Leesvaardigheid 2.1 en 2.2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Leesvaardigheid 2.1 en 2.2

Betrouwbaarheid van informatie

Waar gaan we het over hebben? 

Vaste tekststructuren

Onderwerp en hoofdgedachte

Functies van tekstgedeelten

Beoordelen van informatie en argumentatie

Vaste tekststructuren

Voordelen-nadelenstructuur

Stelling-argumentenstructuur

Indelingstructuur

Verklaringstructuur

Probleem-oplossingstructuur

Tijdsstructuur

Onderzoeksstructuur

Vraag-antwoordstructuur

Structuur	Inleiding	Kern	Slot
voor- en nadelen	welk onderwerp?	voor- en nadelen	wat is de conclusie?
stelling-argumenten	het standpunt	argumenten, tegenargumenten, weerlegging	conclusie
indeling	het ondewerp	aspecten behandelen	samenvatten
verklaring	het verschijnsel	kenmerken van het verschijnsel	voor de hand liggende verklaring
probleem-oplossing	het probleem	oorzaak, gevolg, probleem	beste oplossing
tijd	onderwerp of verschijnsel	het verleden, het heden	conclusie de toekomst
onderzoek	onderwerp	methode	resultaten
vraag-antwoord	welke vraag?	antwoorden	conclusie of samenvatting

Wat is het verschil tussen een onderwerp en hoofdgedachte van een tekst?

Onderwerp en hoofdgedachte

Als je de tekst verkennend leest, weet je het onderwerp. Vaak is de titel en de inleiding genoeg hiervoor. 

Als je een tekst grondig leest, komt je achter de hoofgedachte. Dus: wat is het belangrijkste dat er over het onderwerp is gezegd. 

Hoofdgedachte

1. Bepaal het onderwerp
2. Lees de tekst nauwkeurig
3. Bestudeer nogmaals de titel, de inleiding en vooral het slot
4. Formuleer in één zin de hoofdgedachte; wat is zijn conclusie 

Fucnties van tekstgedeelten

De samenhang tussen zinnen en alinea's. 

Denk aan: aanbeveling, aanname, argument, beoordeling, bewering, conclusie, constatering, gevolgen, karakterisering, onderbouwing, stelling, theorie, uitwerking, voorbeelden enz. 

Zie bladzijde 84 voor een volledige lijst mét uitleg

Beoordelen van informatie en argumentatie

Beoordeel of de informatie van de tekst betrouwbaar is. 

Let o.a. op: zijn de feiten te controleren, is het volledig en up-to-date, goede onderbouwing met (feitelijke) argumenten, niet teveel meningen, de bron, partijdigheid van de schrijver. 

De opdracht

Kijk de video

https://youtu.be/1pFWjjI4by0

Maak de opdrachten van hoofdstuk 2.2

blz. 32/33 tekst 1 en tekst 2

Maak opdracht 1, 2, 3, 4

Volgende les

Tekstdoelen en tekstsoorten

Vaste tekststructuren en vaste vragen

Kritisch lezen

Presentatiemiddelen

Drogredenen

Deze les

Presentatiemiddelen

Drogredenen

Al behandeld: 

Tekstdoelen en tekstsoorten

Vaste tekststructuren en vaste vragen

Kritisch lezen

Presentatiemiddelen

Wat is het nut van presentatiemiddelen?

Presentatiemiddelen

Dia's	Powerpoint of Prezi
Tabel	Verduidelijk complexe zaken
Video	Verduidelijk jouw onderwerp. Laat bijvoorbeeld een deskundige aan het woord
Voorwerp	Ter illustratie, zoals een boek, kledingstuk, gereedschap
Test of quiz	Voorkennis activeren, jezelf testen
Hand-out	Van te voren de belangrijkste informatie delen

Drogredenen

Drogredenen ontstaan wanneer argumentatieschema's onjuist gebruikt worden of een discussieregel overtreden wordt. Het zijn onjuiste argumenten die bewust of onbewust in een redenering worden gebruikt.