11.2 Processen in de lever (klassikaal)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H10 + 11.2 Voeding en vertering

Deze les:

• Nabespreking SO H10
• 11.2 Processen in de lever
• Zelfstandig voorbereiden toetsweek via OnlineSlagen

H10 + 11.2 Voeding en vertering

Leerdoel 11.2 

Je leert wat de belangrijkste functies van de lever zijn

Hieronder een aantal stoffen die in het lichaam van de mens voorkomen:
1) aminozuren
2) koolhydraten
3) eiwitten
Van welke van deze stoffen kan in de lever de concentratie in het bloed gewijzigd worden?

1. alleen van 1
2. alleen van 2
3. alleen van 2 en 3
4. van 1, 2 en 3

Bij een bepaalde ziekte komen gelijktijdig de volgende verschijnselen voor:
1) de urine is donkergeel tot bruin gekleurd
2) het oogwit is geel gekleurd
3) de ontlasting is bleek van kleur

Waardoor zullen deze verschijnselen waarschijnlijk veroorzaakt zijn?

1. doordat de galwegen verstopt zijn
2. doordat de urineleiders verstopt zijn
3. doordat de nieren rode bloedcellen doorlaten
4. doordat de lever te veel ureum afgeeft

Enkele stoffen in het lichaam van de mens:
essentiële aminozuren, glucagon, glucose en ureum. Welke van deze stoffen worden in de lever gevormd?

1. essentiële aminozuren en glucagon
2. essentiële aminozuren en ureum
3. glucagon en glucose
4. glucose en ureum

Bloed aan-/ afvoer

Aanvoerende bloedvaten:

Leverslagader (0,3 L/min) Poortader (1 L/min)

Afvoerend bloedvat:

Leverader

Leverlobje:

functionele eenheid lever

Sinusoïde:

ruimte waar bloed uit poort- en leverslagader samen komen

bloed wordt afgevoerd via centrale ader naar leverader

Zijn de pijlen juist weergegeven?

A: P wel, Q wel

B: P wel, Q niet

C: P niet, Q wel

D: P niet, Q niet

Zijn de pijlen juist weergegeven?

A: P wel, Q wel

B: P wel, Q niet

C: P niet, Q wel

D: P niet, Q niet

Functies van de lever

De lever heeft 10 verschillende functies.

1: Afweer

2 t/m 4: Aanmaak nuttige stoffen (koolhydraat-/ vet-/ eiwitstofwisseling)

5: Afbraak rode bloedcellen

6: Galproductie

7: Afbraak schadelijke stoffen

8: Opslag

9: en 10. Overige functies

Koolhydraatstofwisseling (2)

Bij een hoog bloedsuikergehalte zetten levercellen glucose uit het bloed om in glycogeen (onder invloed van insuline uit de alvleesklier) = glycogenese

Koolhydraatstofwisseling (2)

Bij een laag bloedsuikergehalte zetten levercellen glycogeen om in glucose en geven dat af aan het bloed (onder invloed van glucagon uit de alvleesklier)

Eiwitstofwisseling (4)

De lever kan aminozuren omzetten in andere aminozuren -> transaminering

Een (overtollig) aminozuur 'ruilt' zijn aminogroep (NH2) uit tegen de ketogroep (=O) van een ander molecuul. 

Deze verandert dan in een nieuw aminozuur. 

Eiwitstofwisseling (4)

9 van de 20 aminozuren zijn níet door de lever te maken: essentiële aminozuren.

Overtollige aminozuren worden door de lever afgebroken (er is geen ‘voorraad’) = deaminering

De lever produceert ook verschillende plasma-eiwitten (eiwitten in het bloed).

Eiwitstofwisseling (4)

Deaminering: stikstofgroep wordt verwijderd -> 

ureum wordt gevormd, gaat via bloed naar de nieren

Eiwitstofwisseling (4)

Koolstofskelet wordt verbrandt (dissimilatie), omgezet naar glucose (gluconeogenese) of vet (lipogenese)

Afbraak rode bloedcellen (5)

Leerdoel 11.2 

Je leert wat de belangrijkste functies van de lever zijn

Aan de slag

Zoek in je mail naar OnlineSlagen en meld je aan

De volgende onderdelen zijn relevant voor de toetsweek: 

1C, 3A, 3B, 3C, 3E, 3F, 3K