H10 Je verandert

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

10.1 Opgroeien

Lesdoelen:

* Je kunt de levensfasen en een aantal kenmerken daarbij noemen

* Je kunt uitleggen door welke stoffen in je lichaam je verandert en hoe doe stoffen werken
* Je kunt beschrijven hoe je groeit

Levensfasen:

- baby 0-1,5 jaar
- peuter 1,5-4 jaar
- kleuter 4-6 jaar
- (school)kind 6-12 jaar
- puber 12-17 jaar
- jongvolwassene 17-21 jaar 
- volwassene 21-60 jaar
- oudere 60 jaar en ouder

In welke fase zit je als je 3 jaar bent?

1. Baby
2. Peuter
3. Kleuter
4. Kind

Hoe oud ben je als je jongvolwassene bent?

1. 17-21 jaar
2. 12-17 jaar
3. 21-60 jaar
4. 6-12 jaar

Levensfasen

Bij iedere levensfase vindt er verandering plaats, dit noem je ontwikkeling.
Twee soorten ontwikkeling:
- Lichamelijke ontwikkeling
- Geestelijke ontwikkeling

Stoffen waardoor je verandert

- Hormonen
- Deze worden gemaakt in de hormoonklieren.

- Een belangrijk hormoonklier is de hypofyse, deze zit onder aan je hersenen

Wat is een hormoonklier?

1. Nier
2. Lever
3. Hypofyse
4. Lymfeklier

10.2 Puberteit

Leerdoelen:
- Je kunt beschrijven hoe je lichaam tijdens de puberteit verandert.
- Je kunt uitleggen wat transgender zijn betekent.

Geslachtskenmerken

Primaire geslachtskenmerken: heb je vanaf de geboorte en zijn bepalend of je een qua kenmerken een meisje of een jongen bent bijv. penis en vagina

Secundaire geslachtskenmerken: Kenmerken die je ontwikkelt tijdens de puberteit bijv. baard in de keel, borsten

Waar hoort de penis bij?

1. Primaire geslachtskenmerken
2. Secundaire geslachtskenmerken

Welke geslachtskenmerken zijn vanaf de geboorte zichtbaar?

1. Primaire geslachtskenmerken
2. Secundaire geslachtskenmerken
3. Primaire en secundaire geslachtskenmerken
4. Geen van beide

Geef een voorbeeld van een secundair geslachtskenmerk

Andere veranderingen

- Groeispurt
-Huid wordt vettiger door extra talg; jeugdpuistjes
Poriën raken verstopt en hierdoor ontstaan kleine zwarte puntjes (mee-eters)

Als hier bacteriën in gaan groeien ontstaan er puistjes ook wel acne.

- Zweet gaat meer ruiken
- Veranderende gevoelens

Transgender

- Geslacht is niet gelijk aan zijn of haar gevoel en gedrag

TRANSSEKSUEEL
- Veranderink van geslacht dmv operaties

TRAVESTIET
- Verkleedt zic af en toe

Een transgender is altijd homoseksueel

1. Juist
2. Onjuist

Een transgender speelt graag iemand van het andere geslacht.

1. juist
2. onjuist

10.3 Relaties

Leerdoelen:
- Je kunt uitleggen welke relaties er zijn en welke normen en waarden je daarbij kunt hebben
- Je kunt 3 soorten liefdesrelaties opnoemen en uitleggen
- Je kunt beschrijven wat geslachtsgemeenschap is en hoe je seksueel opgewonden raakt

Wat zijn waarden en normen?

Relaties

- Heteroseksueel
- Homoseksueel : homo of lesbisch
- Biseksueel: je wordt zowel op jongens als op meisjes verliefd

Geslachtsgemeenschap

Enkele termen

- Vrijen
- Klaarkomen
- Orgasme
- Zaadlozing
- Zelfbevrediging/masturbatie

10.4 Ziek van de liefde

Leerdoelen:
Je kunt de meest voorkomende soa's beschrijven en je kunt uitleggen hoe je ze krijgt
Je kunt uitleggen wat je moet doen als je een soa hebt
Je kunt uitleggen hoe je een soa voorkomt
Je kunt beschrijven hoe je besmet raakt met het aidsvirus en wanneer er sprake is van aids

Kun jij al een voorbeeld geven van een SOA?

Hoe kan je een soa voorkomen?

Hoe kun je besmet raken met aids?

Hoe krijg je AIDS?