Maagsonde

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Doelen

- Je kan de indicaties benoemen voor het inbrengen en verwijderen van een sonde

- Je weet welke problemen er op kunnen treden bij het inbrengen van een sonde en hoe je dan moet handelen. 

Het pijltje geeft weer

1. Maag
2. Galblaas
3. Rectum
4. Alvleesklier

• Mondfase
• Keelfase: Door de slikreflex gaat het voedsel van de keel naar de slokdarm. Het strottenklepje sluit de luchtpijp af, zodat er geen voedsel in de luchtpijp terecht komt. 
  
• Slokdarmfase

De huig sluit de luchtpijp af tijdens het slikken..

1. Juist
2. Onjuist

• Maag
  
• Dunne darm:
  
• Twaalvingerigedarm (duodenum)  
• Nuchtere darm (jejunum) 

• PEG sonde
  
• Percutane Endoscopische Gastrostomie
  
• Rechtstreekse verbinding door de buikwand naar de maag
  

• Voeding toedienen
  
• Maaginhoud afvoeren
  
• Diagnostiek
  

• Niet KUNNEN eten (lichamelijke obstructie/bewusteloosheid)
  
• Niet MOGEN eten (post-OK)
  
• Niet WILLEN eten (anorexia)
  
• Slechte lichamelijke conditie (pre-OK)
  
• Neurologische aandoening (slikstoornis)
  

• Voorlichting geven 
• Spreek een stopteken af met de zorgvrager. Tijdens het inbrengen is verbale communicatie lastig.

• Positie zorgvrager
  : Zorgvrager in een halfzittende houding.  
• Meet de sonde
  met de NEX +10 methode  
• NEX (nose-earlobe-xyphoid)
  + 10 cm bij de uitkomst
• Markeer tot hoever de sonde ingebracht moet worden.  

1e gedeelte

• Vraag welke neusgat de voorkeur heeft. Laat zo nodig de neussnuiten.
  
• Bevochtig de sonde met water.
  
• Laat de zorgvrager een half zittende houding aannemen.
  
• Breng de sonde in via de neus tot je de keelholte bereikt. Inbrengen in de neusholte is gevoelig/pijnlijk.
  
• Als de sonde in de keelholte is aangekomen geef de zorgvrager dan even een rust moment.
  

Wat is de juiste positie die en zorgvrager kan aannemen bij het inbrengen van een sonde?

1. Liggend
2. Half zittend
3. Op rechter zij
4. Op de linker zij

2e gedeelte

• De zorgvrager moet nu een slikbeweging gaan maken. Hiervoor kan het glas water (met rietje) gebruikt worden.
• Bij het inbrengen van de sonde in de slokdarm kan de zorgvrager een braakneiging krijgen.
  
• Breng de sonde in tot het markering op de sonde.
  
• Fixeer de sonde op de neus.
  

Trek aspirant op via de sonde.

Spuit dit op de pH strip.

 pH van aspiraat: ≤ 5,5 (5.5 of lager)

Als geen maagsap wordt verkregen: cliënt op zij leggen en opnieuw controleren.

Als nog geen maagsap wordt verkregen: breng sonde iets verder in of trek iets terug en controleer opnieuw.

Bij  pH-waarde groter dan 5.5: GEEN voeding of medicijnen toedienen.

Na 30-60 minuten nog eens maagsap opzuigen en controleren. Indien de sonde niet goed ligt: overleg met de arts. Doe zo nodig de limonade test of verwijder de sonde en breng deze opnieuw in en controleer de ligging.

• Aspiratie pneumonie (inbrengen, toediening sondevoeding en verwijderen)
  
• Bloeding (tijdens inbrengen)
  
• Braken (tijdens inbrengen)
  
• Perforatie (tijdens inbrengen)
  
• Decubitus/Irritaties
  
• Braakprikkel
  
• Verschuiven van de sonde
  
• Verstopte sonde
  

Een geopende fles/zak sondevoeding moet gekoeld bewaard worden

1. Juist
2. Onjuist

De druppelsnelheid wordt aangegeven in

1. mg/l
2. ml/uur
3. mmol/l
4. %

Bij het refeeding syndroom krijgt u hormonale en metabole stoornissen, doordat u via (par)enterale voeding ineens grote hoeveelheden calorieën of koolhydraten krijgt na een langdurige periode waarin u niet of nauwelijks bent gevoed. De gevolgen zijn ernstige en mogelijk fatale verschuivingen in vocht- en elektrolytenbalans.

Hypofosfatemie (te lage fosfaatwaarde in het bloed) is het belangrijkste kenmerk van het refeeding syndroom.