Betrekkelijk voornaamwoord (betr. vnw) (les 2)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Het betrekkelijk voornaamwoord

Je leert deze les:

- wat een betrekkelijk voornaamwoord is;

- welk betrekkelijk voornaamwoord je wanneer moet gebruiken.

Betrekkelijke voornaamwoorden

Betrekkelijke voornaamwoorden zijn voornaamwoorden die verwijzen naar iets of iemand die of dat eerder in de zin al is genoemd (het antecedent) 

De vaakst voorkomende betrekkelijke voornaamwoorden zijn die, dat, wie en wat. 

Tekst

Deze ken ik al

Deze ken ik nog niet

aanwijzend voornaamwoord

bezittelijk voornaamwoord

persoonlijk voornaamwoord

betrekkelijk voornaamwoord

werkwoord

Welk woord gebruik je wanneer? die/dat

die = de-woorden

De vrouw die daar zit, leest een boek.

dat = het-woorden

Het meisje dat daar zit, leest een boek.

Welk woord gebruik je wanneer? wat

wat = hele zin

Het feest was vroeg klaar, wat ik jammer vond.

wat = alles, iets, weinig, veel

Alles wat ik je gaf, is mooi.

Welk woord gebruik je wanneer? wat

wat = dat

Dat wat ik je gisteren zei. 

wat = overtreffende trap (het leukste wat...)

Dat is het leukste wat ik ooit heb gezien.

Betrekkelijk voornaamwoord

Sleep de kenmerken en de zinnen waarin het betrekkelijk voornaamwoord ontbreekt, naar het juiste woord.

die

dat

wat

Dit betrekkelijk voornaamwoord gebruik je bij de-woorden (mannelijke en vrouwelijke woorden)

Dit betrekkelijk voornaamwoord gebruik je bij het-woorden (onzijdige woorden)

Het boek van mijn docent, [...] ik mocht lenen, heb ik uit.

De burgemeester van dat dorp, [...] al lang ziek is, wil ermee stoppen.

Dit betrekk.vnw gebruik je: a) als het betrekking heeft op onbepaald vnw, bij overtreffende trap, bij een hele zin.

Dat en wat kunnen allebei betrekkelijke voornaamwoorden zijn met ingesloten antecedent.

1. juist
2. onjuist

De belangrijkste betrekkelijke voornaamwoorden zijn...

1. die, dat, zus, zo
2. zijn, haar, ons
3. die, dat, wie , waar, wat
4. hij, zij, wij

Wat is het betrekkelijk voornaamwoord: Alles wat hij wil, is een beetje rust aan zijn hoofd.

1. alles
2. is
3. wat
4. aan

Wat is niet waar: Het betrekkelijk voornaamwoord 'wat' gebruik je om te verwijzen naar

1. een onbep. vnw.
2. een hele zin
3. een ding of een dier
4. een overtreffende trap

In welke zin is sprake van het betrekkelijk voornaamwoord 'wat'?

1. Ik weet niet wat ik vanmiddag ga doen.
2. Heb jij wat om uit te delen?
3. Dat is toch het mooiste wat ik heb meegemaakt.

Met het betrekkelijk voornaamwoord die verwijs je naar de-woorden.

1. juist
2. onjuist

Het betrekkelijk voornaamwoord heeft betrekking op iets wat eerder gezegd is in de zin.

1. Waar
2. Niet waar

In welke zin staat een betrekkelijk voornaamwoord?

1. Wie gaat er mee naar het zwembad?
2. Dit cadeau is voor jou.
3. Het cadeau dat ik heb gekregen, vind ik erg mooi.
4. Ik heb niets gekregen voor mijn verjaardag.

Het meisje dat hij leuk vindt.

Wat is het betrekkelijk voornaamwoord in de zin?

1. Het
2. dat
3. hij
4. er is geen betr.vnw

Welke van de onderstaande woorden is een
BETREKKELIJK voornaamwoord?

1. waar
2. dat
3. welke
4. ik