5V thema 2 BS 4

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Vorming van gedrag

Vwo 5

Thema 2

Basisstof 4

Vandaag 

Leerdoel:

• Je kunt toelichten dat gedrag deels erfelijk is bepaald
• Je kunt de dynamische relatie beschrijven tussen een organisme en zijn omgeving

Programma:

1. Bespreken hw
2. Uitleg: vorming van gedrag
3.  Zelf werken

Een blad valt van een boom.
Dit is gedrag

1. Waar
2. Niet waar

Noem drie handelingen die je uitvoert wanneer je huiswerk maakt.

Welke gedragselementen vertoont de kikker?

Op welke prikkel reageert de kikker?

1. De mieren op het scherm
2. De vinger
3. Honger
4. Beweging

Vorming van gedrag

Gedrag aan aangeboren (erfelijk) of aangeleerd zijn.

Soms is het een

combinatie

bijv.: zang van 

vogels

Reflexen

Simpelste vorm van gedrag

Een plotselinge prikkel die een automatische, onwillekeurige en steeds dezelfde reactie uitlokt.

Aangeboren, niet aangeleerd

Sommige reflexen verdwijnen na verloop van tijd.

Motivatie

 = de bereidheid om bepaalde gedragssystemen uit te voeren.

Dit is afhankelijk van:

• Anatomie
  
• Fysieke toestand
  
• Interne prikkel
  
• Externe prikkels
  
• Periodieke invloeden (daglengte/temp.)

Sleutelprikkels en supranormale prikkels

Sleutelprikkel = prikkel die een vaste handeling oproept (wanneer de motivatie aanwezig is)

Supranormale prikkel = Overdreven (kunstmatige) prikkel die overdreven reactie oproept.

Dit wordt gebruikt in reclametechnieken!

Welke van deze honden zou je het liefst verzorgen?

Welk hond van de vorige slide zou je het liefst verzorgen? Waardoor kies je voor deze?

Hiernaast zie je een mannetjes en vrouwtjes stekelbaars. Wat zou voor een mannetje de sleutelprikkel kunnen zijn om een ander mannetje wel, maar een vrouwtje niet weg te jagen uit zijn territorium?

1. De stekels op de rug
2. De buikvin
3. De lengte van de vis
4. De rode buik

Van welke type prikkel maken reclamemakers gebruik? En wat is het doel hiervan?

1. Sleutelprikkel; Grotere verkoop
2. Sleutelprikkel; Mensen blij maken
3. Supranormale prikkel; Grotere verkoop
4. Supranormale prikkel; mensen blij maken

Geef een voorbeeld van een supranormale prikkel die jij uit je omgeving kent.

Waardoor komt het dat de niet realistische modellen wel een respons opwekken?

1. Het realistische model schrikt af
2. Het realistische model is niet rood, die andere modellen wel.
3. Een vis wordt meer aangetrokken tot niet stekelige voorwerpen.
4. De rode modellen bevatten geen sleutelprikkels

Zelf werken

Lezen:

BS 4 (blz. 87 t/m 90)

Maken:

BS 4 opdr. 30 t/m 37

Kun je:

• toelichten dat gedrag deels erfelijk is bepaald
  ?
• de dynamische relatie beschrijven tussen een organisme en zijn omgeving?

Tot maandag!

Heb je nog vragen?