Thema 3: paragraaf 3.5 (max)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Bacteriën

Herhalen

                      Lesdoelen

Na deze les:

1. ken je de bouw van een bacterie;
   
2. weet je hoe bacteriën zich delen;
3. weet je wanneer een bacterie nuttig en schadelijk is.

Bacteriën

Eéncellig, ze bestaan uit 1 cel. 

Met een gewone microscoop alleen als 

kleine puntjes of streepjes ziet. 

                                         

Alleen als je ze honderdduizenden keren vergroot, kun je zien hoe ze 

er in werkelijkheid uitzien.

Voortplanting 

van bacteriën

Bacteriën planten zich voort door te delen.

Hoe ze dat doen?

1.  Eén bacterie deelt in tweeën.

2.  Die 2 groeien totdat ze weer even groot zijn.

3.  Dan gaan die 2 zich ook weer delen.

4.  Dan zijn er 4 en die gaan zich ook weer delen......

Bij gunstige omstandigheden delen ze zich elk half uur. 

Er moet dan voedsel en vocht zijn en de temperatuur moet goed zijn. 

Er ontstaat dan een hele grote groep, zo'n groep noem je een bacteriekolonie. 

Een bacteriekolonie kun je met het blote oog zien.

De meeste bacteriën voeden zich met resten van dode organismen. 

Zo ruimen bacteriën andere organismen op. 

Het menselijk lichaam telt 10 x meer bacteriën dan cellen

Het menselijk lichaam telt 10x meer bacterien dan cellen

In de darmen zitten ontzettend veel bacteriën. De meeste zijn nuttig. 

Ze helpen bij het verteren van voedsel.

Door de goede, nuttige bacteriën hebben schadelijke bacteriën geen kans. Nuttige bacteriën beschermen de huid.

In je mond zitten 25 x meer bacteriën 

dan er mensen op de aarde leven.

Het zijn veel nuttige bacteriën maar er zijn ook schadelijke bacteriën.

Nuttige bacteriën

Voedsel maken

Bacteriën kunnen een rol hebben bij het maken van voedsel.

Die speciale bacteriën worden gebruikt bij het maken van voedingsmiddelen.

Schadelijke bacteriën

Als wij bedorven voedsel eten, kunnen we daarvan ziek worden.

Er zijn bepaalde soorten bacteriën die mensen ziek kunnen maken. De huisarts zal dan een antibioticum voorschrijven.

Dat antibioticum dood de schadelijke bacteriën.

Een voorbeeld is penicilline maar er zijn meer antibiotica.

longontsteking

blaasontsteking

Schadelijke bacteriën

• Ziektes veroorzaken (longontsteking, keelontsteking)
• Voedsel bederven

Bacteriën planten zich voort
door te delen?

1. Waar
2. Niet waar

Een bacterie heeft:

1. Wel een celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels
2. Wel een celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
3. GEEN celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
4. GEEN celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels

Bij warm weer leg je voedsel in de koelkast

1. Omdat het voedsel dan beter smaakt
2. Ziekmakende bacteriën kunnen zich dan minder voortplanten
3. Het hoeft niet, eigenlijk is dat onzin
4. Gezonde bacteriën blijven dan beter aanwezig in het voedsel

Een bacterie heeft een celwand?

1. Ja
2. Nee

Bacteriën kunnen oorontsteking veroorzaken.

1. Juist
2. Onjuist

                      Lesdoelen

Na deze les:

1. weet je hoe bacteriën zich delen;
   
2. weet je wanneer een bacterie nuttig en schadelijk is.

Aan het werk & huiswerk

Maak de digitale opdrachten van paragraaf 3.5

• Opdracht 1 t/m 10 (4 en 5 niet)

Je mag op fluisterniveau met elkaar overleggen