H6 Taalverzorging - koppelteken en trema

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

H6 Taalverzorging - koppelteken en trema

Lesdoel

Aan het einde van deze les: 

- kan je trema's en koppeltekens gebruiken in samenstellingen en afleidingen

Woorden aan elkaar

Als verschillende zelfstandig naamwoorden samen één nieuw woord zijn, schrijf je het als één woord: een samenstelling

Soms moeten deze woorden geschreven worden met een koppelteken of een trema. Wanneer gebruik je welke?

Het koppelteken

Gebruik je bij een samenstelling  als er sprake is van:

- een klinkerbotsing (bijvoorbeeld: eu, ie, ee, au, ou, oo enz.)

Bijvoorbeeld: mee-eten i.p.v. meeeten

Trema

Gebruik je bij woorden die geen samenstelling zijn, maar wel aan elkaar worden geschreven en als er dan sprake is van: 

- een klinkerbotsing (bijvoorbeeld: eu, ie, ee, au, ou, oo enz.)

Bijvoorbeeld: reünie i.p.v. reunie

Verschil

In woorden zoals beïnvloeden  en poëzie is een trema nodig om klinkerbotsing te voorkomen. 

Bij samenstellingen, zoals media-invloed,  komt een koppelteken.

Oefenen!

Kies het juiste woord

1. Caféëigenaar
2. café-eigenaar

Kies het juiste woord

1. naäpen
2. na-apen

Wat is goed?

1. autoongeluk
2. auto-ongeluk

Wat is goed?

1. ski-instructeur
2. skiinstructuur

1. Ruine
2. Ruïne

1. Vacuüm
2. Vacuum

waarom is foutloos schrijven belangrijk? 

Wanneer zijn de spelling- en grammaticaregels minder belangrijk?

Wanneer zijn de spelling- en grammaticaregels wel belangrijk?

Taal is net als gedrag of kleding iets waarbij je rekening houdt met je omgeving.

Normen en waarden gelden ook voor communicatie (zowel mondeling als schriftelijk)

Veel mensen vinden het belangrijk dat je je best doet om de regels van de taal te gebruiken als je met iemand praat of als je een bericht aan iemand schrijft.

Bij taal- of spelfouten gaat het er vaak niet om wat je zelf belangrijk vindt, maar wat de ander belangrijk vindt.

Schrijven zonder fouten

• Heb je geen letters vergeten of omgewisseld?
  
• Heb je alle woorden die aan elkaar moeten aan elkaar geschreven?
  
• Heb je koppeltekens en trema's gebruikt waar dat moet?
  
• Beginnen alle namen en zinnen met een hoofdletter?
  
• Staan de leestekens op de goede plaats?
  
• Heb je de (werk)woorden goed gespeld?

Tips

• Als je tevreden bent over de inhoud:
  
• Controleer op spelling
  
• Controleer op grammatica
  
• Leg de tekst even weg
  
• Doe nog een keer hetzelfde rondje
  
• Laat een klasgenoot jouw tekst controleren

Leren voor de toets:

Taalverzorging hoofdstuk 4, 5 en 6

Maak de oefentoets