NOVA H2 samenvatting SE1

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H2

kookpunt, stroomgeleiding, mengen met water

(stofeigenschappen)

H2 Chemische binding  - voorbereiding SE1

Elke groep stoffen heeft een ander type binding. Als je wilt weten met welk bin-dingstype je te maken hebt, kijk je of het om metaal- of niet-metaalatomen gaat

Deel de volgende stoffen in bij de juiste groep.

METALEN

ZOUTEN

MOLECULAIRE 

STOFFEN

H2O(l)

NaI(s)

CuO(s)

Ca(s)

C(s)

CH4(g)

Au(s)

KF(s)

Hg(l)

I2(s)

Overzicht alle bindingstypen

Op de volgende dia's worden de bindingstypen kort besproken

Daarna volgen opgaven om te controleren of je de theorie kunt toepassen

Leer deze tabel uit je hoofd

Metalen op microniveau

naam deeltjes: metaalatomen en valentie-elektronen

naam binding: metaalbinding

1. stroomgeleiding wordt verklaard door vrij bewegende valentie-elektronen in het metaalrooster

2. hoog smeltpunt wordt verklaard door sterke metaalbinding

Sleep de formules van zouten naar de afbeelding van zoutwinning. Gebruik het Periodiek Systeem

NaCl

HCl

H₂S

P₂O₅

CaO

CO₂

Fe₂O₃

SO₃

BaF₂

ZnS

SnCl₂

K₂O

Zouten: verklaring op microniveau

Glas is een zout: in welke fase geleidt een zout stroom? Hoe kun je dat verklaren?

Zouten op microniveau

naam deeltjes: ionen

naam binding: ionbinding

1. stroomgeleiding wordt verklaard door vrij bewegende ionen:

in een vast zout kunnen de ionen niet vrij bewegen, ze zitten in het ionrooster op een vaste plaats. In een gesmolten zout kunnen de ionen wel vrij bewegen.

2. hoog smeltpunt wordt verklaard door sterke ionbinding

Zouten ontstaan door een reactie tussen metaalatomen en niet-metaalatomen

Beide atomen willen edelgasconfiguratie

M-atoom staat elektron af aan NM-atoom

Metaalatoom          Niet-Metaalatoom 

Zouten zijn opgebouwd uit ionen

e- minder dan p+ 

in de kern =

positief ion

e- meer dan p+ 

in de kern =

negatief ion

Hoofdstuk 4 Zouten

Leer de namen, formules en ladingen van ionen uit je hoofd en leer verhoudingsformule van een zout opstellen

Moleculaire stoffen op microniveau

naam deeltjes: moleculen

naam bindingen: 

IN moleculen > atoombinding (verbroken bij chemische reactie)

TUSSEN moleculen > molecuulbinding (verbroken bij fase-overgang)

Hoe groter de massa/het contactoppervlak van de moleculen, hoe sterker de molecuulbinding, hoe hoger het kookpunt

LET OP: In de gasfase is er géén molecuulbinding tussen moleculen

molecuul-

binding

begrippennetwerk

Moleculaire stoffen op microniveau (2)

naam deeltjes: moleculen met OH-groep of NH-groep

naam binding: waterstofbrug (H-brug)

1. als de moleculen een OH/NH-groep hebben, kan de stof goed oplossen in water, omdat de moleculen waterstofbruggen vormen met watermoleculen

2. als de moleculen een OH/NH-groep hebben, heeft de stof een hoger kookpunt, omdat de waterstofbrug een sterkere binding is dan de molecuulbinding

Vaak gevraagd:

Waterstofbruggen tekenen tussen moleculen:

- alléén OH en NH groepen

- van O óf N naar H van andere groep

- met stippellijn

Leerdoelencheck(1)

uit je hoofd leren en eenvoudig toepassen

In welke van deze twee tekeningen is de waterstofbrug correct getekend?

1. Zowel in 1 als in 2.
2. Alleen in 1.
3. Alleen in 2.
4. In geen van beide.

GOUD DER DWAZEN

Hiernaast zie je een brokje pyriet (FeS). Het wordt ook wel "Fools Gold" genoemd, omdat het erg op goud (Au) lijkt. De dichtheid is verschillend. Met welk ander proefje kun je aantonen dat dit brokje pyriet is en geen goud? Leg uit.

Welke stof heeft het hoogste kookpunt: water of diwaterstofsulfide?

1. H2O, want die heeft het grootste contactoppervlak
2. H2S, want die heeft de hoogste molecuulmassa
3. H2O, want die vormt Hbruggen
4. H2S, want die vormt Hbruggen én heeft de hoogste molecuulmassa

Zet de moleculen op volgorde van oplopend kookpunt (dus van laag naar hoog). Zoek de kookpunten niet op, maar verklaar aan de hand van de structuurformule en betrokken bindingstypen. Maak deze opdracht in je schrift vóórdat je het juiste antwoord kiest.

C2H6 (ethaan), CH4 (methaan), CH3OH (methanol)

1. methaan, ethaan, methanol
2. ethaan, methaan, methanol
3. methanol, ethaan, methaan
4. methanol, methaan, ethaan

Lost deze stof op in water?

1. ja, de C=C reageert met watermoleculen
2. nee, het molecuul heeft geen OH-groepen
3. ja, de CH-groep vormt Hbruggen met watermoleculen
4. nee, de watermoleculen kunnen niet in de ringvormige moleculen komen

Lost deze stof op in water?

1. ja, de OH-groep vormt Hbruggen met watermoleculen
2. nee, de CH-keten is te lang. Deze keten vormt molecuulbindingen en kan de Hbruggen tussen watermoleculen niet verbreken
3. ja, de CH-groepen vormen Hbruggen met watermoleculen
4. nee, de CH-groepen kunnen geen H-bruggen vormen met watermoleculen

Leg op microniveau uit dat glucose goed kan oplossen in water.

Leg op microniveau uit welke stof beter in water oplost
a. methanol

b. pentaan-1-ol

CH​3​​OH

CH​3​​−CH​2​​−CH​2​​−CH​2​​−CH​2​​−OH

leerdoelencheck (3)

toepassen en inzicht op examenniveau

de vragen komen uit de examens van 2022

CE-2022

tijdvak 1

CE-2022

tijdvak 1

CE-2022

tijdvak 1

CE-2022

tijdvak 1

CE-2022

tijdvak 1

antwoord staat na vr 31

CE-2022

tijdvak 1

CE-2022

tijdvak 1

CE-2022

tijdvak 2

CE-2022

tijdvak 2

CE-2022

tijdvak 2

CE-2022

tijdvak 2