SPELLING - MOEILIJKE WOORDEN

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

SPELLING

MOEILIJKE WOORDEN

paragraaf 3.4 Leswijs

REGELWOORDEN

• Voor sommige moeilijke woorden bestaan regels. In het Nederlands schrijf je skietje, en niet ski’tje. Je schrijft waterskiën, en niet waterskieën. Dit wordt bepaald door spellingsregels.
  

LEERWOORDEN

• Er zijn echter ook moeilijke woorden waarvoor geen regels gelden. Je schrijft creatief met een -c, en kroket met een -k. Cirkel schrijf je aan het begin met een -c en met een -k middenin, maar circus schrijf je met twee keer een -c. Product schrijf je met een -c en gezakt met een -k. Er zijn woorden die precies hetzelfde klinken, maar die je anders schrijft en die niets met elkaar te maken hebben (homofone woorden), zoals rouw en rauw. Hiervoor zijn geen regels, dergelijke woorden moet je leren (of opzoeken).

HOE LEER JE DEZE WOORDEN?

• Laat je overhoren.
  
• Schrijf de woorden zorgvuldig op. Netheid is belangrijk bij spelling!
  
• Verbeter foute woorden met een opvallende, andere kleur, bijvoorbeeld rood.
  
• Noteer de foutgeschreven woorden daarna drie keer in de goede versie.
  
• Je kunt beter drie dagen lang twintig minuten leren, dan één dag een uur. 

MEERVOUD

1. Medeklinkers aan het eind worden verdubbeld als dat nodig is voor de uitspraak (bed- bedden)
2.  Medeklinkers kunnen veranderen, vooral de -f en de -s
   (luis-luizen   dief-dieven)
3. Woorden die eindigen op een klinker (a, i, o, u en y) krijgen een apostrof als je ze fout kunt uitspreken
   (agenda-agenda's    ski-ski's   paraplu-paraplu's)

MEERVOUD

LET OP:

• Woorden die je niet fout kunt uitspreken en woorden die eindigen op de klinker -e, krijgen geen apostrof
  (logé-logés    horloge-horloges    etui-etuis)

bijvoeglijke naamwoorden

• Een bijvoeglijk naamwoord dat vóór een zelfstandig naamwoord staat, krijgt een -e
  ( de rode auto     het verbrande huis     de mooie fiets)

uitzonderingen

• Een bijvoeglijk naamwoord voor een onzijdig zelfstandig naamwoord krijgt geen -e als er geen lidwoord of voornaamwoord voor staat, of als er ‘ een’ of ‘geen’ voor staat
  ( Dat is een intelligent antwoord)

uitzonderingen

• Bijvoeglijke naamwoorden die een stof of materiaal uitdrukken, eindigen op -en
  ( een linnen theedoek     een houten roeiboot)

uitzonderingen

• Bijvoeglijke naamwoorden die van een onregelmatig werkwoord zijn afgeleid, eindigen, net als het voltooid deelwoord, op -en
  ( de uitgezonden soldaat       de vertrokken minnaar)

VERKLEINWOORDEN - KLINKERS

• Verklein je zelfstandige naamwoorden die eindigen op -a, -o, -u of -é, dan verdubbelt de klinker
  ( oma-omaatje    auto-autootje     paraplu-parapluutje)
• Bij zelfstandige naamwoorden die eindigen op -i, verandert de -i in -ie
  (ski-skietje     taxi-taxietje)

VERKLEINWOORDEN - KLINKERS

• Bij zelfstandige naamwoorden die eindigen op -y, schrijf je een apostrof
  ( baby-baby'tje    hobby-hobby'tje)
• Bij een afbreking aan het eind van de regel gebruik je weer de oorspronkelijke spelling
  (omaatje-oma-tje       cafeetje-café-tje )

GETALLEN

• Tot twintig
  De regel is dat je in een gewone tekst de hele getallen tot en met twintig als woord schrijft
• Boven de twintig
  Boven de twintig worden cijfers gebruikt
• Boven en onder de twintig
  Wanneer je in een zin een getal boven en een getal onder de twintig schrijft, gebruik je cijfers
   

GETALLEN

• Ronde getallen
   De ronde getallen schrijf je voluit: tientallen, honderdtallen, duizendtallen. Je schrijft dus: veertig, zeshonderd, vijfduizend. Ook schrijf je: honderdduizend, miljoen, miljard, biljoen
• 15 km of vijftien km
  Bij exacte eenheden als snelheid, gewicht, maat, afstand en dergelijke gebruik je cijfers

dicteewoorden

appartementje

garages

doorzonwoninkje

souterrain

loodgieter

hypotheek

architect

installateur

reclames

aannemer

bacteriën

viaduct

flats

Franks creatie

Isolatiemateriaal

Maak een verkleinwoord van dit zelfstandige naamwoord:
chocolade

Maak een verkleinwoord van dit zelfstandige naamwoord:
blocnote

Maak een verkleinwoord van dit zelfstandige naamwoord:
ketting

Maak een verkleinwoord van dit zelfstandige naamwoord:
sherry

Maak een meervoud van dit zelfstandige naamwoord:
fotograaf

Maak een meervoud van dit zelfstandige naamwoord:
gevangenis

Maak een meervoud van dit zelfstandige naamwoord:
patio

Maak een meervoud van dit zelfstandige naamwoord:
loterij