2ha Grammatica Zinsdelen - H1 + H2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Grammatica

Pak alvast je iPad en log in op de LessonUp.

Lesdoelen

• Je weet wat een voorzetselvoorwerp is en hoe je die in een zin kunt herkennen.
• Je weet het verschil tussen een werkwoordelijk en een naamwoordelijk gezegde.
• Je kunt het naamwoordelijk gezegde in een zin herkennen.

Grammatica woordsoorten H1

voorzetselvoorwerp

blz. 28-29

Alles bij elkaar. Ontleed de zin: pv t/m bwb

In de pauze koopt de vrolijke Jeanette voor
haar vriendin een broodje gezond.

Antwoord vorige vraag 

/ In de pauze / koopt / de vrolijke Jeanette / voor haar vriendin / een broodje gezond./

pv = koopt

ow = de vrolijke Jeanette
wg = koopt
lv = een broodje gezond
mv = voor haar vriendin
bwb = in de pauze

Mijn buurman is altijd thuis.

Benoem het zinsdeel 'mij'

sleep het juiste zinsdeel naar het vak hiernaast

Onderwerp (ow)

werkwoordelijk gezegde (wg)

lijdend voorwerp

(lv)

meewerkend voorwerp (mv)

bijwoordelijke

bepaling (bwb)

Hij kan verkeerd gelopen zijn.

Benoem het zinsdeel 'kan gelopen zijn'

sleep het juiste zinsdeel naar het vak hiernaast

Onderwerp (ow)

werkwoordelijk gezegde (wg)

lijdend voorwerp

(lv)

meewerkend voorwerp (mv)

bijwoordelijke

bepaling (bwb)

De scheidsrechter heeft mij geen kaart gegeven.

Benoem het zinsdeel 'mij'

sleep het juiste zinsdeel naar het vak hiernaast

Onderwerp (ow)

werkwoordelijk gezegde (wg)

lijdend voorwerp

(lv)

meewerkend voorwerp (mv)

bijwoordelijke

bepaling (bwb)

Tijdens de vakantie is iedereen vast en zeker zeer vrolijk. 

Benoem het zinsdeel 'tijdens de vakantie'

sleep het juiste zinsdeel naar het vak hiernaast

Onderwerp (ow)

werkwoordelijk gezegde (wg)

lijdend voorwerp

(lv)

meewerkend voorwerp (mv)

bijwoordelijke

bepaling (bwb)

Opdracht 2 in het boek

WEL voorzetselvoorwerp

GEEN voorzetselvoorwerp

Tot haar ergernis moest Djoekie op het perron lang op haar vriendin wachten.

Annika gaat altijd met haar rode handtas naar school

De broer van Irene hangt in de sportschool elke dag aan de rekstok.

Tijdens de wedstrijd smeekte Abdoul om een rode kaart voor de tegenstander.

Amber begeeft zich soms in een lastige situatie.

In een moeilijke situatie moet je op jezelf vertrouwen.

Voorzetselvoorwerp

Een voorzetselvoorwerp (vv) kan in de zin staan, maar dat hoeft niet. 

Sommige werkwoorden hebben een vast voorzetsel bij zich: twijfelen aan, rekenen op, hopen op. Het zinsdeel dat met zo'n werkwoord begint, noem je het voorzetselvoorwerp.

Het vv wordt altijd figuurlijk gebruikt. 

Voorzetselvoorwerp

Je vindt het voorzetselvoorwerp (vv) in vier stappen:

1. Zoek de pv, het ow en het wg.

2. Kijk of er een werkwoord is met een vast voorzetsel.

3. Kijk of het voorzetsel figuurlijk wordt gebruikt.

4. Het zinsdeel dat begint met het vast voorzetsel, is het voorzetselvoorwerp.

Noem het voorzetselvoorwerp:
De politieagent twijfelt aan mijn eerlijkheid.

Noem het voorzetselvoorwerp:
Op de Olympische Spelen twijfelde Usain Bolt nooit aan zijn winst op de 100 meter.

Grammatica woordsoorten H2

naamwoordelijk gezegde

blz. 60-61

Naamwoordelijk gezegde

Het werkwoordelijk gezegde (wg) zegt wat iemand of iets doet. Het naamwoordelijk gezegde (ng) zegt wat iemand of iets is of wordt. 

Let goed op: Het naamwoordelijk gezegde bestaat uit een werkwoordelijk deel en een naamwoordelijk deel.

De voetbaltrainer is streng. ng = is [streng].

Naamwoordelijk gezegde

Je vindt het naamwoordelijk gezegde in vier stappen:

1. Stek vast of er een koppelwerkwoord in de zin staat: zijn, worden, blijven, lijken, blijken, schijnen.

2. Stel vast of het onderwerp iets doet of iets is/wordt.

3. Wat + wg + onderwerp = naamwoordelijk deel.

4. Noteer het naamwoordelijk gezegde als volgt:
pv + [nw. deel] + overige werkwoorden.

Voorbeeld

1. Het openbaar vervoer is voor studenten en ouderen ideaal.

ng = is [ideaal]

2. Ruben uit klas 4 schijnt een veelbelovende gamer te zijn.

ng = schijnt [een veelbelovende gamer] te zijn

Opdrachten

Grammatica zinsdelen H2

Opdracht 1 t/m 4

= huiswerk voor de volgende les

Lesdoelen

• Je weet wat een voorzetselvoorwerp is en hoe je die in een zin kunt herkennen.
• Je weet het verschil tussen een werkwoordelijk en een naamwoordelijk gezegde.
• Je kunt het naamwoordelijk gezegde in een zin herkennen.

Op de kermis worden de kinderen een hele middag vermaakt. [pv] =

1. worden
2. de kinderen
3. de kermis
4. worden + vermaakt

Noem twee manieren waarop je de persoonsvorm uit de zin kunt halen.

Zinsdelen

Een zin bestaat uit verschillende zinsdelen.

Een zinsdeel is één woord of een groepje woorden die bij elkaar horen:

Jan | heeft | Pim | vorige week | z'n boek | geleend.

Is de zin juist verdeeld in zinsdelen?
De jonge held | kreeg | een onderscheiding.

1. juist
2. onjuist

Is de zin juist verdeeld in zinsdelen?
Over | een paar jaar | heeft | iedereen | een smartwatch.

1. juist
2. onjuist

"Mevrouw Wassenaar legt grammatica uit aan haar leerlingen."
Wat is de persoonsvorm?