LJ 4 periode 3 Fictie

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

LJ 4 periode 3 Fictie

SE

SE 3

Soort examen Schriftelijk School Examen

Vorm Schriftelijke toets

Exameneenheden NE/K/3, NE/K/8

Toetsing en Afsluiting examenstof A: de verplichte examenstof van het examenprogramma die behoort bij het schoolexamen.

Leerstof Fictie – gelezen/bekeken werken

Materialen (theorie, oefeningen, uitwerkingen, e.d.)

in SOM (map: periode 3)

Duur 60 minuten

Periode 3

Gewicht 25%

Toegestane hulpmiddelen Geen

Herkansbaar Nee

En..

De luistertoets afmaken.

PWS

Oefenen voor het CSE.

Maandag 6 januari

Geel: Start fictie

Wit: Lezen

en omgekeerd.

Fictie

Genre

Genre is een verzameling van verhalen die tot dezelfde soort horen.

Voorbeelden van genres:

- avonturenroman;

- historische roman;

- liefdesroman;

- oorlogsroman;

- psychologische roman;

- science fiction.

Tijd

Een schrijver kan zijn verhaal met de gebeurtenissen mee vertellen. Dan

vertelt hij zijn verhaal chronologisch.

Vaak begint hij zijn verhaal midden in het verhaal en pas later vertelt hij

wat er daarvoor gebeurd is, de voorgeschiedenis.

Soms begint hij bijna bij de afloop en vertelt hij in de rest van het boek

wat er daarvoor gebeurd is. Dan wordt het verhaal niet-chronologisch

verteld.

Als een verhaal achteraf wordt verteld, kent de verteller de afloop al en

kan hij dus vooruitlopen op de gebeurtenissen. Hij kan schakelen tussen

heden en verleden.

Eind

Een verhaal kan op twee manieren eindigen:

- in een gesloten einde is het verhaalprobleem opgelost;

- bij een open einde zijn sommige zaken nog niet opgelost. Als lezer moet je zelf invullen hoe het verhaal verder zal gaan en wat er met de personages gaat gebeuren.

Personages

In een verhaal vind je hoofdpersonen en bijpersonen.

Over een hoofdpersoon kom je te weten:

- wat hij denkt en voelt;

- wat zijn karaktereigenschappen zijn.

Hoofdpersonen hebben meer karaktereigenschappen waardoor ze niet

telkens op dezelfde manier reageren. Vaak veranderen ze door de

gebeurtenissen: ze maken een karakterontwikkeling door. Het zijn round

characters.

Over bijpersonen krijg je veel minder informatie. Van bijpersonen krijg je meestal geen gedachten en gevoelens te lezen. Bijpersonen veranderen

niet en reageren vaak voorspelbaar. Het zijn flat characters.

Perspectief

Een schrijver kiest een perspectief van waaruit hij het verhaal vertelt. Hij bepaalt vanuit welk personage hij de gebeurtenissen laat zien. Dit heet

vertelperspectief of vertelstandpunt.

Er zijn drie vertelstandpunten:

- vertelstandpunt eerste persoon: de ik-persoon speelt zelf in het verhaal mee en bij deze ik-persoon ligt het perspectief. Dat betekent dat je zijn of haar gedachten te lezen krijgt. Meestal is de ik-persoon niet dezelfde persoon als de auteur van het boek;

- vertelstandpunt derde persoon: het perspectief ligt bij één van de personages. Je krijgt de gedachten van dit personage te lezen, waardoor je de gebeurtenissen vanuit zijn of haar standpunt bekijkt;

- wisselend perspectief: de schrijver vertelt het verhaal vanuit het standpunt van meerdere personages. Je krijgt hun gedachten te lezen. Als lezer kom je zo te weten hoe meerdere verhaalpersonages de gebeurtenissen beleven.

Mening en argument

Als je je mening geeft over een boek, onderbouw je die mening met

argumenten. Er zijn verschillende soorten argumenten:

- realistisch argument: vind je wat er verteld wordt geloofwaardig?

- emotief argument: grijpt het verhaal je aan en leef je mee met de personages?

- moreel argument: ben je het eens met de overtuigingen en ideeën in het boek?

- argument over de opbouw: vind je dat het verhaal goed verteld wordt; zit het verhaal goed in elkaar?

Onderwerp en thema

Het onderwerp van een boek geeft heel neutraal aan waar het verhaal

over gaat.

Het thema formuleert kort en algemeen wat de strekking van het

verhaal is.

Je kunt het thema formuleren:

- in een paar woorden;

- in een korte zin;

- in een vraag.

Onderwerp, tags of trefwoorden die je vaak voor in een bibliotheekboek

vindt, kunnen je helpen om het thema te formuleren.

Aan de slag

Maak de opdrachten in het fictie oefenboek.