Chemische reactie

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Reacties

Waar denk jij aan bij reacties?

Leerdoelen

- Een chemische reactie kunnen herkennen.

- Weten welke drie typen reacties er zijn. 

- Weten wat een exotherme reactie is.

- Weten wat een endotherme reactie is.

Chemische reactie

Bij een chemische reactie verdwijnen
stoffen en ontstaan er nieuwe stoffen.

De stoffen die verdwijnen heten beginstoffen en de stoffen die

ontstaan heten reactieproducten.

Chemische reacties

Stel je steekt je stoel in de fik. Het hout zal gaan branden en je houdt as over. Dit is een voorbeeld van een chemische reactie. 

Bij een chemische reactie veranderen de moleculen.

Bij een chemische reactie verdwijnen je beginstoffen (hout) en ontstaan er nieuwe reactieproducten (as)

Welke van deze opties zijn chemische reacties? 

Chemische reactie

Geen chemische reactie

Het oplossen van suiker. 

Een ei bakken.

Water koken.

Het verbranden van hout.

Het verkleuren van behang

Endotherm

Wanneer je steeds energie moet toevoegen
om er voor te zorgen dat de reactie doorgaat, is de reactie endotherm.

Wanneer de energietoevoer stopt, stopt de reactie ook.

(bijvoorbeeld: het koken van een ei)

Exotherm

Wanneer bij de reactie energie vrijkomt,
is de reactie exotherm.

Ook wanneer je de reactie opgang moet brengen (bijvoorbeeld: een kaars aansteken) is de reactie exotherm.

(onthoud: alle verbrandingen zijn exotherm)

Endotherm

Exotherm

De drie soorten reacties

- Verbrandingsreacties 

- Ontledingsreacties

- Vormingsreacties

Branddriehoek

De drie voorwaarden voor het verlopen van een verbrandingsreactie

Ontledingsreactie

Reactie waarbij 1 beginstof (verbinding) ontleed wordt in 2 of meer producten (verbinding en/of elementen)

Elektrolyse

ontledingsreactie met elektrische energie

elektrolyse  van water

Thermolyse

ontledingsreactie met warmte

dit is niet verbranden!

thermolyse van suiker

Fotolyse

Reactieschema:

zilverchloride(vast) —>

zilver(vast) + chloor(gas)

Vormingsreactie

• Altijd 2 of meer beginstoffen.
• Blijf hierbij altijd goed lezen. 

• Voorbeeld:
• Natrium + chloor --> natriumchloride

chemische reacties
kunnen we nu opdelen in:

1. ontledingsreactie:
   één beginstof ->  meerdere                              eindproducten  
2. verbrandingsreactie:  
   beginstof + zuurstof ->
                                       eindproduct(en) 
3. vormingsreacties:                                        goed lezen.  

Als iets verhit wordt zonder zuurstof is het dan een verbrandingsreactie of ontledingsreactie?

1. Verbrandingsreactie
2. Ontledingsreactie
3. Vormingsreactie
4. Ik heb niet opgelet

Bij een verbrandingsreactie komt warmte vrij. Deze reactie is...

1. exotherm
2. endotherm
3. Ik heb niet opgelet

Roesten van een oude fiets is een ...

1. Fase-overgang
2. verbrandingsreactie
3. Vorming van een mengsel
4. ontledingsreactie

Aan de slag

Maak 9 t/m 14.