Zinnen begrenzen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Zinnen begrenzen

&

geen symmetrie

Lees maar voor!

Als je een zin schrijft zonder komma's en punten krijg je dus zoiets en dat is supervervelend om te lezen ook wordt het lastig om te begrijpen waar het einde van je verhaal is doordat je niet zo goed weet waar een zin begint en eindigt waardoor je dus weer volledig de weg kwijt bent en je je afvraagt of je het eigenlijk nog wel kan volgen

Wat gaat hier niet goed?

Doel?

• Je kunt zinnen juist begrenzen.
  
• Je kunt een onjuist begrensde zin herkennen en verbeteren
  

Wat?

• Hoofd- en bijzinnen: weet je het nog?
  
• Zinnen begrenzen: hoe doe je dat?
  
• Onjuist begrensde zinnen: wat gaat er mis?
  

 Hoofdzin 

Er kan geen ander zinsdeel tussen het onderwerp en de persoonsvorm staan. De persoonsvorm en het onderwerp staan dus naast elkaar. 

• Het is alweer bijna lente. Daar hebben we allemaal heel veel zin in.
  

Bijzin

Er kan wél een ander zinsdeel tussen het onderwerp en de persoonsvorm staan. Onderwerp en persoonsvorm staan niet naast elkaar.

• Rico gromde, omdat hij de buurman eng vond. 
  
• Ria deed de deur dicht, zodat Rico niet naar binnen kon.
  

Gisteren was ik niet op school. Vandaag ben ik er weer.

1. Bijzin - bijzin
2. Hoofdzin - hoofdzin
3. Hoofdzin - bijzin
4. Bijzin - hoofdzin

We hebben zin in school, omdat de vakantie lang genoeg geduurd heeft.

1. Hoofdzin - bijzin
2. Bijzin - hoofdzin
3. Hoofdzin - hoofdzin
4. Bijzin - bijzin

Zinnen begrenzen: hoe?

• Zet een punt aan het einde van gewone zinnen.
  
• Zet een vraagteken na een vraag.
  
• Zet een komma tussen twee persoonsvormen
• Zet een komma voor een voegwoord.
  
• Zet (meestal) geen komma voor en en of. 
  
•  Verbind alleen hoofdzinnen met en, maar, of, want, dus.

Zinnen onjuist begrenzen

Het kan op twee manieren fout gaan:

1. twee hoofdzinnen onterecht aan elkaar plakken door een komma (hoofdzin "komma"  hoofdzin)
2. een zinsdeel (bijzin) dat bij een zin hoort ten onrechte los laten staan en afsluiten met een punt (bijzin  "punt")

Zinnen onjuist begrenzen

• twee hoofdzinnen onterecht aan elkaar plakken door een komma (hoofdzin "komma"  hoofdzin)
  

Gisteren was ik niet op school, vandaag ben ik er weer.

Het is alweer bijna lente, daar hebben we allemaal heel veel zin in. 

• Gisteren was ik niet op school. Vandaag ben ik er weer.
  
• Gisteren was ik niet op school en vandaag ben ik er weer.
  

• Het is alweer bijna lente; daar hebben we allemaal heel veel zin in. 
  
• Het is alweer bijna lente en daar hebben we allemaal heel veel zin in. 
  
• Het is alweer bijna lente. Daar hebben we allemaal heel veel zin in. 
  

Zinnen onjuist begrenzen

• Een zinsdeel (bijzin) dat bij een zin hoort ten onrechte los laten staan en afsluiten met een punt.
  

We hebben zin in de vakantie. Omdat we dan zelf onze tijd in kunnen delen.

Hij heeft heel hard getraind. Zodat hij nu de marathon kan lopen.

• We hebben zin in de vakantie, omdat we dan zelf onze tijd in kunnen delen.

• Hij heeft heel hard getraind, zodat hij nu de marathon kan lopen.

Waarom fout?
In de vakantie heb ik veel legpuzzels gemaakt, ik verveelde me te pletter.

1. losstaand zinsgedeelte (bijzin)
2. zinnen aan elkaar geplakt (hoofdzinnen)

Waarom fout?
Ik kreeg enorm veel cadeaus. Omdat ik jarig ben.

1. losstaand zinsgedeelte (bijzin)
2. zinnen aan elkaar geplakt (hoofdzinnen)

En nu iets heel anders ...

Doel?

• Je kunt asymmetrische zinnen herkennen en verbeteren.

Geen symmetrie

Weet je nog wat een opsomming is?

Als je iets opsomt, moeten alle onderdelen van die opsomming op dezelfde manier geformuleerd worden. Gebeurt dat niet, dan is er geen symmetrie.

Een verhaal bestaat meestal uit drie delen: het begin, het middenstuk en hoe het afloopt. 

 

• Een verhaal bestaat meestal uit drie delen: het begin, het middenstuk en het slot.

Wanneer gaat het mis?

1. fouten in getal (enkelvoud-meervoud)

In plaats van de aanhang van de president gaan nu zijn politieke tegenstanders de straat op om te feesten.

2. Fouten in voornaamwoordelijke aanduiding

Wij adviseren u om op tijd te arriveren, omdat je anders in een lange wachtrij zal staan.

3. In grammaticale constructie

Wij stellen het bezoek aan de koning uit vanwege de aanhoudende protesten en omdat de koning griep heeft.

Als je topsporter wilt worden, zijn doorzetten, talent, goede begeleiding en dat je ouders je steunen belangrijk.

1. Wel symmetrie
2. Geen symmetrie

Veel mannen zien het nut van schoonheidsbehandelingen voor henzelf niet in, terwijl zij toch best wat meer aandacht aan hun uiterlijk mogen besteden.

1. Wel symmetrie
2. Geen symmetrie

Oefening 1

• Schrijf een zin op die bestaat uit twee hoofdzinnen.
  
• Zorg ervoor de de zin onjuist begrensd is.
  
• Wissel je zin uit met jouw buurmens en verbeter elkaars zinnen.

Oefening 2

• Schrijf een zin op die een opsomming bevat.
  
• Zorg ervoor de opsomming niet symmetrisch is.
  
• Wissel je zin uit met jouw buurmens en verbeter elkaars zinnen.