literatuur 4HV 09-05-19

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Literatuur

Deze periode:

ET4 / SE C Literatuur

Met het behalen van een voldoende, sluit je literatuur af.

Dit betekent dat je in je examenjaar geen SE literatuur hoeft te doen.

Boeken/ films:

• 1. Phileine zegt sorry – Ronald Giphart
• 2. Eus – Özcan Akyol (2012) OF De belofte van Pisa – Mano Bouzamour (2013)
•  3. Kort Amerikaans– Jan Wolkers (jaren ’60)
• 4. Gimmick! (1989) - Joost Zwagerman
•  5. Bint – Ferdinand Bordewijk (jaren ’30)
• 6. Werther Nieland – Gerard Reve (naoorlogse literatuur) 
•  7. Prins (film) (2015) - Sam de Jong
•  8. Simon (film) 2004 - Eddy Terstall 

Wat je moet weten van de boeken/ films:

• - schrijver / regisseur
• - jaar van uitgave 
• - thema's, motieven
• - inhoud verhaal
• - Hoe past het werk in de historische context?

Theorie 'Laagland Literatuur & Lezer'

Leren voor ET / SE

• Cursus 1 Literatuur en lezer
• Cursus 2 Het lezen van verhalen
• Cursus 3 Literair taalgebruik
• Cursus 6 Literatuur en film
• Cursus 10 Twintigste eeuw (1900 - 1940), p1 + p3
• Cursus 11 De jaren 50 en 60, p1 + p3
• Cursus 12 De jaren 70 tot heden, p1 + p3

padlet.com/nhhdrent/luzacliteratuur

De twintigste eeuw, de jaren vijftig en zestig

ontwikkelingen in de jaren zestig

• vrije zaterdag
  
• gasbel bij Slochteren -> welvaart
  
• de pil
  
• emancipatie
  
• space race
  
• ontzuiling
  
• popmuziek
  
• wie weet er meer?

de jaren zestig

• popmuziek
• jeugdcultuur
• verzet tegen taboes, verzuiling, burgerlijkheid
• 
  

Literatuur in de jaren vijftig en zestig

• naoorlogse proza -> pessimistisch wereldbeeld
• personages zijn vaak eenzaam en angstig
• taboeonderwerpen
• de werkelijkheid wordt gezien als een chaos
• personages hebben geen moreel besef
• de personages zijn antihelden 

Kort Amerikaans

• schrijver ? 
• Jan Wolkers
• jaar van uitgave
  
• 1962

• Thema's:
• Eenzaamheid
• (Eric zit vrijwel alleen op kunstacademie behalve een paar vreemde figuren, wordt langzaam gek van eenzaamheid)
• Dood
• (de broer van Eric sterft, de Spin hangt zich op)
• 
  

• motieven:
• Wat zijn motieven ook al weer?
• Leidmotieven: 
• litteken -> zorgt ook voor eenzaamheid
• Verhaalmotieven:
• dood
• generatieverschil
• seksualiteit
• verraad

• Hoe past 'Kort Amerikaans' in de naoorlogse proza?
• Noem twee elementen. 

• Nu maken:
• Werkboek HAVO blz 91-92, opdracht 2
• Werkboek HAVO blz 94, 95 opdracht 5

Kort Amerikaans

Noteer in tweetallen:

• 1a. Welk boek van de boekenlijst hoort bij welke cursus uit je boek 'Laagland'?
• 1b. Schrijf bij elk boek op hoe je dat terug ziet.
• 2. Van welk boek weet je het thema?

Cursus 10 - Bint – Ferdinand Bordewijk (jaren ’30)

Cursus 11 -  Kort Amerikaans– Jan Wolkers (jaren ’60) 

Cursus 12 -  Phileine zegt sorry 

Cursus 12 -  Eus – Özcan Akyol (2012) OF De belofte van Pisa – Mano Bouzamour (2013)

Cursus 12 - Gimmick! (1989) - Joost Zwagerman

Cursus 12 - Werther Nieland – Gerard Reve (naoorlogse literatuur)  

 7. Prins (film) (2015) - Sam de Jong

 8. Simon (film) 2004 - Eddy Terstall 

Zoek op: Waarom zijn literaire teksten meerduidig?

Wat is proza?
Wat is poëzie ?

Wat is het verschil tussen de auctoriale vertelinstantie, de ik-vertelinstantie en de personale vertelinstantie?

Meerduidige teksten laten ruimte over voor eigen interpretatie van de tekst.

1. niet juist
2. juist

Welk voorbeeld is een roman?

1. 'Nieuw Nederlands, 5e editie'
2. 'Kort Amerikaans'
3. De Volkskrant van vandaag

Wat is een duidelijk kenmerk van een auctoriale vertelinstantie?

Welke van onderstaande stijlfiguren is een pleonasme?

1. 'blij en verheugd'
2. 'een ronde cirkel'
3. 'bar en boos'
4. 'ijzeren discipline'

Welke van onderstaande stijlfiguren is een tautologie?

1. 'nat water'
2. 'verdrietig en bedroefd'
3. 'zuchtende wind'
4. 'witte sneeuw'

Welke van de onderstaande stijlfiguren is een hyperbool?

1. 'nat water'
2. 'brullende motor'
3. 'vlug sjokken'
4. 'eeuwen op iemand wachten'

Een bijpersoon kan ook de tegenstander in een verhaal zijn.

1. waar
2. niet waar