Thema 3.4 les 3 Bodem

• Groentechnische wereld
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 3

Thema 3.4 les 3 Bodem en grondsoorten

Programma

1.  Doelen van vandaag

2. Mix en ruil

3. Opdracht bespreking

4. Quiz

5. Terugblik

Doelen van deze les

1.  Je kunt uitleggen wat het begrip bodem is.

2. Je kunt de verschillende grondsoorten van Nederland benoemen en kunt benoemen waar de grondsoorten in Nederland voorkomen.

3. Je kunt kenmerken van de grondsoorten in Nederland benoemen.

4. Je kunt voordelen en nadelen van de verschillende grondsoorten noemen. 

5. Je rond een gedeelte van het I.O af door een opdracht te maken over grondsoorten.

Mix en ruil

1.  Iedereen krijgt een kaartje met daarop een plaatje en drie vragen. 

2. Je gaat opzoek naar iemand die antwoord gaat geven op de vragen van jouw kaartje. 

3. Vervolgens geef jij antwoord op de vragen van de ander. 

4. Help elkaar en bespreek wat je weet over het kaartje.

5. Als jullie elkaars kaartje hebben beantwoord, ruilen jullie elkaars kaartje en gaan opzoek naar iemand anders. Hierbij doe je dezelfde opdracht.

6. Uiteindelijk is het de bedoeling dat je alle kaartjes een keer hebt gehad. 

7. We bespreken de kaartjes na de tijd klassikaal. Het is de bedoeling dat iedereen antwoord kan geven op de kaartjes. 

TIJD: 20 minuten

HULP: De docent loopt rond om te helpen en om vragen te beantwoorden,

1. Wat zie je op het plaatje?

2. Wat verstaan we onder bodem?

3. Is grond hetzelfde als de bodem?

Bodem

"Het bovenste deel van de aardkorst waar wortels van planten een invloed hebben op het gesteente noemen we de bodem"

De bodem is de wijze waarop de gronddeeltjes in bepaalde patronen zijn neergelegd door de natuur.

Grond is het losse materiaal waaruit de bodem is opgebouwd. Grond tref je aan de oppervlakte van de aardkorst aan. Het is een mengsel van sediment, water en lucht dat je in de handen kunt vastpakken.

1. Welke grondsoort komt hier voor?

2. Welke kleur en structuur heeft deze grondsoort?

3. Noem een kenmerk van de grondsoort.

1. Welke grondsoort zie je op het plaatje?

2. Wat zijn de voordelen van deze grondsoort?

3. Wat zijn de nadelen van deze grondsoort?

Zandgrond

Kleur: donkere toplaag, lichtere uitspoellaag, daaronder een gele onvruchtbare laag

Structuur: korrelig en los

Kenmerk: droogtegevoelig

Voordelen: makkelijk te bewerken, goede afwatering.

Nadelen: laag in voedingsstoffen, verzuurt snel.

1. Welke grondsoort komt hier voor?

2. Welke kleur en structuur heeft deze grondsoort?

3. Noem een kenmerk van de grondsoort.

1. Welke grondsoort zie je op het plaatje?

2. Wat zijn de voordelen van deze grondsoort?

3. Wat zijn de nadelen van deze grondsoort?

Rivierklei

Kleur: grijsbruin, eventueel met roestvlekken

Structuur: vast, plakkerig

Voordelen: houd water goed vast, is redelijk voedzaam. Rivierklei verzuurt sneller, dus check regelmatig de pH van deze grond.

Nadelen: afwatering bij veel regen, zwaar te bewerken, bij langdurige droogte droogt de grond erg uit en breekt deze.

1. Welke grondsoort komt hier voor?

2. Welke kleur en structuur heeft deze grondsoort?

3. Noem een kenmerk van de grondsoort.

1. Welke grondsoort zie je op het plaatje?

2. Wat zijn de voordelen van deze grondsoort?

3. Wat zijn de nadelen van deze grondsoort?

Zeeklei

Kleur: blauwgrijs

Structuur: vast, plakkerig

Kenmerk: nat, zwaar, vettig

Voordelen: houd water goed vast, is redelijk voedzaam. Door schelpenresten zit er meer kalk in deze grond en verzuurt deze minder snel.

Nadelen: afwatering bij veel regen, zwaar te bewerken, bij langdurige droogte droogt de grond erg uit en breekt deze

1. Welke grondsoort komt hier voor?

2. Welke kleur en structuur heeft deze grondsoort?

3. Noem een kenmerk van de grondsoort.

1. Welke grondsoort zie je op het plaatje?

2. Wat zijn de voordelen van deze grondsoort?

3. Wat zijn de nadelen van deze grondsoort?

Veengrond

Kleur: donkerbruin

Structuur: sponsachtig, zompig, veerkrachtig, zichtbare plantenresten

Voordelen: relatief hoog in voedingsstoffen, droogt niet snel uit. Uitzondering hoogveen dat juist laag is in voedingsstoffen.

Nadelen: zure grond, natte omstandigheden. Het waterpeil op deze gronden wordt bepaald door het waterschap, zelf heb je hierop vrijwel geen invloed.

1. Welke grondsoort komt hier voor?

2. Welke kleur en structuur heeft deze grondsoort?

3. Noem een kenmerk van de grondsoort.

1. Welke grondsoort zie je op het plaatje?

2. Wat zijn de voordelen van deze grondsoort?

3. Wat zijn de nadelen van deze grondsoort?

Lössgrond

Kleur: lichtbruin

Structuur: zeer fijne korrels

Voordelen: zeer vruchtbaar, houdt veel vocht vast.

Nadelen: Lössgronden zijn kalkloos en de stabiliteit vermindert bij een te lage pH-waarde. Bodemstructuurproblemen en erosiegevoeligheid nemen dan toe.

Over welke grondstoffen gaat het?

Sleep de grondsoort naar de juiste omschrijving.

Deze grondsoort is heel vruchtbaar.

Van deze grondsoort zijn twee soorten.

Deze grondsoort is eigenlijk een gesteente.

klei

zand

veen

Waarom laat zandgrond veel sneller water door dan kleigrond?

1. Zandgrond heeft veel plantenresten
2. Zandgrond heeft grotere ruimtes tussen de korreltjes
3. Kleigrond heeft grotere ruimtes tussen de korreltjes
4. Kleigrond heeft weinig plantenresten

Waar vind je Nederlandse rivierklei?

1. In de polders
2. Rond de Rijn en de Maas
3. Langs de Noord-Hollandse kust
4. In Groningen en Drenthe

Doelen gehaald?

1.  Je kunt uitleggen wat het begrip bodem is.

2. Je kunt de verschillende grondsoorten van Nederland benoemen en kunt benoemen waar de grondsoorten in Nederland voorkomen.

3. Je kunt kenmerken van de grondsoorten in Nederland benoemen.

4. Je kunt voordelen en nadelen van de verschillende grondsoorten noemen. 

5. Je rond een gedeelte van het I.O af door een opdracht te maken over grondsoorten.

Klaar voor de opdracht!