week 10- Filosoferen over macht

• Levensbeschouwing
• Basisschool
• Groep 7

Filosoferen over macht

Doel van de les

Aan het einde van de les heb je een filosofisch gesprek gevoerd over macht. 

Leg het doel van de les uit en benadruk het belang van het kunnen voeren van filosofische gesprekken.

Wat betekent macht?

De wereld draait om macht, dachten beroemde denkers zoals Plato en Nietzsche. Maar Hannah Arendt dacht daar anders over. Laten we samen nadenken over wat macht eigenlijk is.

De vraag bij macht is: wie moet de baas zijn?
Plato, een Griekse filosoof, stelde voor dat een land lijkt op een schip. Hij zei dat niet iedereen zomaar de kapitein kan zijn, want niet iedereen weet hoe je een schip bestuurt. Toch willen veel mensen de baas zijn, ook al hebben ze geen idee hoe dat moet. Volgens Plato is een echte leider iemand die niet per se de macht wil, maar die het doet omdat het moet.

Nietzsche, een Duitse filosoof, vond dat iedereen diep van binnen naar macht verlangt. Volgens hem doen mensen alsof ze geen macht willen, omdat ze denken dat dat "beter" is. Maar eigenlijk, zei Nietzsche, willen we allemaal laten zien wat we kunnen.

Hannah Arendt, een andere Duitse denker, dacht juist dat macht niet alleen iets van één persoon is. Ze zei: macht ontstaat als mensen samenwerken en dingen samen doen. Alleen dan kun je écht veel bereiken.

Wat denk jij? Is macht iets slechts, of kan het ook iets goeds zijn?uistervraag:

Wie heeft er meer macht?

Situatie 1

Hier is een kort toneelstukje over een meester en zijn knecht.

Knecht: Kan ik iets voor u doen?
Meester: Had ik je iets gevraagd?
Knecht: Maar u verwacht altijd iets van mij, toch?
Meester: Als ik je nodig heb, merk je het vanzelf.
Knecht: Met respect, heer, u hebt mij altijd nodig. Wat bent u zonder knecht?
Meester: Stil nu, geef me een stoel, ik word moe van je gepraat.
Knecht: Hier is uw stoel, meneer.

Wie is hier eigenlijk echt de baas? Wat zou er gebeuren als de knecht stopt met helpen?

Vraag 1

1. Heb jij macht? Wanneer en waar? Noem een voorbeeld.
   

Situatie 2

Een gekke situatie

Stel je voor:
Je wordt op een ochtend wakker en je rug zit vast aan die van een beroemde muzikant. Hij is ziek, en alleen jouw lichaam kan hem redden. Als je hem losmaakt, gaat hij dood. Maar als je hem negen maanden helpt, wordt hij beter.

Wat zou jij doen? Zou je hem helpen of niet? Waarom?

Vraag 2

2. Bepaal je zelf hoeveel macht je hebt?

Vraag 3

3. Zorgt kennis voor macht?

Verhaal

Sara las een boek over beroemde uitvinders en vroeg zich af: "Geef kennis macht?" Ze dacht aan haar leraar, die veel wist, maar eigenlijk niet zoveel invloed had als de directeur van de school, die misschien niet altijd de meeste kennis had, maar wel de macht had om beslissingen te maken.

Sara dacht ook aan haar vriend Max, die niet altijd de slimste was, maar wel veel vrienden had en vaak invloed op anderen had.

Dus, misschien is kennis belangrijk, maar het is niet altijd genoeg om macht te hebben. Wat denk jij?

Vraag 4

4. Worden mensen aardiger van macht of juist niet?

Wat heb je van deze les geleerd

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Vragen over het filmpje

    1. Waarom denk je dat de leraar de kinderen liet geloven dat 2 plus 2 5 is? Had hij macht over 

        de kinderen?

    2. Hoe zou je reageren als iemand je iets leert waarvan je weet dat het niet klopt? Waarom?

    3. Denk je dat kennis altijd zorgt voor macht? Of kan iemand met veel macht ook verkeerde      

         informatie verspreiden?

    4. Hoe kun je ervoor zorgen dat je niet zomaar alles gelooft wat iemand zegt, zelfs als die 

         persoon veel macht of kennis heeft?