9.3Ziekten bestrijden

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3,4

Terugblik

Wat weet je nog van de vorige lessen?

Infectieziekten, wat zijn dat?

1. antistoffen die ontstaan als je ziek bent
2. stoffen die je ingespoten krijgt bij een vaccinatie
3. ziekten die erfelijk zijn
4. ziekten waarmee je anderen kunt besmetten

Antistoffen

1. stoffen die witte bloedcellen maken om ziekteverwekkers onschadelijk te maken
2. stoffen die bloedplaatjes maken om ziekteverwekkers onschadelijk te maken
3. stoffen die rode bloedcellen maken om ziekteverwekkers onschadelijk te maken
4. stoffen die in ziekteverwekkers zitten

Ontsteking

1. is een reactie van je lichaam op een infectie
2. is een ziekte die je maar 1 x kunt krijgen
3. is een infectie
4. is een erfelijke ziekte

Immuun

1. je kunt de ziekte niet meer krijgen
2. behoorlijk ziek worden van een ziekte
3. een lichaamsvreemde stof
4. een spuit krijgen met zwakke ziekteverwekkers

Lichaamsvreemde stoffen

1. stoffen waarvoor je immuun bent
2. stoffen die niet in je lichaam thuishoren
3. stoffen waarvan je altijd doodziek wordt
4. stoffen die bij je lichaam horen

9.3 Ziekten bestrijden

9.3 Leerdoelen

Je leert:

hoe je immuun wordt tegen een ziekte

hoe medicijnen helpen tegen ziekteverwekkers

waardoor iemand allergisch is

wat een auto-immuunziekte is

9.3 Begrippenlijst

-actieve/passieve natuurlijke/kunstmatige immuniteit-vaccin-serum

-antibiotica- resistent

-allergie-hooikoorts

-auto-immuunziekte

Hoe word je immuun tegen een ziekte?

Natuurlijke actieve immuniteit

Jij bent ziek geweest 

Je witte bloedcellen hebben

 actief antistoffen 

aangemaakt tegen 

die ziekte

Actieve immunisatie 

Natuurlijke actieve immuniteit

Immuun = witte bloedcellen onthouden de antistof 

Kunstmatige actieve immuniteit

Je wordt ingeënt met een vaccin

Vaccin zijn dode ziekteverwekkers

Je wordt dan niet ziek, 

maar je witte bloedcellen

 maken wel actief antistoffen

Actieve immunisatie

Kunstmatige passieve immuniteit

door een giftig of hondsdol dier/slang

Dan krijg je een

SERUM = met antistoffen

Je witte bloedcellen maken zelf geen antistoffen(passief)

Passieve immunisatie 

Natuurlijke passieve immuniteit

Baby krijgt via moedermelk de antistoffen 

Je witte bloedcellen maken 

zelf geen antistoffen (passief)

Passieve immunisatie

Hoe helpen medicijnen tegen ziekteverwekkers?

Antibiotica tegen ziekteverwekkers?

Antibiotica bestrijdt bacteriën door de celwanden kapot te maken.

Bacteriën kunnen resistent worden --> dan werkt de antibiotica niet meer.

Dit werkt niet voor virussen 

want die hebben geen celwand.

• Voor virussen worden meestal virusremmers gebruikt. 

Virusremmers kunnen ervoor zorgen dat een virus de cel niet in kan, of niet goed kan vermeerderen.

• bv HIV remmers. Iemand kan tegenwoordig heel oud worden als hij/zij besmet is met het virus

Allergisch of hooikoorts

Je lichaam reageert extreem gevoelig op stoffen waar gezonde mensen niet op reageren--> afweerreactie. 

Wat is een auto-immuunziekte?

Je eigen witte bloedcellen herkennen lichaamseigen cellen niet meer.

Je maakt antistoffen aan tegen eigen cellen en ruimt ze op.

voorbeeld: diabetes 1 en reuma

Opdrachten maken

Zie planner