Inleiding zenuwstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Het                   

                                   Zenuwstelsel                                      

Wat ik graag zou willen leren of bespreken over het zenuwstelsel is....

Onderdelen van
het zenuwstelsel

Functies van
het zenuwstelsel

Centrale en perifere zenuwstelsel

Het centrale zenuwstelsel bestaat uit de hersen en het ruggenmerg. Hier worden prikkels vanuit de zintuigen verwerkt, wordt betekenis gegeven, worden besluiten genomen en worden spieren en klieren aangestuurd. 

De zenuwen die informatie naar het centrale zenuwstelsel brengen of opdrachten versturen naar spieren of klieren vormen het perifere zenuwstelsel. 

Werking zenuwstelsel

1. Zintuigen vangen de prikkels op
2. Zintuigcellen zetten deze om in impulsen
3. Deze impulsen gaan via de sensorische zenuwen naar het ruggenmerg.
4. Vanuit het ruggenmerg gaan de impulsen naar de hersenen
5. De hersenen verwerken de impulsen en bepalen hoe erop te reageren.
6. Indien een reactie gewenst is, sturen de hersenen impulsen via de motorische zenuwen naar de spieren en klieren
   
7. De spieren en klieren zorgen voor bepaalde reactie 

Sensorische en motorische zenuwcellen

Het evenwichtsorgaan ligt in....

1. de huid
2. het oor
3. de neusholte
4. de hersenen

Welke twee organen werken het meest samen bij de smaak?

1. oog en tong
2. oog en neus
3. tong en neus
4. tong en oor

Het perifere zenuwstelsel is verantwoordelijk voor...

1. prikkels of impulsen verwerken
2. vervoeren van prikkels of impulsen
3. bewustwording van prikkels of impulsen
4. regelen van de bloeddruk

Autonome zenuwstelsel

• (Ortho)sympatisch zenuwstelsel:               Fight-or-flight

                - Maakt lichamelijke en geestelijke activiteit mogelijk

• Paraympathisch zenuwstelsel:     Rest-and- digest 

                 - Maakt rust, opbouw en herstel mogelijk

Als je plotseling schrikt wordt het sympathische zenuwstelsel actief

1. juist
2. onjuis

Parasympatisch zenuwstelsel

Sympatisch zenuwstelsel

 grotere productie van spijsverteringssappen

snellere darmbeweging

snellere nierwerking

verlaagt  de hartslag- en ademhalings-frequentie

hogere hartslagfrequentie

remt de spijsvertering

verwijdt de pupillen

stimuleert afgifte van adrenaline

3 soorten neuronen

1. Sensorische neuronen --> voeren impulsen vanuit zintuigen naar het centrale zenuwstelsel. 

2. Motorische neuronen --> voeren impulsen van centrale zenuwstelsel naar spieren en klieren.

3. Schakelneuronen --> brengen binnen het centrale zenuwstelsel impulsen van het ene naar het andere neuron. 

Neuronen maken contact met elkaar d.m.v. synapsen. In de synapsen zorgen neurotransmitters voor de prikkeloverdracht. 

In welke richting loopt de impuls in een motorische zenuwcel?

1. Van de motorische schors in de hersenen, via de hersenstam naar het doelorgaan
2. Van de spieren in het lichaam, via het ruggenmerg naar de grote hersenen.

Zenuwcel = neuron

Groot cellichaam

Korte uitlopers = 

dendrieten

Lange uitloper = 

axon of neuriet

Neuron 

(zenuwcel)

Zenuwcel = neuron

Werking van een neuron:

1. dendriet vangt prikkel op

2. cellichaam denkt er over na

JA: prikkel verder sturen / NEE: prikkel dooft uit

3. axon/ neuriet transporteert prikkel naar andere neuronen of organen (bijvoorbeeld spieren)

Impuls-overdracht (synaps)

Reflex

- Ruggenmerg en hersenstam kunnen in sommige situaties zonder tussenkomst van de hersenen reageren op sensorische prikkels. 

- Doel is snel reageren ter bescherming / voorkomen van schade.

https://www.bioplek.org/animaties/zenuwstelsel/reflexboogx.html

Reflex

Reflexen zorgen dat we snel...

- kunnen reageren op verandering in houding.

      Bijv. in bewegende bus, lift of wanneer je aangestoten wordt.

- kunnen reageren op (dreigend) gevaar.

      Bijv. hete pan, fel licht, scherp mes, irritatie luchtwegen.

- lichaamsfuncties kunnen aanpassen aan omstandigheden.

       Bijv. bij volle darm of blaas, ruiken van eten, droge ogen.

           - 

Einde

Op de volgende dia's staan nog enkele video's van Juf Danielle