5 vwo crisis en overheid

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Hoe ging het bij de toetsweek?

Voorbeelden van crises

Overzicht

• Waarom crisis?
  
• Invloed van de overheid op structurele ontwikkeling
  
• Invloed van de overheid op conjunctuur 
• Weektaak:  Crisis H4.1 t/m 4.9

Bronnen van crisis

• Grote, onverwacht veranderingen kunne tot een crisis leiden
• Bronnen kunnen endogeen of exogeen zijn
• Economieën herstellen regelmatig van een economische crisis omdat de productiecapaciteit er nog steeds is - maar een langdurige crisis kan ook op lange termijn gevolgen hebben voor de structurele ontwikkeling

Bronnen van Crisis

• Financiële markten zijn instabiel
• Groei bij de economie kan tot daling in de kracht van arbeid leiden – daarna lagere lonen
• Groei bij de economie kan druk creëren voor mindere regeling door de overheid – daarna meer aantrekkelijk om risico’s te nemen
• Exogeen oorsprongen van crisis: Oorlog, Corona, natuurramp en klimaat verandering, politieke corruptie of tirannie, externe druk of invasie (bvb imperialisme maar ook handelsembargo's of druk om natuurlijke hulpbronnen te exploiteren)

Hoe leidt Coronavirus tot mogelijk economische crisis?

Wat kan de overheid doen?

• Stimuleren en ondersteuning bij structurele ontwikkeling (lange termijn)
• “anticyclisch” of “procyclisch” beleid bij conjunctuur (korte termijn)

Invloed van de overheid op structurele ontwikkeling

• Hoe ondersteunt de overheid ontwikkeling van productiefactoren?
• Arbeid
• Kapitaal
• Natuur
• Ondernemerschap

Arbeid

Kapitaal

Natuur

Ondernemerschap

Hoe leid investeringen in “menselijke kapitaal” tot verder ontwikkeling van andere productiefactoren?

Invloed van de overheid op conjunctuur

• Beleid kan anticyclisch of procyclisch zijn
  
• De regering heeft geen magische behoefte - controle is een illusie
• Kortetermijnbeleid moet snel gebeuren - sommige mensen vinden dat het automatisch zou moeten zijn.

Wat voor beleid kan een regering in de korte termijn gebruiken?

• Ze kunnen geld uitgeven aan verschillende dingen – sociale uitkeringen, bailouts
• Zij kunnen belastingtarieven veranderen – maar dit is maar een keer per jaar betaald
• Zij kunnen “helicopter geld” geven (stimulus checks)
• Zij kunnen beleid maken dat tot meer of minder financiële risico’s leiden - bank beleid, financiële markten beleid, ezv
• Zij kunnen het goedkoper of duurder maken om een lening aan te nemen (en tegelijkertijd duurder of goedkoper om te sparen)

Wat is op korte termijn het belangrijkste dat de overheid moet doen om ons uit de (Corona) crisis te halen?