7.4 Enzymen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Leerdoelen deze les

Ik kan uitleggen waarom eten moet worden verteerd

Ik kan uitleggen hoe enzymen werken 

Ik weet hoe een enzym-substraat complex werkt

Voeding dat wij binnen krijgen wordt verteerd. Daarom heet het stelsel waar voeding doorheen gaat het verteringsstelsel. Wat is verteren dan? (T1)

Verteren

Het omzetten van voedingsstoffen die niet door de darmwand heen kunnen in verteringsproducten die wel door de darmwand heen kunnen

 

Waarom de darmwand?

In de darmen worden praktisch alle voedingsstoffen opgenomen door het lichaam en komt het in je bloedvatenstelsel terecht

Niet alle zes de voedingsstoffen hoeven verteerd te worden. Sommigen kunnen zonder aanpassing al door de darmwand. Welke denk je? (het zijn er drie)

Hoe verteren we?

Verteringssappen bevatten enzymen

Enzymen zijn stoffen die reacties versnellen. Ze kunnen maar één soort reactie uitvoeren en maar één keer gebruikt worden

Dus verteren in het kort

Voedingsstoffen in onze voeding worden verteerd in het verteringsstelsel

In het verteringsstelsel worden verteringssappen toegevoegd

In deze verteringssappen zitten enzymen die de voedingsstoffen daadwerkelijk afbreken

Als de voeding eenmaal is verteerd wordt het in de dunne en dikke darm opgenomen door het lichaam. 

enzymen

• In veel verteringssappen zitten enzymen.
  
• Dit zijn stofjes die de moleculen kunnen 'knippen' in kleinere stukjes.
  

Enzymen

Zijn altijd eiwitten

Er zijn twee soorten
- Afbrekende enzymen 
(bij vertering)

- Opbouwende enzymen
(bij spiervorming)

Enzym-substraat complex

Door hun ruimtelijke structuur kunnen ze maar met één stof (substraat) reageren

Enzymen zijn substraat-specifiek. Ze binden zich dus maar aan één bepaalde stof

(Denk aan een slot en een sleutel)

werking enzymen

Enzymen maken grote voedingsstoffen klein (knippen). Elke voeidingsstof heeft zijn eigen enzym.

een enzym:

1. bindt aan de voedingsstof
2. knipt de voedingsstof in stukken
3. laat los en kan opnieuw een zelfde voeidigsstof afbreken
   

ENZYMEN

• Amylasen = koolhydraatsplitsende enzymen 

• Proteasen = eiwitsplitsende enzymen

• Lipasen = vetsplitsende enzymen

ENZYMENACTIVITEIT

Als het te warm word gaan de enzymen kapot 

Als het te koud is blijft het enzym 

alleen onwerkzaam 

Enzymen werken in ons lichaam het beste bij een bepaalde temperatuur. Welke is dat? (T1)

Enzymenactiviteit en temperatuur

Hoe warmer, hoe meer enzym-substraat complexen worden gevormd

Vanaf een bepaalde temperatuur denatureren enzymen

Denatureren = onomkeerbare verandering van ruimtelijke structuur
 

Bij denaturatie verandert de ruimtelijke structuur van een enzym. Wat voor invloed heeft dat op het enzym-substraat complex?

Zuurgraad

Zuur of basisch

pH 7 = neutraal

Enzymen

Enzymen hebben een optimum temperatuur (en zuurgraad).

Waarom gaat het langzamer bij een hogere/lagere temperatuur/zuurgraad?

De zuurgraad / pH-waardes

Er is een eenheid waarmee je de zuurgraad van een stof kunt aangeven. Dat is de pH. De pH gaat van 0 tot 14. Beneden pH = 7 heb je het over zure oplossingen, boven 7 over basische (alkalische) oplossingen. Een oplossing met pH = 7 noem je neutraal.

Wat gebeurt er hier dus?

Waarom is koorts dus gevaarlijk bij temperaturen boven de 40 graden?

Leerdoelen deze les

Ik kan uitleggen waarom eten moet worden verteerd
zodat de producten van voedingsstoffen kunnen worden opgenomen in de darmwand

Ik kan uitleggen hoe enzymen werken 

via enzym-substraat complexen waarin substraten kunnen worden afgebroken of opgebouwd

Ik weet hoe een enzym-substraat complex werkt

substraat specifiek en werken maar één keer