

Uitleg hoofdletters  3

Uitzonderingen: geen hoofletter eigennamen

•  stromingen en afgeleiden    :  christendom, islam, kerstvakantie
  
•  windstreken                                 : oosten, westen, zuidoosten
  
•  historische perioden                : prehistorie,  middeleeuwen
  
• functiebenamingen en titels : minister-president
  
  

10. Welke spelling is goed? Let op de hoofdletter.

1. Meneer de Vries
2. Meneer De Vries

11. Welke spelling is goed? Let op de hoofdletter.

1. Noord-Brabant
2. noord-Brabant

14. Welke spelling is goed? Let op de hoofdletter.

1. Ik ga richting het oosten.
2. Ik ga richting het Oosten.

12. Welke spelling is goed? Let op de hoofdletter.

1. In de kerstvakantie ga ik naar de bioscoop.
2. In de Kerstvakantie ga ik naar de bioscoop.

Uitleg leestekens 

Punt: achter elke zin

Ik laat de hond uit.

Vraagteken: na elke vraag

Wanneer ga je weg?

Kom je morgen bij mij een film kijken?

Uitleg leestekens - komma 

• in een opsomming

        Bij de bakker koop ik brood, krentenbollen , croissantjes en koekjes.

•  voor de woordjes omdat, want en maar 
    Dat vind ik een goed idee, want dan zijn we op tijd klaar.
• Na geachte meneer De Vries,
• 
  

  
  
  
  
  
  
  

  
  

  
  
  
  

  
  
  
  

  
  

Uitleg leestekens - komma

Uitzondering

Je schrijf géén komma bij het woord 'en' .

Als ik van huis ga neem ik mijn portemonnee, ov-kaart, telefoon en sleutels mee.

Eerst ga ik die schoolopdracht nog afmaken en daarna lekker weekend houden.  

1. Zet de komma en punt op de juiste plek.

Vanmorgen was ik te laat omdat ik mij had verslapen

13. Welke spelling is goed?

1. In de supermarkt heb ik chips, cola, Fanta, en chocola gekocht.
2. In de supermarkt heb ik chips, cola, Fanta en chocola gekocht.

5. Zet de leestekens en hoofdletters op de juiste plek.

wiskunde vind ik makkelijk maar ik had een onvoldoende

Werkwoordspelling

Tegenwoordige tijd - wel of geen t? -> Gebruik 'lopen'

Verleden tijd - 't ex kofschip -> en eraf -> zit de laatste letter in 

                               't  ex kofschip -> ja? -> te   nee -> de

Voltooid deelwoord - ge- be- of ver- -> en eraf -> zit de laatste 

                                letter in 't ex kofschip -> ja? -> t nee -> d

Let op! Bij meervoud komt er altijd een n achter. 

werkwoordspelling

1. Hij heeft de boel belazerd.
2. Hij heeft de boel belazert.

Werkwoordspelling

1. Zij heeft het huis geverft
2. Zij heeft het huis geverfd

Werkwoordspelling

1. Gisteren verhuisden we naar Groningen.
2. Gisteren verhuisten we naar Groningen.

werkwoordspelling tegenwoordige tijd werkwoordspelling

1. Hij zaagd het hout.
2. Hij zaagt het hout.
3. Hij zaagdt het hout.

Werkwoordspelling

1. De oude man verstuurt de brief.
2. De oude man verstuurd de brief.

werkwoordspelling

1. Hij onthoud.
2. Hij onthoudt.

werkwoordspelling

1. Hij heeft de boel belazerd.
2. Hij heeft de boel belazert.

Bijvoeglijk naamwoorden

Bijvoeglijk naamwoord = een woord dat iets zegt over een ander woord.

 Bijvoorbeeld = de rode auto.

Soms wordt een voltooid deelwoord gebruikt als bijvoeglijk naamwoord. 

Bijvoorbeeld:    De gemaakte afspraak -  Het bord is gebruikt

Meestal geldt bij deze woorden de regel: zo kort mogelijk.

Bijvoorbeeld: De geschilderde deur – De gekregen cadeaus

Materialen schrijven we wel met een –n -> gouden, zilveren, houten

Vul in: aanbranden
De ........... pannenkoek.

1. aanbrande
2. aanbrandde
3. aangebrande
4. aangebrandde

Vul in: (verzinnen)
Het ............ verhaal

1. verzonnen
2. verzonne
3. verzinnen
4. verzinde

Vul in: (stranden)
De ............ reiziger

1. gestrandde
2. strandende
3. gestranden
4. gestrande

Vul in: (verslijten)
De ... broek

1. verslijte
2. versleten
3. verslijten
4. verslete

Vul in: (koper)
De ... kandelaar

1. kopere
2. koperen

Welk is juist?

1. De verbreede weg is erg gevaarlijk nu.
2. De verbreedde weg is erg gevaarlijk nu.
3. De verbredde weg is erg gevaarlijk nu.
4. De verbrede weg is erg gevaarlijk nu.

Taalverzorging 5 

Leerdoelen

*Je kan de juiste vorm van de werkwoorden hebben, zijn en worden noteren ineen zin.

*Je kan werkwoorden op de juiste wijze spellen in de t.t. en in de v.t.

*Je kan punten, komma's en hoofdletters op de juiste wijze invoegen in een tekst.

*Je kan de juiste vorm van het voltooid deelwoord noteren in een zin.

*je kan de juiste vorm van het bijvoeglijk naamwoord noteren in een zin.