8.2 Sociale kwestie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

1

2

3

4

5

Urbanisatie 

Sociale 

Kwestie

Industriële 

Revolutie

Demografische revolutie 

Agrarische revolutie 

Wat is het begrip?  

1.  19e eeuw
2. Mechanisatie
3. Urbanisatie
4. Industriële revolutie

• Industriële samenleving = een samenleving waarin de meerderheid van de bevolking in de fabriek werkt 

17e eeuw 

Factorijen

VOC

Nationalisme

Vooral voor de macht

Vooral voor de handel

Afzetmarkt

Hele gebied innemen

Kolonialisme 

 Modern imperialisme 

Industriële revolutie

19e eeuw 

Conferentie van Berlijn 

WIC

Leg aan de hand van de bron uit wat de White Men’s burden is.

Programma 

1. Terugblikvraag 
2. Vragen maken (10 min.)
3. Vragen bespreken (15 min.)  

Geef minstens drie voorbeelden van de slechte werk- en leefomstandigheden van arbeiders in de fabrieken.

Leg uit waarom het voor arbeiders zo moeilijk was om zich te verzetten tegen deze omstandigheden.

Wat was vrijwel de enige manier voor arbeiders om zich wel te verzetten tegen de omstandigheden in de fabrieken?

1. Door zich te verenigen in vakbonden
2. Door in opstand te komen
3. Door vragen te stellen aan de overheid
4. Door te staken.

In de samenleving ontstond een discussie over de problemen van de arbeiders en hoe deze moesten worden opgelost. Hoe noemen we deze discussie?

1. Emancipatie
2. Socialisme
3. Sociale kwestie
4. Urbanisatie

Waarom maakte niet alleen de arbeiders, maar ook de midden en hogere klassen van de samenleving zich zorgen over de leefomstandigheden van arbeiders?

Welke stromingen zetten zich in voor de emancipatie (gelijke behandeling) van arbeiders?

Politieke stroming die via parlement en democratie sociale ongelijkheid wil bestrijden en omstandigheden van arbeiders wil verbeteren. 

Sociale groep (arbeiders) die alleen in haar levensonderhoud kan voorzien door te werken voor de bovenklassen 

Politieke stroming geïnspireerd door Marx die door een revolutie de productiemiddelen in handen van de gehele samenleving wil krijgen 

De bovenklassen/welgestelde burgers: bijv. fabriekseigenaren. Zij profiteren van het werk van de arbeiders. 

communisme

Sociaaldemocraten 

Bourgeoisie 

Proletariaat 

Geef zo een overeenkomst en een verschil tussen het communisme en de sociaaldemocratie. Bedenk of er in Nederland politieke partijen bestaan die bij een van de twee aansluiten.

Leg het verband uit tussen de verlichting en de opkomst van de volgende politieke stromingen:
1. Liberalisme
2. Socialisme
3. Feminisme

Waarom is de opkomst van het socialisme en de gevolgen daarvan een voorbeeld van democratisering?

Leerdoelen 

1. Je kunt de levensomstandigheden van arbeiders beschrijven en verklaren 

2. Je begrijpt waarom de midden- en hogere klassen zich zorgen maakten over de sociale kwestie en je kunt uitleggen welke rol de overheid hierin ging spelen

3. Je weet welke groepen zich inzetten voor de emancipatie van arbeiders en hoe zij dit deden 

4. Je begrijpt de theorie van Marx en de je kunt uitleggen in welk opzicht sociaaldemocraten afwijken van zijn ideeën