Werken aan geschiedenis eerste jaar

• Geschiedenis
• Secundair onderwijs

Inleiding 

Bij geschiedenis proberen we een beeld te vormen van het verleden. Toch is verleden en geschiedenis niet helemaal hetzelfde.

Als we bijvoorbeeld van de eerste schooldag een geschiedenis zouden willen maken, moeten we dit verleden reconstrueren. Schrijf voor jezelf in een aantal zinnen eens op wat er op de eerste schooldag gebeurde.

- Waarom is jullie versie van de eerste schooldag verschillend? 

geschiedenis

Wat is het verschil tussen verleden en geschiedenis?

00:52

voorbeelden van
ongeschreven bronnen

00:53

voorbeelden van
geschreven bronnen

01:55

Wat is een secundaire bron?

1. Een bron met veel tekst
2. een bron met weinig tekst
3. een bron waarvan de maker rechtstreeks getuige is
4. bron uit een latere tijd

01:55

Wat zijn primaire bronnen?

1. bronnen met veel tekst
2. bronnen met weinig tekst
3. bron waarvan de maker rechtstreeks getuige is
4. bron uit een latere tijd

Opdracht 

- WB p. 9, opdracht a

- WB p. 9, opdracht b

Geschreven <=> ongeschreven

- geschreven bron: bronnen waar de klemtoon ligt op geschreven tekst

- ongeschreven bron: bronnen die vooral niet schriftelijk van aard zijn, zoals voorwerpen, mondelinge getuigenissen, afbeeldingen, enz.

primair <=> secundair

- primaire bron: bron waarvan de maker rechtstreeks getuige is, uit de tijd zelf

- secundaire bron: bron waarvan de maker zich baseert op andere bronnen. Hij is geen rechtstreekse getuige. Dateert uit een latere tijd

WB p. 9, opdracht 2 

Stappenplan historische vraag

1. Lees de vraag aandachtig. Duid woorden aan die je niet begrijpt.

2. Gaat de vraag over iets van vroeger?

• JA: dan gaat het om een historische vraag

• NEEN: check de volgende stap

3. Gaat de vraag over hoe iets van vandaag gegroeid is uit het verleden?

• JA: dan gaat het om een historische vraag

• NEEN: check de volgende stap

4. Gaat de vraag over hoe we weten dat iets vroeger zo was?

• JA: dan gaat het om een historische vraag

• NEEN: check de volgende stap

5. Twijfel je bij de punten 2, 3 en 4.

• JA: noteer dan een argument waarom het volgens jou wel of niet om een historische vraag gaat.

• NEEN: het is geen historische vraag

Historische vraag:
Hoeveel is een euro waard?

1. ja
2. nee

Historische vraag?
Gaat de ontdekking van een bron ons rijk en beroemd maken?

1. ja
2. nee

Historische vraag?
Welke rol speelden slaven in de Griekse samenleving tijdens de oudheid?

1. ja
2. nee

Historische vraag?
Hoe ziet een blad eruit?

1. ja
2. nee

Historische vraag?
In welke natuurlijke omstandigheden kwam de Griekse landbouwsamenleving tot stand tijdens de 8ste eeuw v. C.?

1. ja
2. nee

Historische vraag?
Wat zijn de gelijkenissen tussen de Atheense democratie in de 5de eeuw v. C. en de hedendaagse democratie in België?

1. ja
2. nee

Representativiteit van een bron

Als ik de kenmerken van een samenleving tijdens een bepaalde periode ken, kan ik onderzoeken hoe typerend (representatief) een bron is voor de samenleving of periode.

Een bron is minder representatief:

• als er slechts één van bestaat (1 bron is geen bron)

• als de maker een uniek standpunt weergeeft

• als andere mensen in de samenleving een ander standpunt hebben

• als wat je ontdekt in de bron niet overeenkomt met de algemene kenmerken van een samenleving in de periode die je bestudeert

WB p. 12, opdracht 4

Bewerkte bronnen

Je moet er ook rekening mee houden dat historische bronnen die in de lessen gebruikt worden dikwijls bewerkt zijn. Dat betekent dat ze niet gelijk zijn aan de originele bron. Bronnen worden ingekort of vertaald, er wordt een titel toegevoegd, enz. Die ingrepen kunnen de betekenis van de bron beïnvloeden.

Opdrachtjes in bundel overlopen 

Opdracht PW