Themales; PG: Fasen van Dementie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Themales: Fasen van Dementie

Leerdoel

• Je kent de verschillende fasen van dementie benoemen
• Je kunt benoemen welke symptomen bij welke fasen horen

Het geheugen

Gebeurtenissen en informatie kunnen we opnemen in  het geheugen, opslaan en weer opdiepen. 

Soorten geheugen:

Tijdelijk geheugen / Werkgeheugen

• Nieuwe dingen leren en onthouden

Langetermijngeheugen

• Herinneringen van vroeger ophalen 

Onbewuste geheugen/ automatische geheugen

• Telefoon opnemen --> je naam noemen

Cognitieve functies

• Sturing van gedrag
• Informatieverwerking
• Gebruiken van informatie en de aandacht ervoor hebben / geven

• Cognitieve taken

1. Nieuwe dingen aanleren
2. Snel informatie verwerken

• Vanaf  je 35e levensjaar is er sprake van achteruitgang. Ouderen hebben dus meer moeite met cognitieve taken dan jongeren. Niet iedere oudere die vergeetachtig is hoeft per definitie dementie te hebben. 

0

Symptomen dementie?

Mensen met dementie hebben een combinatie van symptomen

1. Geheugenstoornissen 

2. Met één of meer cognitieve stoornissen:

• Afasie: moeite om woorden te vinden en problemen om zich uit te drukken met taal
  
• Apraxie: verminderd vermogen om motorische handelingen uit te voeren
  
• Agnosie: onvermogen om mensen en objecten te herkennen
  
• Stoornissen in uitvoerende functies : zoals rekenen, logisch nadenken, plannen

3. Gedragsproblemen

Symptomen

1. Vergeetachtigheid
2. Problemen dagelijkse handelingen
3. Vergissingen tijd & plaats
4. Taalproblemen
5. Kwijtraken van spullen
6. Slecht beoordelingsvermogen
7. Terugtrekken uit sociale contacten
8. Veranderingen in gedrag en karakter
9. Onrust
10. Problemen met zien

Wat is een voorbeeld van apraxie?

1. Niet meer weten hoe je moet praten
2. Het constante gebruik van scheldwoorden tijdens het communiceren
3. Vergeten hoe de koffie gezet moet worden

Wat is een voorbeeld een afasie?

1. Moeilijk woorden vinden (bijv. tijdens het vertellen van een verhaal)
2. Agressief taalgebruik tijdens het communiceren
3. Termen uit andere, vroeger geleerde talen door de zinnen verwerken

Wat is een voorbeeld van agnosie?

1. Het niet meer herkennen van eigen kinderen
2. Niet meer goed kunnen lopen
3. Het proces van de ogen, waardoor je langzaam blind wordt

Afasie

Apraxie

Agnosie

Stoonis in de uitvoerende functies

Mevrouw Kamp heeft moeite met het uitspreken van woorden en zinnen

Meneer Pietersen

 heeft moeite met het plannen van haar wekelijkse activiteiten

Mevrouw van Dam weet niet meer wat een stoel is en herkent andere objecten niet meer

Mevrouw Pieters kan

niet meer zelfstandig eten omdat ze het het bestek niet meer goed kan vasthouden. 

Vroege fase dementie

De eerste verschijnselen van dementie verschillen per persoon en per ziekte. Ze ontstaan meestal geleidelijk en zijn subtiel.

Symptomen vroege fase

• Zich herinneren wat kort geleden gebeurd of besproken is
  
• Zich oriënteren in de ruimte of tijd
  
• Administratie bijhouden
  
• Gesprekken volgen
  
• Beslissingen nemen
  
• Problemen overzien en oplossen
• Nieuwe dingen aanleren of bedienen

• Plannen
  
• Zich concentreren
  
• Woorden vinden of begrijpen
  
• Initiatief nemen
  
• Inleven in anderen
  
• Sociaal gedrag

In de vroege fase krijgt iemand moeite met: 

Midden fase dementie

Tijdens de middenfase van dementie worden de symptomen erger en breiden zich uit. Dagelijkse handelingen van tandenpoetsen tot aan autorijden gaan moeizamer. De persoon met dementie wordt steeds afhankelijker omdat het niet altijd meer lukt om vanzelfsprekende handelingen zelfstandig uit te voeren

Symptomen midden fase

• Het gedrag in het verkeer wordt onveilig
  
• Gesprekken voeren is lastig
  
• Dwalen in huis en omgeving
  
• Een verstoord dag- en nachtritme;

• Gevaarlijke situaties, zoals het gas openzetten zonder het aan te steken;
  
• Vreemd gedrag zoals in nachtjapon de straat op gaan;
  
• Waandenkbeelden en hallucinaties.

In de midden fase krijgt iemand moeite met: 

Late fase dementie

Meestal duurt het jaren voordat deze fase aanbreekt. In dit stadium van dementie zijn de hersenen dusdanig beschadigd dat zelfstandig functioneren niet meer mogelijk is. De persoon met dementie is afhankelijk van de omgeving. 

Symptomen late fase

• Veel eten en toch veel gewicht verliezen;
  
• Moeite hebben met kauwen en slikken;
  
• Incontinentie;

• Spraakverlies, soms kent iemand nog een paar woorden die hij steeds herhaalt;
  
• Onrustig gedrag, schreeuwen of zoeken naar iets of iemand;.
  

In de late fase krijgt iemand moeite met: 

Dementie en de fasen

van ’Ik beleving’

Dementie en de fasen van ’Ik beleving’

De fasen van 'ik beleving' bieden meer houvast als het gaat om het begrijpen en het begeleiden van mensen met dementie.

Fasen van "Ik beleving"

Fase 1: Bedreigde ik (begeleidingsniveau)

Fase 2: Verdwaalde ik (verzorgingsniveau)

Fase 3: Verborgen ik (verzorgings/verpleegniveau)

Fase 4: Verzonken ik (verpleegniveau)

Naomi Fell, grondlegsters van belevingsgerichte benadering.

Stadium 1; Bedreigde ik

• Beginnende en milde dementie
• Lichte verwarring. De zorgvrager realiseert zich dat hij wat verward is.  Kan hierdoor somber zijn, zaken verbloemen
  

Stadium 2; Verdwaalde ik

• Matig-ernstige dementie
• Verwardheid in tijd en lichte geheugenstoornis

• Kan per dag verschillen hierdoor ook communicatie problemen
• Praat veel over vroeger
• Adl zelfsandigheid neemt af

Stadium 3; Verborgen ik

• Ernstige dementie
• Opvallende geheugenstoornissen zowel bij inprenting als het korte termijn geheugen

• Desoriëntatie, decorumverlies en persoonlijkheidsveranderingen
• Leeft vaker in het verleden dan in het heden
  

• Heeft nauwelijks betrokkenheid bij  de omgeving
• Afasie, agnosie en apraxie
  

Stadium 4; Verzonken ik

• Ernstige dementie
• Is geheel onbereikbaar. Herkent zijn eigen familie niet meer

• Kan niet meer communiceren via taal

• Reageren lichaam gebonden reageert alleen nog op de prikkels van de zintuigen

Per fase een benaderingswijze 

(komt in een volgende thema-les)

Je kan stellen dat er bij elke fase van dementie een benaderingswijze past:

• Realiteitsoriëntatie training (R.O.T) 
•  Validation
•  Reminiscentie
•  Warme zorg

Zijn de lesdoelen behaald?

0100

Ik vond deze les:

😒🙁😐🙂😃