VO2 voorbeeldles KuA V5 - Hofcultuur - Dans

• Kunst
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Hofcultuur & Dans

KuA V5

Wat gaan we doen?

Onderwerp: dans van de hofcultuur

• introductie: fragment met kijkopdracht
• kern: uitleg hofdans - hofballet
• verwerking: quiz
• afsluiting: reflectie

Leerdoelen

• Ik kan de kenmerken van hofdans en hofballet herkennen en het verschil tussen beide dansvormen benoemen;
• Ik kan de volgende begrippen uitleggen: spektakel, intermezzo, figuurdansen, bassa danza, danza haute;
• Ik kan vertellen over de bijdrage aan de ontwikkeling van dans door  Lodewijk XIV 

Renaissance                            Barok       

Nadenken, studeren, met je verstand werken	Meeslepend, maakt emotie los
Statisch, evenwichtig (harmonieus) weinig contrast	Vol effecten, beweging, dynamiek, veel contrast, pracht en praal,
Uomo Universale	Totaalkunstwerken
Kunst, wetenschap en schoonheid	Maximaal effect (absolute macht, bijv. Lodewijk XIV)
Leonardo da Vinci, Michelangelo, Rafaël	Caravaggio, Bernini, Rubens

Kijkopdracht

Wat valt je op tijdens het kijken?

Welke kenmerken van dans zie je?

Kijkopdracht:
Wat valt je op tijdens het kijken?
Welke kenmerken van dans zie je?

Dans aan het hof

Dans aan het hof

De westerse dansen komen voort uit allerlei middeleeuwse en renaissancefeesten uit de vijftiende en zestiende eeuw. Er wordt binnen- en buitenshuis vaak feest gevierd. Tussen de gangen van de enorme banketten (eetfeesten) door worden de gasten vermaakt met voordrachten, zang, dans en pantomime. Dit was vaak een heus spektakel. 

Deze banket- of tussenspelen zijn geliefd vermaak. De dansen kunnen zowel door professionele artiesten als door de hovelingen zelf worden uitgevoerd.  Tijdens deze dansen was kennis van de sociale regels en dansregels erg belangrijk. 

Dans aan het hof

Intermezzo is het enkelvoud van intermezzi. Dit zijn korte onderbrekingen tussen uitvoeringen van bijvoorbeeld toneelstukken door. Het zijn korte combinaties van zang-, dans- en toneelstukken. Vaak werden deze dansen tussendoor gebruikt als opvulling van de pauze tijdens een decorwissel van een toneelstuk. 

Eerst stonden de intermezzi los van elkaar maar later werd het steeds meer een doorlopend verhaal. Dit werd steeds uitgebreider en dit is een start in het ontstaan van totaaltheater en het nieuwe genre: opera. 

(symmetrische patronen)

(ritmisch)

Wat voor hofdansen waren er?

Danse haute:

Letterlijk: hoge dans.

Benaming voor de categorie snellere en vaak van kleine huppen en sprongen

zie blz. 42

Er waren twee principes: streven naar eenheid van plaats en handeling & streven naar eenheid van alla andere zaken als voordracht, muziek, dans en zang. 

Lodewijk XIV

• Lodewijk XIV speelt de hoofdrol in 
• Het ballet van de nacht in 1653, als de Zonnekoning
• Er was weinig vertrouwen in de koning, na de voorstelling veranderde dat.
• Ook haalt hij verschillende professionals (Lully, Molière, Beauchamps) naar het hof om de dans, het theater en de muziekkunst verder te ontwikkelen.
  
• Daarom richt hij de Académie Royale de Danse op om specifiek de danskunst verder te ontwikkelen. Dans wordt daarmee een serieus beroep en de danstechnieken worden steeds moeilijker. Het dansen gaat niet langer in geometrische figureren. De nieuwe dans gaat steeds meer de hoogte in (mensen gaan op spitzen (hun tenen) dansen en hogere sprongen maken).

Begrippen

• Bassa Dansa = dans met weinig sprongen
• Danza Haute = dans met hoge sprongen
• Intermezzo = korte onderbreking tussen uitvoeringen van theaterstukken
• Figuurdans = dansen in een patroon (vanaf boven gezien) 
• Componist = iemand die muziek bedenkt, creëert en opschrijft
• Schrijver = iemand die geschreven werken maakt
• Spektakel = evenement waar indrukwekkende dingen gebeuren
• Basisprincipes = belangrijkste eerste uitgangspunt
• Basisposities = manieren om de voeten neer te zetten als uitgangspunt

Hofdans of Hofballet?

Dit was een voorbeeld van...

1. Hofdans
2. Hofballet

Dit was een voorbeeld van...

1. Hofdans
2. Hofballet

Dit was een voorbeeld van...

1. Hofdans
2. Hofballet

Dit was een voorbeeld van...

1. Hofdans
2. Hofballet

Quiz

Wat betekent bassa danza?

1. dans waar weinig bewogen wordt
2. dans met weinig sprongen
3. dans met hoge sprongen
4. dans in vaste patronen

Wat betekent danza haute?

1. dans waar weinig bewogen wordt
2. dans met weinig sprongen
3. dans met hoge sprongen
4. dans in vaste patronen

Wat is een figuurdans?

1. dans waar mensen figuren spelen
2. dans met maskers
3. dans in vaste geometrische patronen
4. dans met sprongen

Wat is een intermezzo?

1. dans van hovelingen
2. een stuk opera tussen twee dansaktes in
3. feesten en spektakels aan het hof
4. korte onderbreking tussen uitvoeringen van theaterstukken

Beschrijf wat een spektakel in de context van dans en hofcultuur betekent

Wie is/zijn de belangrijkste opdrachtgever(s) voor dans in deze periode?

Huiswerk voor de volgende les: .........

Wat verbaasde je het meest van wat je geleerd hebt vandaag?

Wat is denk je het belangrijkste wat je moet onthouden van vandaag?

Leerdoelen bereikt?

• Ik kan de kenmerken van hofdans en hofballet herkennen en het verschil tussen beide dansvormen benoemen;
• Ik kan de volgende begrippen uitleggen: spektakel, intermezzo, figuurdansen, bassa danza, danza haute;
• Ik kan vertellen over de bijdrage aan de ontwikkeling van dans door  Lodewijk XIV