De katholieke en protestanten stonden vijandig tegenover elkaar tot 1865 omdat de paus zich tegen het liberalisme keerde en ook dit werd scherper door de schoolstrijd.
De priester Herman Schaepman zag dat de arbeiders in de steden weg liepen weg van het geloof en wilde daar iets aan doen. Hij werkte samen met Kuyper en maakte gebruikt van de tweede ronden binnen het districtenstelsel. Samen vormde ze het kabinet Kuyper (1901-1905)
Dit leidde tot weerstand bij een aantal protestanten die hun eigen partij begonnen de Christerlijk Historische Unie CHU