Herhalen H4 Opschudding in de Nederlanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H4 Opschudding in de Nederlanden

H4 Opschudding in de Nederlanden

Herhalen H4.1 Religeuze opschudding

Geen aantekeningen, maar wel de begrippen kennen.

Herhalen H4.2 Buitenlandse bemoeienis

Gewest (soort provincie) met eigen bestuur, eigen regels en wetten en eigen munt.

Streven naar zelfstandigheid is particularisme.

Geef een omschrijf van het begrip: religieus

Waarom wordt het de Bourgondische tijd genoemd?

Hoe wisten de Franse hertog en zijn opvolgers hun grondgebied steeds te vergroten?

1. Door erfenissen
2. Door huwelijken
3. Door verkoop van gebieden
4. Door veroveringen

Wat is het tegenovergestelde van particularisme?

1. Centralisatie
2. Grondwetten
3. Privileges
4. Staat

Herhalen H4.2 Buitenlandse bemoeienis

Filips de Goede, kleinzoon van Filips de Stoute, voerde deze centralisatie door:

• Hij stelde zelf stadhouders aan.
• Statenvergadering kwam samen in de Staten-Generaal.
• Stelde Brussel aan als hoofdstad.

Nederland wordt daarna door huwelijk de Habsburgse Nederlanden genoemd.

Filips de Goede (1419-1467)

centralisatie

Maria van Bourgondië (1477-1482)

Huwelijk Habsburgse Rijk

H4.3 Keizer Karel

Karel V wilde centralisatie doorvoeren door de Collaterale Raden op te richten, bestaande uit:

• De Geheime Raad (binnenlandse wetgeving)
• De Raad van State (buitenlandse bestuurlijke zaken en oorlogsvraagstukken)
• De Raad van Financiën (financiën van de Habsburgse gewesten)

Luther 

Tegen rijkdom en aflaten

Calvijn

Soberheid en reorganisatie

Wie was de 'leider' van de Lutheranen?

Welke veranderingen wilde Calvijn doorvoeren in de kerk?

Wat is het verband tussen bloedplakkaten en inquisitie?

Wie was de opvolger van Karel V?

H4.4 Een onrustige opstand

H4.4 Een onrustige opstand

Nederland was niet blij met Filips II, omdat:

• Hij streng optrad tegen de protestanten.
• Hij dure oorlogen voerde.
• Hij centralisatie wilde doorvoeren waardoor gewesten en edelen hun privileges kwijtraakten.

Leg het verband tussen Alva en de beeldenstorm uit.

Filips II

Zoon van Karel V

Hertog van Alva

Raad van Beroerten

1555 Filips II volgt Karel V op

1566 Beeldenstorm

1568 Begin Tachtigjarige oorlog

1572 Verovering den Briel

1579 Unie van Utrecht

1581 Plakkaat van Verlatinghe

1584 Moord Willem van Oranje

1588 Ontstaan van de Republiek

1609 Begin Twaalfjarig Bestand

1621 Eind Twaalfjarig Bestand

1625 Frederik Hendrik nieuwe stadhouder

1648 Einde Tachtigjarige Oorlog

Hoe heet de nieuwe republiek die in 1588 ontstaat?

1. Republiek Nederland
2. Unie van Utrecht
3. Republiek der zeven verenigde Nederlanden
4. Republiek der twaalf verenigde Nederlanden

H4.5 De strijd beslecht

Maurits van Oranje = stadhouder is leider over het leger.

Johan van Oldenbarnevelt = Raadspensionaris is voorzitter van de Staten-Generaal en behartigt de belangen van de gewesten.

Maurits successen:

* Hervorming van het leger       * Gebruik van rivieren

* Muiterijen Spaanse leger

* Spanjaarden vochten niet alleen tegen Nederland

Waarom keken de stadhouder en de raadspensionaris niet hetzelfde naar het Twaalfjarig Bestand?

Maurits van Oranje

Stadhouder

Johan van Oldenbarnevelt

Raadspensionaris

Aan de slag!

•  Leer voor de toets: zorg dat de paragraven 4.3, 4.4, 4.5 5.2 en 5.5 af en ingeleverd zijn.
• Klaar? Maak de test jezelf.

Oefenen

Ga naar Tijdvoorgeschiedenis.nl en maak de diagnostische toets.