6.1 Waarnemen

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

6.1 Waarnemen

Leerdoelen

Je kunt vijf zintuigen noemen met hun prikkel.

  

Je kunt de werking van zintuigen beschrijven.

Waarnemen

Je kan zien, voelen, proeven, ruiken en horen. Bij waarnemen gebruik je zintuigen. Je kunt reageren op wat er om je heen gebeurt. Als je reageert op je omgeving werken je zintuigen samen met je zenuwstelsel. 

Zintuigen 

Een zintuig is een orgaan dat reageert op bepaalde invloeden uit de omgeving (=prikkels). Alle zintuigen samen vormen het zintuigenstelsel. 

Welke zintuigen ken je?

Zintuig

Een zintuig is een orgaan dat reageert op prikkels. Er zijn 5 zintuigen:

1. gehoorzintuig (in het oor)

2. gezichtszintuig (in het oog)

3. smaakzintuig (in de mond)

4. reukzintuig (in de neus)

5. zintuigen in de huid:

    koude-zintuig - warmtezintuig/ 

    drukzintuig/ tastzintuig

geen zintuig

Pijnpunten. Ze liggen in de huid, het zijn uiteinden van bepaalde zenuwen

Zintuigen en zintuigcellen

Prikkel -> Impuls

In een zintuig zitten zintuigcellen. 

In zintuigcellen onstaan impulsen (elektrische 'seintjes')

Deze impulsen gaan via de zenuwen naar de hersenen en je wordt je bewust van de prikkel. 

(prikkel)

Prikkel - Reactie

Wat zie je op de afbeelding?

A  Er is een zak patat (prikkel).

     De zintuigcellen in je ogen en neus geven signaaltjes af.  

B  Het signaal (impuls) is een elektrisch signaal dat door de 

     zenuwen naar de hersenen gaat (korte blauwe pijltjes in de 

     afbeelding). De hersenen verwerken de impulsen.  Nu weet 

     je wat je ruikt en wat je ziet.  Je bent je er nu van bewust:  

   PATAT   ...  Als je je ervan bewust bent: 

                                                   heb je het waargenomen

CD  De hersenen geven een signaal (impuls), via het 

        ruggenmerg en de zenuwen naar de armspieren. Er gaat 

        ook een impuls naar de speekselklieren in je mond.

        Reactie (respons): de arm beweegt : het meisje pakt ...

        Reactie (respons): het meisje  krijgt speeksel in je mond.

De zak patat

De zak patat is een prikkel

Een prikkel is informatie uit de omgeving

1

Zintuigstelsel

Alle zintuigen samen vormen het zintuigstelsel.

Zintuigen werken samen.

3

oog en neus

Dit zijn organen. 

In de organen bevinden zich zintuigcellen

2

Aan de slag

LEES de tekst van 6.1 Waarnemen en MAAK de opdrachten. 

Let op: opdracht 7 en 8 zijn practica. Die voer je in 2-tallen in de keuken uit wanner je daar klaar voor bent.