koolstofkringloop

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

koolstofkringloop

Als je in de spiegel kijkt, zie je jezelf. Hoe oud ben jij?

1. 11
2. 12
3. 13
4. 14 of 15

En hoe oud zijn de deeltjes waar jij van bent gemaakt?

1. Net zo oud als ik
2. 300.000 jaar (eerste mensen)
3. 4,6 miljard jaar (zo oud is de aarde en het zonnestelsel)
4. 8 miljard jaar (toen stierven de eerste sterren)

Hoe oud ben jij?

Jij bent gemaakt van water en energierijke stoffen: koolhydraten, vetten en eiwitten

Energierijke stoffen bestaan voor een groot deel uit koolstofdeeltjes.

De koolstof waar jij van gemaakt bent, is ouder dan de aarde.

Kringloop

De koolstofdeeltjes op aarde worden steeds opnieuw gebruikt door allerlei organismen. Het is een kringloop.

De koolstof in jouw energierijke stoffen ...

...heeft in de lucht gezweefd als koolstofdioxide.

...heeft in dinopoep gezeten.

... is minstens één keer opgegeten door een regenworm.

Koolstofkringloop

Hiernaast staat een schema van de koolstofkringloop.

Dit schema moet je kennen en kunnen toepassen.

In de rest van de lessonup wordt het schema uitgelegd.

Hoe zitten de koolstofdeeltjes in de lucht?

1. In zuurstof
2. In stikstof
3. In koolstofdioxide
4. In waterdamp

Welke organismen kunnen de koolstofdioxide uit de lucht opnemen en daar energierijke stoffen van maken?

1. planten
2. dieren
3. schimmels
4. bacteriën

Planten maken eerst glucose. Hoe heet het proces waarmee planten glucose maken?

1. Verbranding
2. fotosynthese
3. gaswisseling
4. accumulatie

Fotosynthese

water

Licht

koolstof

dioxide

zuurstof

glucose

Als planten glucose hebben gemaakt, kunnen ze daar koolhydraten, vetten en eiwitten van maken. Ze kunnen de glucose ook afbreken, zodat ze energie hebben. Hoe heet het proces waarmee ze glucose afbreken?

1. Verbranding
2. Fotosynthese
3. Gaswisseling
4. Accumulatie

's Nachts kunnen planten alleen maar verbranden. In welke stof komt de koolstof dan weer vrij in de lucht?

1. glucose
2. eiwit
3. koolstofdioxide
4. zuurstof

De koolstofkringloop met alleen planten

Dieren

Dieren eten planten of elkaar.

Hierdoor krijgen ze de energierijke stoffen van de planten binnen. 

Die kunnen ze gebruiken om daar hun eigen stoffen van te maken of om te verbranden, zodat ze energie hebben.

Welke stof(fen) maken de dieren als ze willen groeien?

1. koolhydraten
2. vetten
3. eiwitten
4. koolstofdioxide

Welke stof(en) maken de dieren als ze gaan verbranden?

1. Koolhydraten
2. vetten
3. eiwitten
4. koolstofdioxide

Hoe heten de dieren in de kringloop ook wel?

1. producenten
2. consumenten
3. reducenten

Koolstofkringloop met planten en dieren

Schimmels en bacteriën

Dode planten, dode dieren
en poep worden afgebroken door reducenten.

Zij verbranden de resten. Daarbij komt alle koolstof weer vrij als koolstofdioxide.

Welke groep organismen heeft de reducenten direct nodig om te kunnen leven?

1. producenten
2. consumenten

Er wordt wel gezegd dat reducenten de kringloop compleet maken. Wat wordt daarmee bedoeld?

Huiswerk

Leer fotosynthese en verbranding!

Maak van 6.2 1 tm 3 in je boek en 5 tm 7 online

Fotosynthese

Koolstofdioxide + water + licht -> glucose + zuurstof

Verbranding

glucose + zuurstof -> koolstofdioxide + water + energie