les 13 Poëzieanalyse 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

5h, welkom bij Nederlands! 

Telefoon mee naar de les? Stop hem dan in (telefoon)tas!

Waar gaan we in periode 1 ook alweer aan werken?

• Poëzieanalyse (SE Poëzie in de toetsweek)
• Handelingsdeel leesboek 4
• Oefenen met een eindexamen 
• Oefenen uit het lesboek: cursus 10 Eindexamen
  (paragraaf 1-3)

Doelen van deze les

• Ik weet hoe het SE Poëzieanalyse eruit ziet.
  
• Ik kan een vergelijking,
                          metafoor,
                          personificatie en
                          metonymia herkennen.

SE poëzieanalyse

In de toetsweek, weging 10, 45 minuten

SE poëzieanalyse

In de toetsweek, weging 10, 45 minuten

Ik kan…

• Rijmschema’s herkennen (eindrijm en beginrijm)
  
• Beeldspraak herkennen (vergelijking, metafoor, personificatie, metonymia)
  
• Stijlfiguren herkennen (hyperbool, antithese, repetitio, paradox, eufemisme, understatement, woordspeling)
  
• Dichtvormen herkennen (limerick, haiku, sonnet, visuele poëzie, 160, naamdicht, pastiche)
  
• Je leert het door te oefenen, literair talent is niet nodig!

Wat is eigenlijk poëzie?

Wat is eigenlijk poëzie?

• rijm?
• vorm?
• gevoelens?
• spoken word?
• kunst? Liedjes?
• strofen?
• ABC'tjes?
•  moeilijke woorden?
• Veel enters?

Reader

Poëzie-analyse

Deel 1: theorie

Deel 2: gedichten (bloemlezing)
                 en opdrachten

Lezen pagina 2

Reader

Poëzie-analyse p. 2

• bladspiegel anders dan bij proza
• versregels in groepje (strofe)
• spelen met taal
• nieuwe woorden (neologismen)
• enjambement

De ochtend erna

Bab Gons 
(Dichter des vaderlands 2023)

Hoe kies je een boek?

Beeldspraak

• Vergelijking
  
  
  
• metafoor
• personificatie
• metonymia

- met als

-zonder als 

Vergelijking met als

(zoals of evenals)

Object en beeld worden genoemd

Henk is echt een pannenkoek

Henk is zo dom als een pannenkoek

Vergelijking met als
(zoals of evenals)

Object en beeld worden genoemd

Henk is echt een pannenkoek

Henk is zo dom als een pannenkoek

Metafoor

Vergelijking waarbij alleen het beeld wordt genoemd
Het object wordt weggelaten/blijft impliciet

Daar loopt die pannenkoek.

Die pannenkoek is weer eens veel te laat.

Metafoor of vergelijking?

1. Mijn nichtje is echt een blij ei!
2. Valt die dictator vandaag uit?
3. Wat een varkenshok!
4. Jij bent net een kameleon.
5. Ik krijg een punthoofd van jouw gedrag.
6. Gamen zit in zijn dna.
7. Dat slaat als een tang op een varken.
8. Is dat heilige boontje ook nagebleven?

1. Vergelijking
   
2. Metafoor
   
3. Metafoor
   
4. Vergelijking
   
5. Metafoor
   
6. Metafoor
   
7. Vergelijking
   
8. Metafoor
   

Personificatie

Aan een plant, boom, ding of dier worden menselijke eigenschappen toegekend.

• De angst grijpt me bij de keel.
  
• Het leven lacht haar toe.
• De koekjes verleiden ons met hun geur.

Metonymia

Het gaat niet om een overeenkomst, maar om een bepaald kenmerk van iets of iemand.

1. Deel in plaats van geheel: die lange, die kale, die neus is crimineel 
2.  Geheel in plaats van deel: Nederland scoort! Leerdam gaat aan kop!
3.  Maker in plaats van product: Daar hangt een Van Gogh. Ik spaar voor                                                                                                                            een Chanel.  
4.  Materiaal in plaats van product: ik werk aan een doek, hij won brons.
5.  Houder in plaats van inhoud: nog een kopje? Lust je een bakkie? 

Beeldspraak

• Vergelijking
  
  
  
• metafoor
• personificatie
• metonymia

- met als

-zonder als 

Maak opdracht 1 'Beeldspraak' blz. 22