LE B week 2 Botten en spieren

• Anatomie
• MBO
• Studiejaar 1

Het bewegingsstelsel

Botten en spieren

Leerdoelen voor vandaag

- Je kunt benoemen welke zes functies het skelet heeft.

- Je kunt beschrijven hoe een bot is opgebouwd.

- Je kunt uitleggen dat botweefsel continu afgebroken en opgebouwd wordt.

- Je kunt uitleggen dat botten op basis van hun vorm in vier groepen worden ingedeeld.

- Je kunt benoemen welke drie groepen botverbindingen er zijn.

- Je kunt beschrijven hoe een gewricht gebouwd is en welke beweeglijkheid een gewricht heeft

Het bewegingsstelsel

Het bewegingsstelsel bestaat uit...

• alle botten (os) van het skelet
• alle gewrichten (junctura synovialis)
• alle spieren aan het skelet 

Noem alle functies die je kent v.h. skelet

Skelet - Functies

1. Onze botten zijn hard en stevig waardoor we rechtop kunnen staan.

2. Sommige botten bieden belangrijke tere organen bescherming (hersenen, hart).

3. In veel pijpbeenderen maken we bloedcellen aan.

4. In de lange holle botten slaan we vet op.

5. Onze botten maken beweging mogelijk.

6. Ons skelet (geraamte) geeft ons vorm.

 Skelet - soorten botten (os)

1 lange beenderen (pijpbeenderen)

lange gedeelte (diafyse) met verdikt uiteinden (epifyse), bijv.

• opperarmbeen (humerus)
• dijbeen (femur)
• vingers (phalanges)

 Skelet - soorten botten

2 platte beenderen

botten die dun en in verhouding breed  zijn, bijv.:

• schedel (cranium)
• borstbeen (sternum) 
• ribben (costa)

 Skelet - soorten botten

3 onregelmatige beenderen

botten met een aparte vorm, bijv.:

• wervels (vertebrae)
• bovenkaak (maxilla)

 skelet - soorten botten 

4. korte beenderen 

botten waarvan lengte en breedte ongeveer gelijk is:

• handwortelbeentjes (carpale beentjes)
• voetwortelbeentjes (tarsale beentjes)

 Skelet - bouw pijpbeen

Pijpbeen: 

• botuiteinden zijn gemaakt van kraakbeen
• het kraakbeen heeft een glad oppervlak
• het kraakbeen beschermt het bot en zorgt voor een soepele beweging
  

k

Skelet - bouw

• op de grens tussen uiteinde en het middenstuk zit de groeischijf
• botcellen groeien in de lengte, hierdoor wordt bot langer

g

Skelet - bouw

Bot bestaat uit

1. een compacte buitenlaag (botcellen dicht bij elkaar)

2. een sponzige binnenlaag (botcellen liggen uit elkaar)

3. een middenstuk met beenmerg

• rood: maakt bloedcellen 
• geel: bestaat uit vetcellen 

c

s

 Skelet - bouw

• om het bot ligt een beschermend vlies (botvlies)
• het bevat bloedvaten en zenuwen

v

OPDRACHT 

https://www.anatomie-online.nl/mobiliteit.html 

Oefen daar de onderdelen van de botten! Straks volgt een Quizz

Gewricht

• Zijn botten die aan elkaar grenzen.  
• Bouw van gewricht maakt beweging mogelijk, terwijl de onderdelen bij elkaar blijven.
  
• Gewrichtskraakbeen en -vloeistof zorgen voor soepele beweging
• Kapsel en banden houden de onderdelen bij elkaar. 

2.2 skelet - bouw

• om het bot ligt een beschermend vlies (botvlies)
• het bevat bloedvaten en zenuwen

kraakbeen

dit zorgt voor een soepele beweging van de botdelen

1

2.2 skelet - bouw

• om het bot ligt een beschermend vlies (botvlies)
• het bevat bloedvaten en zenuwen

gewrichtsvloeistof

deze vloeistof houdt het gewricht soepel

2

2.2 skelet - bouw

• om het bot ligt een beschermend vlies (botvlies)
• het bevat bloedvaten en zenuwen

kapsel

het kapsel (bindweefsel) houdt het gewricht bij elkaar en bestaat uit laagjes

• de binnenste laag maakt gewrichtsvloeistof

3

2.2 skelet - bouw

• om het bot ligt een beschermend vlies (botvlies)
• het bevat bloedvaten en zenuwen

kapsel

het kapsel (bindweefsel) houdt het gewricht bij elkaar en bestaat uit laagjes

• de buitenste laag is vastgehecht aan de botten van het gewricht
• bij het bot gaat de buitenste laag door in het botvlies

4

2.2 skelet - bouw

• om het bot ligt een beschermend vlies (botvlies)
• het bevat bloedvaten en zenuwen

gewrichtsband

een gewrichtsband versterkt het kapsel

• deze zorgt voor een stabiel gewricht; ze sturen de bewegingen bij

5

2.2 skelet - bouw

• om het bot ligt een beschermend vlies (botvlies)
• het bevat bloedvaten en zenuwen

meniscus

een extra kraakbeenschijf in de knie heet meniscus

• deze zorgt voor het opvangen van grote druk

2.2 skelet - bouw

• om het bot ligt een beschermend vlies (botvlies)
• het bevat bloedvaten en zenuwen

kruisband

de knie heeft ook binnen het gewricht banden

• deze heten kruisbanden

2.2 skelet - bouw

• een slijmbeurs is een zakje gewrichtsvloeistof buiten een gewricht
• het beschermt spieren en pezen tegen schuren over het bot

• een slijmbeurs is een zakje met gewrichtsvloeistof
• het moet schuren tussen pezen en botten voorkomen