Hoofdletters en interpunctie

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Hoofdletters

... Aan het eind van de les weet je wanneer je een hoofdletter gebruikt en wanneer niet. Let op: zo makkelijk is het niet!

... Dit heb je nodig (in je hele leven ;) ) en voor de toetsen in periode 2 en 3 van dit schooljaar

Na de presentaties...

...Krijgen jullie een schrijftoets die 2x meetelt voor je eindcijfer dit jaar

... Zo schrijf je een uiteenzetting en een betoog en beoordelen wij dat op spelling & hoofdlettergebruik

Dus: wanneer
gebruik je hoofdletters
en wanneer niet?

deze winter willen wij op vakantie gaan naar frankrijk maar we weten niet of we met de thalys naar het zuidoosten kunnen of met een amsterdamse sneltrein. 33 dagen hebben we nog, voordat we gaan. ijskoud zal het er zijn. we wachten tot meneer de raaff het heeft uitgezocht.

Hoofdletters

Het eerste woord van een zin en namen schrijf je altijd met een hoofdletter. Er zijn een paar uitzonderingen - en juist die moet je kennen.

Uitzonderingen

- Als de zin met een apostrof begint, dan schrijf je het tweede woord met een hoofdletter. 

's Morgens is het droog.

- Als de zin met een getal begint, schrijf je geen hoofdletter.
83 procent van de leerlingen slaagt direct.

Uitzonderingen

- Tussenvoegsels van namen schrijf je met een kleine letter als er een ander deel van de naam voor staat

Ilse de Jong

- Als er geen deel van de naam voor het tussenvoegsel staat, schrijf je wel een hoofdletter

mevrouw De Jong

meneer El Amrani

Uitzonderingen

- Merknamen schrijf je met een hoofdletter, behalve als je niet meer aan de eigennaam denkt (samenstellingen)

barbiepop

-Afkortingen schrijf je met kleine letters (tv, dvd, btw), tenzij het om namen gaat (ANWB, VVD, PSV).

Uitzonderingen

- seizoenen, maanden en richtingen schrijf je klein (de zomer, het noordoosten, het is nu november)

- Grappig, in het Engels schrijf je de maanden wel met een hoofdletter. Haal dat niet door elkaar :)

Uitzonderingen

- Feestdagen zijn namen, dus die schrijf je met een hoofdletter. Maar woorden die er van zijn afgeleid, weer niet.

Volgens deze regels is Kerstmis wel met een hoofdletter, maar de verkorte vorm kerst en de ‘informele’ feestdag eerste kerstdag niet.

halloweenversiering, moederdagaanbieding, kerstsfeer

Wat vind je het meest verrassend aan deze uitleg?

's avonds kijk ik meestal televisie.

1. 's avonds
2. 'S avonds
3. 's Avonds
4. 'S Avonds

De buren van mijn opa en oma heten de bruin.

1. De buren van mijn opa en oma heten de Bruin.
2. De buren van mijn opa en oma heten de bruin.
3. De buren van mijn opa en oma heten De bruin.
4. De buren van mijn opa en oma heten De Bruin.

karin van der veen is een nicht van suzanne de boer.

1. Karin van der veen is een nicht van Suzanne de boer.
2. Karin van der Veen is een nicht van Suzanne de Boer.
3. Karin Van Der Veen is een nicht van Suzanne De Boer.

in het zuiden van nederland vieren we al carnaval.

1. In het zuiden van Nederland vieren we al Carnaval
2. In het Zuiden van Nederland vieren we al carnaval.
3. In het zuiden van Nederland vieren we al carnaval

ijsjes zijn heel lekker.

1. IJsjes zijn heel lekker.
2. Ijsjes zijn heel lekker.

de zoon van god heet jezus. benjamin is christelijk.

1. De zoon van God heet Jezus. Benjamin is christelijk.
2. De zoon van God heet Jezus. Benjamin is Christelijk.
3. De zoon van god heet Jezus. Benjamin is Christelijk.

Aan de slag!

    Je gaat twee korte teksten schrijven over een feestdag naar keuze. Geen ChatGPT!

Tekst 1 - tekstdoel = informeren. Tekstvorm = nieuwsbericht

    Tekst 2 - tekstdoel = overhalen. Tekstvorm = advertentie  

Twee keer een ander tekstdoel. Klaar? Ga naar de volgende slide.





    
    Je gaat drie korte teksten schrijven. Woorden die je moet gebruiken: leerling, kluisje, boterhamzakjes, tweede verdieping.
Tekst 1 - tekstdoel = informeren. Tekstvorm = nieuwsbericht
    Tekst 2 - tekstdoel = overhalen. Tekstvorm = advertentie
    Tekst 3 - tekstdoel = amuseren. Tekstvorm = gedicht/verhaal

Drie keer dezelfde woorden, maar drie keer een ander tekstdoel.

    Klaar? Ga naar de volgende slide.

Je gaat drie korte teksten schrijven. Woorden die je moet gebruiken: leerling, kluisje, boterhamzakjes, tweede verdieping.
Tekst 1 - tekstdoel = informeren. Tekstvorm = nieuwsbericht
    Tekst 2 - tekstdoel = overhalen. Tekstvorm = advertentie
    Tekst 3 - tekstdoel = amuseren. Tekstvorm = gedicht/verhaal

Drie keer dezelfde woorden, maar drie keer een ander tekstdoel.
    Klaar? Ga naar de volgende slide.

Nieuwsbericht over een feestdag: denk aan hoofdletters. Gebruik minimaal 5 zinnen

Advertentie over een feestdag: denk aan hoofdletters. Gebruik minimaal 3 zinnen

Nabespreken van de teksten

Wie wil zijn of haar tekst voorlezen? Zijn hoofdletters ingewikkeld of easy? Je kunt hier verder oefenen:

https://www.cambiumned.nl/spelling/hoofdletters-en-afkortingen/

Heb je de lesstof begrepen? Weet je nu wanneer je geen hoofdletters schrijft, en wanneer juist wel? IJsjes en een leuk paasfeest?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk & volgende week

Lees het nieuwsbericht over de smartvape.

https://nos.nl/artikel/2541127-kinderartsen-slaan-alarm-vanwege-opkomst-smartvape-enorm-verknipt-apparaat

Beantwoord de inhoudelijke vragen over de tekst. Neem je huiswerk de volgende les mee om na te bespreken. De volgende les gaan we zelf een tekst schrijven over vapen (met hoofdletters).