27. Hoofdstuk 4 + kahoots n3

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

PLANNING VAN DEZE LES

1.  Werkwoordspelling: de drie stappen in vogelvlucht

2.  Bouwsteen 4: de theorie

Schrijfdossier: zie e-mail (nog geen cijfer) of CumLaude (je hebt een cijfer). Dit geldt enkel voor hen die het Schrijfdossier hebben geüpload. 

LESDOELEN

- je weet wat een signaalwoord is

- je weet dat een signaalwoord voorafgegaan wordt door een komma

- je (her)kent de signalen

Wat onder werkwoordspelling valt:

persoonsvorm tegenwoordige tijd:   nu fiets ik 

persoonsvorm verleden tijd:                   vroeger fietste zij

voltooid deelwoord:                                  hij heeft daar gefietst

gebiedende wijs:                                       werk ze!

bijvoeglijk naamwoord:                           de fietsende student

ONTHOUDEN

(stap 1) Je zet de zin in een andere tijd om de pv te vinden. 

(stap 2) Je zoekt het hele werkwoord, het infinitief, van de pv.

(stap 3) Je haalt -en van het hele werkwoord van de pv af. Nu heb je de stam van het werkwoord. 

► Onthoud dat het Nederlands gebaseerd is op klanken: 

Plakken - de stam 'plakk' wordt de ik-vorm plak. 

Verhuizen - de stam 'verhuiz' wordt de ik-vorm verhuis. 

Beleven - de stam 'belev' wordt de ik-vorm beleef.

Weten - de stam 'wet' wordt de ik-vorm weet.

Kijken - de stam 'kijk' is hetzelfde als de ik-vorm: kijk.

de regels van de tegenwoordige tijd

Alle werkwoorden zijn of sterk (middeleeuws) of zwak. Voor ALLE werkwoorden gelden de volgende regels in de tegenwoordige tijd:

Het onderwerp is 'ik'. ► Dan krijgt de pv de ik-vorm.
Ik luister naar de docent :)

Het onderwerp is enkelvoud, maar geen 'ik'. ► Dan krijgt de pv de ik-vorm + t. 

Jij luistert ook. 

Het onderwerp staat in het meervoud ► dan krijgt de pv het hele werkwoord. 

Wij luisteren allemaal. 

De piano van de buurman (smergelen)

En, of, dat, en de komma

• Let op bij een zin met de woorden 'en', 'of', 'dat' en let ook op bij een komma. 

Het betekent dat de zin uit meer dan één zin bestaat. Een komma is een ademhalingspauze. 

- een signaalwoord heeft een komma (en een spatie) ervóór: 

'ik denk, dus ik besta'

• Elke zin heeft een eigen persoonsvorm en een eigen onderwerp.

Zinnen met 'en', 'of', 'dat' en een komma bestaan dus uit meer dan één zin. Je moet dus vaker dan één keer werkwoordspelling toepassen op de persoonsvorm. 

'ik kwam, ik zag en ik overwon'

Hij (klirren) en jullie (plurken) je ongans.

DEZE LES

1.  Kahoot

2. Taalblokken/zelfstudie

LESDOELEN: 

- je herkent de signaalwoorden en weet dan welk tekstverband er komt

- je weet het nut van de signaalwoorden voor een tekst

1. OVER SAMENHANG

We gaan terug naar Taalblokken en wel Hoofdstuk 4: samenhang. 

2. THEORIE: SAMENHANG

Hoe breng je samenhang aan in jouw tekst? 

a) de tekstconventies en 

b) de signaalwoorden. Die smeden jouw tekst samen. 

Dit wordt ook een tekstverband genoemd.

SIGNAALWOORDEN

Je begrijpt iemand beter door de signaalwoorden. 

→ Let er dus op als je er een tegenkomt in een zin of als je het hoort!

 Op de volgende slides zie je veelvoorkomende tekstverbanden.

 Daarna een Kahoot over die tekstverbanden.

TEKSTVERBANDEN

Er zijn verschillende tekstverbanden met eigen signaalwoorden. Weet je nog? 

• de tegenstelling [ maar, hoewel ]  
• de opsomming [ bovendien, ten eerste, ten tweede, ook, eerst...toen] 
• de toelichting [ zo, bijvoorbeeld, zoals, op deze manier] 
• de tijd en de volgorde daarin [ gisteren, vervolgens, vroeger, nu, toen, daarna ]  
• de reden [ omdat, daarom, want ] 
• de voorwaarde [ als ... dan, in het geval dat, als, mits ]
• de oorzaak [ doordat, waardoor, dankzij ]
• de conclusie [ kortom, dus, samenvattend, concluderend ]
• doel-middel of middel-doel [ opdat, daarmee, door middel van, om te ] 

                  

3. EVALUATIE

→ Wat is lastig? 

→ Heb je door dat je alle signaalwoorden uit één zo'n rijtje kunt gebruiken voor hetzelfde signaal? Het zijn synoniemen: ander woord; dezelfde betekenis. 

Toen... Daarna... Vervolgens... Ten slotte...

Maar... Echter... Daarentegen...Daar tegenover...

Op de volgende slide de opdrachten die je moet maken in Taalblokken 3F, Hoofdstuk 4, na de twee Kahoots. 

VERWIJSWOORDEN

We gaan oefenen met verwijswoorden (quiz in LessonUp) en je krijgt theorie. 

Verwijswoorden gebruik je in een tekst omdat...

1. verwijswoorden handig zijn om te gebruiken
2. het lezen hierdoor gemakkelijker wordt
3. de schrijver niet steeds hetzelfde woord wil gebruiken
4. de schrijver lui is

De studenten gaan zometeen hard aan het werk. Ze hebben geleerd hoe ze verwijswoorden kunnen herkennen en toepassen in een zin.

Waar verwijst “ze” naar?

1. De studenten
2. Hard
3. Werk
4. Verwijswoorden

Met aanwijzende voornaamwoorden wijs je personen of dingen aan

Dit, deze, dat, die

•  Met dit en deze verwijs je naar iemand of iets dichtbij.
• met dat en die verwijs je naar iemand of iets ver weg.

Dit huis is van mij en dat is jouw huis.

Wat zijn de aanwijzende voornaamwoorden in deze zin?

1. Dit
2. Dit, dat huis
3. Dit, dat
4. Dat

Welke verwijswoorden gebruik je bij het-woorden? (Twee opties)

1. dit
2. deze
3. die
4. dat

Wat is goed?

1. Dit boek
2. Deze boek

Welke verwijswoorden gebruik je voor 'het boek'?

1. deze, die
2. deze, dat
3. dit, dat
4. die, dit

Wat is goed?

1. Dit tasje
2. Deze tasje

Het-woorden  enkelvoud         De-woorden enkelvoud of                                                                           meervoud

Dat                                             Die

Voorbeelden

Het geld dat wij hebben verdiend.

De jongen die een jong zusje heeft.

De plannen die Sandra had gemaakt.

Het zusje dat we zagen. 

Dus: altijd kijken naar het ingesloten lidwoord van het zelfstandige naamwoord waar je naar verwijst. 

OEFENEN

Op de volgende slide een Kahoot over signaalwoorden, daarna de vereiste opdrachten voor hoofdstuk 4.

play.kahoot.it

2F Thema | Bouwstenen H4

Leesleer 4.1 en maak de opdrachten 1c; 3b; 4. De eindopdracht hoef je niet te doen. 

► 4.2 Lezen → alle opdrachten maken, behalve 9; 11b; 23 

► 4.3 Schrijven → alle opdrachten maken, behalve 3; 4; 6; 8c; 9; 10

► 4.4 Luisteren → alle opdrachten maken, behalve 2a; 6a; 7b; 8a; 9a; 10a; 15a; 

16 t/m 19; 21; 23;

► 4.8 Samengevat → leren, inclusief de woordtrainer.

Niet

Ik heb deze opdracht uitgevoerd mag je laten schieten. Wil je meer oefenen, dan is Versterk jezelf een goede optie (bij 4.8).

WANNEER IS DE TOETS?

Die staat in Magister. Reken op de maand maart voor H4, dus dat je de toets dinsdag 1 april maakt, MITS je alle vereiste opdrachten afhebt. 

3. NA HET SCHRIJFDOSSIER

Hoofdstuk 04 ► Samenhang (signaalwoorden) [maart]

►Grammatica 3.5; 3.6, 3.8 + eindtoets [april]

Hoofdstuk 05 ► Hoofd- en bijzaken [april]

Hoofdstuk 06 ► Feit en mening [mei]

►Spelling 4.1, 4.4, test jezelf 4.1-4.5; 4.6, 4.7, 4.8, test jezelf 4.6-4.11, test jezelf 4.12-4.13 + eindtoets [juni]

Hoofdstuk 07 ► Evalueren 

Hoofdstuk 08 ► Samenvatten 

► eindtoets hoofdstuk 1 t/m 8 [juni]

* laatste weken verplicht gemiste onderdelen inhalen