V6 poëzie

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Wat wil je bij
Nederlands leren?

Periode 1

Verhaalanalyse en poëzie: toets in T6.1                                   telt 2x

Historische letterkunde: presentatie van 10 minuten      telt 2x

Boeken module 1

De mensen die vorig jaar al een boek hebben gekozen, noteren als eerste hun naam bij hun boek op de lijst.

Daarna mag de rest hun naam bij een titel zetten. 

Wat is poëzie?

Is dit liedje poëzie?

1. Ja
2. Nee

Dit alles

Jean

Pierre

Rawie

Het lied der dwaze bijen

Een geur van hoger honing

verbitterde de bloemen,

een geur van hoger honing

verdreef ons uit de woning.

Die geur en een zacht zoemen

in het azuur bevrozen,

die geur en een zacht zoemen,

een steeds herhaald niet-noemen,

ried ons, ach roekelozen,

de tuinen op te geven,

riep ons, ach roekelozen,

naar raadselige rozen.

Ver van ons volk en leven

zijn wij naar avonturen

ver van ons volk en leven

jubelend voortgedreven.

Niemand kan van nature

zijn hartstocht onderbreken,

niemand kan van nature

in lijve de dood verduren.

Steeds heviger bezweken,

steeds helderder doorschenen,

steeds heviger bezweken

naar het ontwijkend teken.

stegen wij en verdwenen,

ontvoerd, ontlijfd, ontzworven,

stegen wij en verdwenen

als glinsteringen henen. –

Het sneeuwt, wij zijn gestorven,

wij dwarrelen naar beneden,

het sneeuwt, wij zijn gestorven,

het sneeuwt tussen de korven.

Martinus Nijhoff

Metaforen

1. Vergelijking met als

2. Vergelijking zonder als

3. Metafoor-in-engere-zin

4. Personificatie

5. Synesthesie

6. Homerische vergelijking

• Even alle neuzen tellen.
• Nederland wint van Duitsland met 2-1!
• Heb jij ook een Mulisch op je leeslijst staan?
• Wil je nog een kopje?

Even alle neuzen tellen.

Nederland wint van Duitsland met 2-1!

Heb jij ook een Mulisch op je leeslijst staan?

Wil je nog een kopje?

Pars pro tote

Totum pro parte

Noemt maker, bedoelt kunstwerk

Noemt 'verpakking', 

bedoelt inhoud.

Metonymia

Vroeger

het leven opent haar hand

voor mijn ogen in de nacht: ik lach

zoals parels zijn wij gevonden en

als een parelsnoer vallen wij uiteen

ik schrijf een brief naar hem in 

verre landen, een oud liedje,

gaat er door mijn hoofd, een lik

van de postzegel echter en wij zijn vast

van statige woorden als een douche

wat zeep om schoon te worden

en ik droom van oude gedichten 

en ik droom van een oud boek.

Vroeger

Vroeger

het leven opent haar hand

voor mijn ogen in de nacht: ik lach

zoals parels zijn wij gevonden en

als een parelsnoer vallen wij uiteen

ik schrijf een brief naar hem in 

verre landen, een oud liedje,

gaat er door mijn hoofd, een lik

van de postzegel echter en wij zijn vast

van statige woorden als een douche

wat zeep om schoon te worden

en ik droom van oude gedichten 

en ik droom van een oud boek.

personificatie 

Vergelijking met als

vergelijking met als

Geen personificatie

Ook als het waar is wat we weten –

en niets ons wacht, heus, heus –

dan nog wacht mij zo lang ik leef

en zwaarder kortademiger elk jaar

mijzelf het duin op hijs: de zee, de zee.

Steeds onmiskenbaarder is zij dan voorzien,

steeds meer de meesteres die onderwijst

dat niets mij wacht, niets, heus, heus.

Probeer het maar, zegt zij, en denk je

vrij, de duinen op en daarna nergens mij.

Eindaugustuswind

Er is een omdat en het ruist als het dak

van een sparrebos bij nacht bij eindaugustuswind.

Ik ben gaan liggen op mijn rug met boven mij

een sterrenwak precies als toen ik dertien was.

Het was opnieuw als lag ik denkend in een kuil.

Takken zwarter dan het doodstil uitspansel.

Omdat ik niet mijn eigen macht zal zijn,

omdat mijn strekking steeds een klacht zal zijn,

omdat ik niet begrepen heb wat mij naar

deze onbegrepen plek heeft toegewild,

omdat ik niet mijzelf bevatten kan

als pogend te bevatten – daarom ben ik vrij.

Ik heb mij nu zo luid tot u gericht

dat uw zwijgen is gaan klinken

naar de stilte in een bladstil bos

nadat er ’s nachts uit een tent

een kind geroepen heeft en het was

het mijne niet. Ik twijfel niet

aan uw bestaan zo lang u tot mij

zwijgt. Het is aan mij, u laat mij vrij

om uit uw echoënde stilte op te staan.

Willem Jan Otten

Maak de opdracht beeldspraak op blz 19 en 20 van het iBook Poezie

Zie je ik hou van je

ik vin je zoo leuk en zoo licht –

je oogen zijn zoo vol licht,

ik hou van je, ik hou van je.

En je neus en je mond en je haar

en je oogen en je hals waar

je kraagje zit en je oor

met je haar er voor.

Zie je ik wou graag zijn

jou, maar het kan niet zijn,

het licht is om je, je bent

nu toch wat je eenmaal bent.

O ja, ik hou van je,

ik hou zoo vrees’lijk van je,

ik wou het heelemaal zeggen –

Maar ik kan het toch niet zeggen.

Herman Gorter

Deze week

• Voor de volgende les: zo ver mogelijk zijn in je boek, in groepen gaan we dan met de boeken aan de slag.
  
• Maak de oefening beeldspraak af op blz.     19 en 20 van het iBook Poëzie.