§2.1 - Menselijke en dierlijke cellen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

- Spullen op tafel, inloggen, startklaar.

- Huiswerk in de agenda zetten.

- Voorkennis / Les §2.1 - Menselijke 

en dierlijke cellen

- Vooruitblik.

Leerdoelen

1. Je herkent emergente eigenschapen.

2. Je herkent de biologische organisatieniveau's.

3. Je benoemt de functies van het celmembraan, het cytoplasma, het celskelet en de organellen van een dierlijke cel.

Huiswerk

Lezen (Lz) §2.2

Maken (Mk) Voorkennis en §2.1

Binas 79B: Een plantenvirus infecteert een bladcel.
Welk onderdeel passeert het virus voordat het door het celmembraan gaat?

Door het tabaksmozaïekvirus krijgen geïnfecteerde bladcellen een gele kleur. Zij verliezen daarmee een functie. Welke?

Hoe bestrijdt het lichaam ziekteverwekkers?

1. Via rode bloedcellen
2. Via witte bloedcellen
3. Via bloedplaatjes

Succescriteria

• Je kunt de definitie van de volgende begrippen uitleggen:  organisatieniveau, emergente eigenschap, cel, organel, levenskenmerken, celmembraan, membraaneiwitten, transporteiwitten, receptoreiwitten, cytoplasma, celkern, ribosomen, endoplasmatisch reticulum, golgisysteem, transportblaasjes, lysosomen, mitochondriën, structuureiwitten.

• Je kunt de de leerdoelen aan een ander uitleggen.
• Je hebt opdrachten gemaakt met voldoende resultaat.

Organisatieniveaus

Het deel van de aarde dat wordt bewoond door organismen

Een groep konijnen

Een gebied met alles wat wel en niet leeft

Één konijn

Hoe kijken biologen naar hoe organismen werken?

Een organisatieniveau is een biologische structuur met een duidelijke samenhang tussen de onderdelen. Organisatieniveaus staat met elkaar in verband.

Organisatieniveaus

Één konijn

Bijvoorbeeld bloedvatenstelsel

Bijvoorbeeld het hart

Bijvoorbeeld een spiercel in het hart

Bijvoorbeeld een celkern in de spiercel

Bijvoorbeeld zuurstof

Hoe kijken biologen naar hoe organismen werken?

Emergente eigenschap

Pas zichtbaar op een hoger organisatie-niveau.

Ontstaat door samenwerking van 'losse' onderdelen.

Een eigenschap die niet af te leiden is uit de losse onderdelen.

Emergente eigenschap

Wat is in deze afbeelding

de emergente eigenschap?

(let op....er moet een nieuwe

eigenschap ontstaan)

Dierlijke cel

Opdracht (inleveren)

Maak op een A4 een tekening van de cel, benoem de volgende onderdelen en omschrijf de functie zo gedetailleerd mogelijk. Geef detailtekeningen van een celmembraan en een mitochondrium.

Te benoemen:

Celmembraan, het cytoplasma, het celskelet, celkern, ribosomen, endoplasmatisch reticulum, golgisysteem, transportblaasje, lysosoom, mitochondriën.

Gebruik BiNaS 79C & 79D

Dierencellen 

Celmembraan:

begrenzing van de cel, regelt wat er in- en uit gaat. 

Dierencellen (heterotroof/ eukaryoot)

Ribosoom:

zijn betrokken bij het maken van nieuwe eiwitten .

Dierencellen (heterotroof/ eukaryoot)

Mitochondrium:

energiecentrale van de cel: verbranding van glucose / vetzuren  mbv O₂, dit levert energie op en CO_2.

Dierencellen (heterotroof/ eukaryoot)

Endoplasmatisch reticulum (ER):

transportstelsel van membranen. 

Dierencellen (heterotroof/ eukaryoot)

Golgisysteem:

transportstelsel dat eiwitten bewerkt en blaasjes afsnoert zoals lysosomen/ transportblaasjes 

Binas

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

Je hebt je been gebroken. Op welk organisatieniveau bevindt zich deze aandoening?

1. cel
2. weefsel
3. orgaan
4. orgaanstelsel

Je buurman heeft leukemie (kanker in het rode beenmerg). Op welke organisatieniveau bevindt zich deze ziekte?

1. cel
2. weefsel
3. orgaan
4. orgaanstelsel

Op welke organisatieniveau vindt de ACTIVITEIT IN GROTE LETTERS plaats?

EEN KLEURSTOF GEEFT KLEUR aan de witte bloedcellen in een bloedpreparaat.

1. molecuul
2. cel
3. weefsel
4. organel

In welke organellen vindt de synthese van eiwitmoleculen uit aminozuurmoleculen plaats?

1. ER
2. Kern
3. Ribosomen
4. Golgisysteem

Welke organellen zijn betrokken bij de eiwitsynthese?

1. Onderdeel B
2. Onderdeel E
3. Onderdeel F
4. Onderdeel E en F

Vooruitblik

§2.2 - DNA en de specialisatie van cellen

Huiswerk

- Mk. §2.1

- Lz. §2.2

Aan de slag

- Mk. §2.1

- Lz. §2.2

- Begrippenlijst maken

- Samenvatten/Mindmap maken

- Oefenen op www.biologiepagina.nl