Bloedgroepen en afweer

• Biology
• Secondary Education

Bloedgroepen en Afweer

Het AB0 systeem

Het AB0 systeem is een classificatie systeem voor de antigenen die je hebt op de rode bloedcellen.

Deze geeft óók aan welke antistoffen je aanmaakt.

Het AB0 systeem

Bloedgroep	Antistof
A	B
B	A
AB	-
0	A & B

AB0 systeem

Het AB0 systeem

Maar wat betekend dat nou?

Op jouw rode bloedcellen bevinden zich antigenen, die hebben 2 smaakjes: Antigen A en Antigen B

Het AB0 systeem

het gen voor A en het gen voor B is dominant en kan dus een intermediaire vorm creëren: AB

Het AB0 systeem

Een recessief gen kan er ook voor zorgen dat een rode bloedcel de antigenen naar binnen keert; dat noemen we "bloedgroep 0"  

Het AB0 systeem

Zoals we weten bestaat bloed uit:

1. 55% bloedplasma
2. 45% bloedcellen

Dat bloedplasma bevat alle antistoffen voor 

alle ziektes die ons lichaam heeft doorgemaakt

(immuniteit).

Het AB0 systeem

Jouw lichaam wordt geboren zonder 

antistoffen, maar dankzij onze verworven

afweer kunnen wij deze aanmaken zodra

iets ons lichaam binnendringt.

Dankzij bepaalde darm bacteriën, die de antigenen

voor bloedgroep AB meedraagt, maken wij ook antistoffen 

tegen die bloedgroepen aan. 

Het AB0 systeem

Heb jij bloedgroep A, dan herkent jouw 

lichaam het als lichaams eigen en maak je

alleen antistoffen aan tegen bloedgroep B. 

Het AB0 systeem

Heb jij bloedgroep B, dan maak je alleen 

antistoffen tegen....

Het AB0 systeem

Heb jij bloedgroep B, dan maak je alleen 

antistoffen tegen

Bloedgroep A! 

Het AB0 systeem

Bij bloedgroep AB dan?

Het AB0 systeem

Bij bloedgroep AB dan?

Dan maak je geen antistoffen, want alles wordt herkend

als lichaamseigen!

Het AB0 systeem

Bij bloedgroep 0 dan?

Het AB0 systeem

Bij bloedgroep 0 dan?

Dan maak je tegen alles antistoffen aan, want niks wordt herkend als lichaamseigen! 

Het AB0 systeem

Antigen	Antistof
A	B
B	A
AB	-
0	A & B

AB0 systeem

De Rhesusfactor

Behalve voor de bloedgroepen maakt het lichaam nog één antigen aan, het wordt ook wel eens "bloedgroep D" genoemd, maar is bekender onder de naam De Rhesusfactor of Het Rhesusantigen, deze kan tegelijker tijd plaatsvinden met de andere bloedgroepen.

 Dat noteren we dan als: 

• een + (positief voor Rhesus)
• een - (negatief voor Rhesus).

Het AB0 systeem

Antigen	Antistof
A-	B
A+	B
B-	A
B+	B
AB-	-
AB+	-
0-	A & B
0+	A & B

AB0 systeem

De Rhesusfactor

Over het algemeen maakt een RH- mens géén antistoffen aan tegen de rhesusfactor, alléén wanneer het in contact komt met bloed van een RH+ persoon...

Dat gebeurt tijdens:

• Bloed - bloed contact
• Zwangerschappen

Rhesuskinderen

Is een RH- vrouw zwanger van een RH+ kind? Dan gaat het de eerste zwangerschap goed. De placenta zorg namelijk dat er géén bloed op bloed contact plaatsvind.

Totdat de bevalling begint:

Rhesuskinderen

Tijdens de bevalling ontstaan er scheurtjes in de bloedvaten van moeders en ontstaat er bloed op bloed contact met het kind. 

Hierdoor ontstaat een immuunreactie, wordt het rhesus-antigen herkent als lichaamsvreemd en worden er antistoffen gecreëerd. 

Voor het nu geboren kind is dat geen probleem, maar bij een volgende zwangerschap kan een RH+ kind worden afgestoten.

Het AB0 systeem

Antigen	Antistof
A-	B en RH+
A+	B
B-	A en RH+
B+	B
AB-	RH+
AB+	-
0-	A & B en RH+
0+	A & B

AB0 systeem

Waarom is dit belangrijk?

Willen wij, in de medische zorg, bloedtransfusies uitvoeren; dan is het belangrijk dat de persoon het juiste donorbloed krijgt.

Wordt er bloed gegeven die niet past bij de bloedgroep van de ontvanger; dan wordt het donorbloed aangevallen door de antistoffen en gaat het klonteren. Dit zorg voor embolismes, zoals een hartaanval of een beroerte. 

Ook worden de rode bloedcellen vernietigd , dit noemen we hemolyse.

Waarom is dit belangrijk?

We spreken van een universele ontvanger en een universele donor.

AB+ is de universele ontvanger; deze kan bloed ontvangen van elke bloedgroep maar kan enkel donoren aan zichzelf.

0- is de universele donor en kan aan elke bloedgroep donoren maar enkel ontvangen van zichzelf

Waarom is dit belangrijk?

AB+ kan dus van alles ontvangen, maar je zou zeggen als wij A- bloed toedienen bestaan er antistoffen van B en voor de rhesusfactor in het bloed?

Waarom reageert het donor bloed dan niet op de patiënt zijn bloed?

Waarom is dit belangrijk?

Antistoffen bevinden zich in het bloedplasma; dit kunnen we centrifugeren, waardoor alleen de rode bloedcellen overblijven. Deze bevatten géén antistoffen en kunnen dus niet reageren!

Geven we heel bloed, met het plasma erbij, moet het dus de juiste bloedgroep zijn! 

Waarom is dit belangrijk?

Bij zwangere vrouwen met rhesus kinderen worden er antistoffen toegediend voor de rhesus factor. Hierdoor worden de rode bloedcellen die mixen opgeruimd vóórdat het immuunsysteem ze kan detecteren.

Dit een voorbeeld van een toepassing van passieve immunisatie.