Utilisme

Utilisme
1 / 19
next
Slide 1: Slide
FilosofieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 19 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 90 min

Items in this lesson

Utilisme

Slide 1 - Slide

Trolley dilemma 1
Een losgeslagen tram rijdt af op vijf mensen die vastgebonden liggen op het spoor. Jij staat bij een schakelaar en kunt de tram omleiden naar een ander spoor, maar daar ligt één persoon vastgebonden. De vraag is: zet je de schakelaar om en red je de vijf mensen, waarbij je de ene persoon opoffert? Of doe je niets?

Slide 2 - Slide

Wat doe jij?
Ik doe de schakelaar om
Ik doe niets

Slide 3 - Poll

Trolley dilemma 2
Nu rijdt de tram af op 5 personen die liggen vastgebonden op het spoor. Je kunt de tram stoppen door er 1 hele grote meneer voor te gooien. Doe je dit, of doe je niets?

Slide 4 - Slide

Wat doe jij?
Ik gooi de meneer naar beneden
Ik doe niets

Slide 5 - Poll

Is er een fundamenteel verschil tussen beide scenario's? Leg uit!

Slide 6 - Open question

Utilisme = gevolgenethiek
  • Utilisme komt van het Latijnse 'utilis', d.w.z. 'nuttig'/'bruikbaar'
  • Je kijkt dan naar zoveel mogelijk mensen/actoren
  • Bentham: een handeling is goed als het gevolg zoveel mogelijk geluk oplevert

Slide 7 - Slide

Utilisme
  • Geluk is: optimaliseren van genot, minimaliseren van pijn
  • Je maakt een hedonistische calculus
  • Zo zorg je voor: the greatest happiness for the greatest number

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

Hoe verdelen we de taart zodat de klas als geheel er zo gelukkig mogelijk van wordt?

Slide 10 - Open question

Utilisme
Je kunt kijken naar verschillen elementen in de calculus
  • Hoeveelheid mensen

  • Duur van het geluk
  • Kwaliteit van het geluk
  • ..

Slide 11 - Slide

Nog een dilemma..
Stel je voor dat je een arts bent in een ziekenhuis. Je hebt vijf patiënten die elk een ander orgaan nodig hebben om te overleven (hart, longen, lever, nieren, enz.). Zonder die transplantaties zullen ze binnen een paar dagen sterven. Toevallig ligt er op een andere afdeling een gezonde patiënt in het ziekenhuis die net binnenkwam voor een routinecontrole. Deze persoon is volledig compatibel met de vijf patiënten en zou hen allemaal kunnen redden door zijn of haar organen te doneren. Zou je dit doen? Of niet?

Slide 12 - Slide

Zou je 1 gezonde patiënt opofferen om vijf anderen te redden?
Ja
Nee

Slide 13 - Poll

Stel je zegt 'nee, ik zou dat niet doen'. Waarom niet?

Slide 14 - Open question

Kritiek op het utilisme
  • In hoeverre is geluk (en pijn en genot) kwantificeerbaar?
  • Is geluk "slechts" het gevolg van de berekening genot-pijn?
  • Mag je een minderheid opofferen voor het geluk van de meerderheid?

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Video

Singer: Effective altruism
  • Lijden en dood als gevolg van een tekort aan voedsel, onderdak en medische zorg is slecht.
  • Als het in ons vermogen ligt om iets slechts te voorkomen zonder daarvoor iets van vergelijkbaar moreel belang op te offeren, zijn we moreel verplicht om dat te doen.
  • Ieder mens is gelijkwaardig

Slide 17 - Slide

Ben jij het met Singer eens dat je moreel verplicht bent dat je al het extra geld dat je hebt voor leuke dingen aan een goed doel moet geven?
Eens
Oneens

Slide 18 - Poll

Singer: Effective altruism
  • Lijden en dood als gevolg van een tekort aan voedsel, onderdak en medische zorg is slecht.
  • Als het in ons vermogen ligt om iets slechts te voorkomen zonder daarvoor iets van vergelijkbaar moreel belang op te offeren, zijn we moreel verplicht om dat te doen.
  • Ieder mens is gelijkwaardig

Slide 19 - Slide