Les 6 Dier Basisgezondheid

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Les 6 Dier Basisgezondheid

Symptomen

Zieke dieren laten allemaal verschillende symptomen zien

 

Deze symptomen gaan we dit hoofdstuk bespreken

Welke symptomen ken je al?

Niet eten

De vraag is: wil het dier niet eten of kan het dier niet eten?

 

Bij individuele dieren is het eenvoudiger vast te stellen dan bij dieren in een groep.

Welke vragen zou jij jezelf als dierverzorger stellen wanneer je opmerkt dat een dier voedsel weigert?

• Zijn er meer dieren die het voer weigeren?
  
• Is men begonnen met een nieuwe zak/voorraad voer?
  
• Is het dier dat geen eetlust vertoont al langer traag/niet fit?
  
• Laat het dier al het voer liggen of bepaalde soorten voer?
  

Oorzaken van het weigeren van voedsel

Het weigeren van voedsel kan vele oorzaken hebben

Als een dier voedsel weigert, kun je de volgende punten controleren:

• Slecht voer
  
• Gebitsproblemen of andere pijn in de bek. Kan het dier eten?
  
• Infectieziekten waarbij het dier koorts heeft
  
• Te weinig ruimte om te eten, de groep laat een dier niet bij het voer
  
• Niet bij hier voer kunnen komen door kreupelheid
  
• Te hoge omgevingstemperatuur
  
• Onvoldoende drinkwater
  

Ziekte kan leiden tot niet eten, maar (niet) eten kan ook leiden tot ziekte

Een dier dat te weinig voedingsstoffen binnen krijgt

Bijvoorbeeld: te weinig eiwit -> vacht uitvallen of dof worden

Een dier dat te veel voedingsstoffen binnen krijgt slaat overtollig voedsel om in vet

Gezondheidsrisico’s zoals:

• Slijten gewrichten
  
• Hart / vaat ziektes
  
• Diabetes
  

Maatregelen niet eten

• Controleren of dit één keer gebeurd of vaker
• Extra in de gaten houden
• Belangrijk dat dier blijft drinken
• Eventueel actie ondernemen
•  Bijvoorbeeld: meer voerplekken maken

Noem 4 oorzaken waarom een dier niet eet

Niet drinken

Een dier heeft 2,5 – 3 keer meer water dan voedsel nodig

Niet drinken is dus ernstiger dan niet eten!

Een dier dat niet drinkt kan vocht te kort komen: dehydrateren, kan komen door:

• Omgevingstemperatuur;
  
• Activiteit;
  
• Braken/diarree.
  

Voldoende vocht:

• De huid is soepel en elastisch
• Turgor

Oorzaken voor niet drinken

Slechte watervoorzieningen

• Verstopt zitten/niet goed werken van waterbakken;
  
• Weigeren van het voer;
  
• Dieren lopen onrustig rond bij de drinkplaatsen.
  

Afwijkingen in/aan de bek

• Wel willen maar niet kunnen drinken
  

Afwijkend water

• Te koud of te heet water
  
• Toevoeging van medicatie
  
• Vreemde geur of smaak aan het water
  

Maatregelen bij niet drinken

• Eerst onderzoeken waarom het dier niet drinkt;
• Bespreken met andere dierverzorgers en/of de dierenarts;
• Een infuus en eventueel een maagsonde (dierenarts).

Noem 3 oorzaken waarom een dier niet drinkt

Speekselen

Speeksel wordt aangemaakt voor de vertering van het voedsel

Speekselen is:

- Wanneer een dier extra speeksel aanmaakt (kwijlen)

- Niet goed kan slikken

Uiterlijk weinig te zien, behalve onrustig

Soms is speekselen ook heel normaal !

Oorzaken speekselen

• Afwijkingen in de bek en de slokdarm
  
• Verwonding in de bek hebben door kauwen op iets scherps
  
• Voorwerp kan vast zitten zoals vishaak, stuk plastic of aardappel
  
• Planteneters haken aan hun kiezen hebben ( maken ze proppen van hun hooi)
  

Het kan ook een symptoom zijn van hondsdolheid.

Tak

Vishaak

Doorgegroeide tanden

Haken op de kiezen

Maatregelen bij overmatig speekselen

Afhankelijk van de oorzaak:

• Controleren op verwondingen of vreemde voorwerpen in de bek en slokdarm
• Vastzittende voorwerpen verwijderen
• Controleer het gebit op haken en laten verwijderen door DA

Geen verwondingen of vreemde voorwerpen? Laat de DA naar het dier kijken!

Noem 2 redenen waarom dieren overmatig gaan speekselen

Hoesten

Hoesten is het eerste kenmerk dat een dier last heeft van het ademhalingsstelsel

Slijmvlies van luchtwegen geprikkeld en er ontstaat een hoestreflex

Verschillende soorten stoffen

• Gewone stof
  
• Rookwolken
  
• Voedseldeeltjes
  
• Prikkelende gassen
  

Micro-organismen

• Virussen
  
• Bacteriën
  

Verschillende stoffen

Zorgt voor:

• Prikkelen van het slijmvlies --> hoestreflex
  

Geen ziekte symptoom

Micro-organisme

Zorgt voor:

• Prikkelen van het slijmvlies -> hoestreflex
  
• slijmvlies opzwelt
  
• meer slijm
  
• luchtwegen nauwer
  
• slijm hoopt op
  
• Ademen moeilijker -> longvolume neemt af
  

Ziekte symptoom

Maatregelen bij hoesten

Eerst nagaan of het dier last heeft van een micro-organisme

• Opgezwollen slijmvlies
  
• Meer slijm

• Gestrekte hals, gespreide voorpoten of gekromde rug
  
• Snelle, oppervlakkige ademhaling
  
• Heldere of etterige vloeistof uit de neus
  
• Koorts
  

Ziekte ! -> welke? -> Dierenarts

Geen last van deze symptomen dan:

• Last van luchtstoffen --> Ventileren

Wanneer is hoesten een symptoom van een ziekte?

Voor nu:

Maken werkblad 6

Alleen vraag 1 t/m 6

Volgende les (morgen dus):

- Uitleg over braken, diarree, koorts, etc.

- Maken overige vragen van het werkblad