HV1-Thema2-basisstof-1

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

H2 Organen en cellen

§2.1 Organen van dieren

Doelen

Aan het eind van de les kan ik:

• organen benoemen in een torso en in een dwarsdoorsnede van een romp
• organen benoemen in het orgaanstelsel van mensen en dieren.

Hoofdstuk 2 Organen en cellen

§2.1 Organen van dieren

Organen van mensen

Een orgaan is een deel van een organisme met een bepaalde taak

- Borstholte

- Middenrif

- Buikholte

In afbeelding 1 zijn vier plaatsen aangegeven met een letter.
In afbeelding 2 zie je een dwarsdoorsnede van de romp.
Op welke plaats is deze dwarsdoorsnede gemaakt?

1. Lijn A
2. Lijn B
3. Lijn C
4. Lijn D

In afbeelding 3 zijn vier plaatsen aangegeven met een letter.
In afbeelding 4 zie je een dwarsdoorsnede van de romp.
Op welke plaats is deze dwarsdoorsnede gemaakt?

1. Bij lijn a
2. Bij lijn b
3. Bij lijn c
4. Bij lijn d

Torso

 

Een torso is een model van de romp en het hoofd van een mens. 

Orgaanstelsel

Organen werken vaak samen aan 

een bepaalde taak.

Een groep organen wordt een organenstelsel genoemd.

 

Organen van mensen

Een orgaanstelsel is een groep samenwerkende organen, bijvoorbeeld

1. Ademhalingsstelsel
2. Beenderstelsel
3. Bloedvatenstelsel
4. Spierstelsel
5. Verteringsstelsel
6. Zenuwstelsel

Hoofdstuk 2 Organen en cellen

§2.1 Organen van dieren

Ademhalingsstelsel

• Opnemen van zuurstof
• Afgeven van koolstofdioxide 

Hoofdstuk 2 Organen en cellen

§2.1 Organen van dieren

Beenderstelsel (skelet)

• Beschermt organen
• Maakt beweging mogelijk
• Geeft vorm aan je lichaam
• Stevigheid
• Maken van bloedcellen

Hoofdstuk 2 Organen en cellen

§2.1 Organen van dieren

Bloedvatenstelsel

• Vervoert bloed met zuurstof
  en voedingstoffen naar de organen
• Vervoert bloed met koolstofdioxide
  en andere afvalstoffen naar nieren en longen

Hoofdstuk 2 Organen en cellen

§2.1 Organen van dieren

Spierstelsel

• Maakt beweging mogelijk

Hoofdstuk 2 Organen en cellen

§2.1 Organen van dieren

Verteringsstelsel

• Knipt voedsel in kleine opneembare
  brokjes die de darmen kunnen opnemen

Hoofdstuk 2 Organen en cellen

§2.1 Organen van dieren

Zenuwstelsel

• Bestaat uit hersenen,
  ruggenmerg en zenuwen
• Aansturen van spieren en
  het verwerken van
  informatie uit zintuigen
  
  

Hoofdstuk 2 Organen en cellen

§2.1 Organen van dieren

• De middenrif scheidt de buikholte van de borsthole.
• Boven het middenrif = borstholte
• Onder het middenrif = buikholte 

Dwarsdoorsnede van de romp

Je moet de organen uit de romp van eens mens kunnen herkennen in een dwarsdoorsnede

nr. 5

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

Hiernaast staat een afbeelding van een dwarsdoorsnede van de romp.
Wat wordt aangegeven met letter c?

1. Dunne darm
2. Nier
3. Dikke darm
4. Long

nr. 6

1. Long
2. Dikke darm
3. Nier
4. Maag

Welke stelsels zie je?

1. bloedvatenstelsel zenuwstelsel
2. bottenstelsel zenuwstelsel
3. verteringsstelsel spierstelsel
4. je ziet alleen organen

nr. 10

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

Welk
orgaanstelsel
is dit?

1. spierstelsel
2. ademhalingsstelsel
3. bloedvatenstelsel
4. verteringsstelsel

welk
orgaanstelsel
zie je hier?

1. Zenuwstelsel
2. Verteringsstelsel
3. Ademhalingsstelsel
4. Bloedvatenstelsel

Welk
orgaanstelsels zie je hier?

1. Ademhalingstelsel
2. Voortplantingstelsel
3. Verteringstelsel
4. Beenderenstelsel

Welk orgaanstelsel is dit?

1. spierstelsel
2. ademhalingsstelsel
3. bloedvatenstelsel
4. verteringsstelsel

Alle cellen in je lichaam hebben dezelfde vorm

1. ja
2. nee
3. dat verschilt per persoon
4. bij een mens wel, bij een dier niet

Het zenuwstelsel bestaat uit:

1. bloedvaten, de hersenen, het ruggenmerg
2. bloedvaten, de wervelkolom, zenuwen
3. de wervelkolom, de hersenen, het ruggenmerg
4. zenuwen, de hersenen, het ruggenmerg

Welk van de delen van het organisme is een orgaan

1. een blad van een boom
2. een spiercel van een mens
3. het zenuwstelsel van een mens
4. het bottenstelsel van een mens

Zet op volgorde van groot naar klein 

groot

klein

organenstelsel

cel

organisme

orgaan

mond, slokdarm, lever, maag, dunne darm, dikke darm, anus

neusholte, mondholte, luchtpijp, long

bloedvaten, hart

nier, urineleider, blaas, urinebuis

hersenen, ruggenmerg, zenuwen

Bloedvatenstelsel

Ademhalingsstelsel

Verteringsstelsel

Uitscheidingsstelsel

Zenuwstelsel

Organisme

cel

Organenstelsel

orgaan

Zet op volgorde van groot naar klein:

Orgaanstelsel

Orgaan

Weefsel

Cel

Organisme

Celkern

de huid

1. is een orgaan
2. is GEEN orgaan
3. is onderdeel van het bloedvatenstelsel
4. verteert je voedsel

De huid is een voorbeeld van:

1. een orgaan
2. een cel
3. een organisme
4. een organenstelsel

nr. 2

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

Hiernaast staat een afbeelding van een dwarsdoorsnede van de romp.
Welke kant is de buikkant?

1. Onderkant van de afbeelding
2. Bovenkant van de afbeelding
3. Dat is niet de bepalen
4. Een zijkant

nr. 5

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

Hiernaast staat een afbeelding van een dwarsdoorsnede van de romp.
Wat wordt aangegeven met letter c?

1. Dunne darm
2. Nier
3. Dikke darm
4. Long

Huiswerk

MAVO 

Maken opdracht 1 t/m +9

(samenvatting = opdracht 4 dus ook!)

Huiswerk

HAVO/ VWO

Maken opdracht 1 t/m 7

B2: Organen van planten

Leerdoelen:

Je kunt de bouw en functie van wortels, stengels en bladeren beschrijven

Je kunt orgaanstelsels van planten noemen met hun functie

B2: Organen van planten

Wortels

Niet alle wortels van planten zijn hetzelfde

Vaak een hoofdwortel met zijwortels. Aan uiteinde van de zijwortels zitten wortelharen

B2: Organen van planten

Wortels

Alle wortels van een plant samen = wortelstelsel

B2: Organen van planten

Wortelstelsel

Functies:

- Water en mineralen opnemen

- Plant vastzetten

- Reservestoffen opslaan

B2: Organen van planten

Stengels

Functies:

- transport van stoffen

- stevigheid aan plant

Stengels

• Houtachtige planten. De stengels bevatten veel hout

• Kruidachtige planten bevatten bijna geen hout. Water zorgt bij deze planten voor stevigheid

B2: Organen van planten

Bladeren

Functie van bladeren: fotosynthese 

B2: Organen van planten

Vatenstelsel

Vanaf de wortels lopen via de stengels vaten, waardoor transport van stoffen mogelijk is

- water en mineralen van wortels naar bladeren in houtvaten- stroomt hoog

- glucose van bladeren naar andere delen van de plant in bastvaten- buitenkant