4V 4.4 hulp bij zwangerschap

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H4 voortplanting

4.4 leerdoelen

9. Je beschrijft methoden om bij verminderde vruchtbaarheid toch zwanger te raken.

10. Je beschrijft onderzoekstechnieken om aandoeningen bij een foetus op te sporen voor de geboorte en noemt risico’s.

11. Je licht met biologische en ethische argumenten verschillende standpunten toe over ingrepen in het voortplantingsproces.

12. Je verklaart het verschil in genetische variatie tussen de nakomelingen die ontstaan zijn door geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting.

succescriteria

• je kunt de definitie van de  begrippen uitleggen: hypofyse, hypothalamus, gonadotropine-‘releasing’-hormonen, FSH, LH, receptoreiwitten, oestrogenen, negatieve terugkoppeling, positieve terugkoppeling, gele lichaam, progesteron, baarmoederslijmvlies, geboorte, weeën, ingedaald, prostaglandinen, ontsluitingsweeën, baarmoedermond, oxytocine, persweeën, prolactine, melkklieren

• je kunt de de leerdoelen aan een ander uitleggen
• je hebt de opdrachten van 4. gemaakt en nagekeken, met ruim voldoende resultaat
• je begrijpt de binastabellen 86C, 89A en 89C

IVF

vrouw krijgt hormonen FSH (10--16 dagen) en HCG (35 uur voor punctie)

meerdere follikels rijpen, eicellen worden eruit gezogen

IVF

eicellen + 20.000 zaadcellen van vader in een petrischaaltje

na 48h zijn er (als het goed is) embryo's

1 terugplaatsen, rest bewaren

te weinig zaadcellen of slechte kwaliteit - ICSI

tweeling

twee-eiige tweeling

eeneiige tweeling

Siamese tweeling

diagnostiek tijdens zwangerschap

prenataal (tijdens zwangerschap)

DNA test op embryonale cellen middels 

- vlokkentest (risico)

- vruchtwaterpunctie (risico)

- navelstrengpunctie (risico)

- bloedonderzoek (NIPT)

Jij of je partner is zwanger. Je hebt een NIPT test laten uitvoeren. Hieruit blijkt dat de foetus genen voor de ziekte van Duchenne heeft (en het ook zal krijgen). Wat zou jij doen in deze situatie?

ongeslachtelijke voortplanting

• nakomelingen zijn klonen (genetisch identiek)
• in de natuur een uitzondering bij dieren (sluipwespen), vaker voorkomend bij planten (knollen/ bollen/ uitlopers etc)
• of kunstmatig (embryo in beginfase splitsen)

In welke situatie is het voordeliger je geslachtelijk voort te gaan planten?

1. leefomgeving blijft zoals hij is
2. leefomgeving verandert sterk

aan de slag

1. Maak een begrippenlijst van 4.4

2. Maken en nakijken opdrachten 4.4

3. Lees 4.5 voor de volgende les

Controleer of je alle leerdoelen beheerst/ aan alle succescriteria voldoet. Zo niet: opnieuw door de stof/ opdrachten maken/ hulp vragen.