Samenwerken

• Mentorles
• MBO
• Studiejaar 1

Beroepspraktijkvorming

Samenwerken

#team #goedesamenwerking #slechtesamenwerking

          #conflicten #individueelwerken #torenbouwen

Bij deze Lesson-up hoort een werkblad!

Terugblik en verwachtingen

• Wat hebben we vorige les besproken? 

Opdracht zonder verdere instructie: (Er mag niet gesproken worden met elkaar)

Iedereen pakt zijn stoel en loopt zo snel mogelijk de gang op en zet zijn of haar stoel in een rij met de andere stoelen, maar om en om (voorkant naar voren/ achterkant naar voren.)

Denk er om: ZO SNEL MOGELIJK (docent neemt de tijd op)

Je kunt dit op laten schrijven op een post-it door studenten, maar ook een mentimeter gebruiken: https://www.mentimeter.com/app/home

Als er nieuwe dingen bij staan die niet in deze les besproken worden kun je hier desgewenst een les aan besteden met de groep of individueel aandacht aan besteden. 

Terugblik en verwachtingen

Zelfde opdracht. Je krijgt twee minuten de tijd als klas om een

werkwijze af te spreken. Je mag tijdens de opdracht WEL met elkaar communiceren.

Gaat het nu sneller? (Docent neemt de tijd op)

Je kunt dit op laten schrijven op een post-it door studenten, maar ook een mentimeter gebruiken: https://www.mentimeter.com/app/home

Als er nieuwe dingen bij staan die niet in deze les besproken worden kun je hier desgewenst een les aan besteden met de groep of individueel aandacht aan besteden. 

Inhoud

1. Lesdoelen
2. Verwachtingen
3. Samenwerken volgens jullie
4. Wat is samenwerken?
5. Hoe goed kun jij samenwerken?
6. Samenwerken in de praktijk
7. Vragen en feedback
8. Terugblik lesdoelen 

Terugblik en verwachtingen

• Wat wil jij weten over het onderwerp samenwerken?   

Je kunt dit op laten schrijven op een post-it door studenten, maar ook een mentimeter gebruiken: https://www.mentimeter.com/app/home

Als er nieuwe dingen bij staan die niet in deze les besproken worden kun je hier desgewenst een les aan besteden met de groep of individueel aandacht aan besteden. 

Waar denk je aan bij samenwerken?

Vraag aan de studenten wat hun ervaringen zijn m.b.t. samenwerken? Je kunt de volgende vragen aan ze stellen:

• Wanneer moeten mensen samenwerken?
• Wat zijn de voor en nadelen van samenwerken?
  
• Waarom is het belangrijk op stage samen te werken?
  
• Hoe werkt de student samen op de BPV?
  
• Wie werkt er graag samen en wie werkt er graag alleen?
  

Lesdoelen

1. Kun je in eigen woorden uitleggen wat samenwerken inhoudt.
2. Weet jij of jij goed kunt samenwerken of niet.
3. Heb je samenwerken geoefend.

Aan het einde van deze lessen...

Blik terug op het onderwerp van vorige les. Wat is er besproken? Je kunt dit op veel interactieve manieren doen, zoals; schrijf een onderwerp van vorige les op een blaadje en deel aan iedereen 1 onderwerp uit. Laat ze vertellen wat het ook alweer was en waar het in de les over ging.

Dit kun je ook doen bij de verwachtingen ophalen; 

je kunt dit op laten schrijven op een post-it door studenten, maar ook een mentimeter gebruiken: https://www.mentimeter.com/app/home

Als er nieuwe dingen bij staan die niet in deze les besproken worden kun je hier desgewenst een les aan besteden met de groep of individueel aandacht aan besteden. 

Wat betekent samenwerken?

• Samen iets willen bereiken.
  
• Je bereikt een doel samen als je duidelijke afspraken maakt.
  
• Een samenwerking is met twee of meer personen.                               

• Er bestaan verschillende samenwerkingen:

• Je werkt samen met je collega’s.
  
• Je werkt samen met je collega’s van andere afdelingen binnen hetzelfde bedrijf
  
• Je werkt samen met een ander bedrijf.                                                                                            

• Geef antwoord op vraag 1A

Laat de video zien. Vraag achteraf aan de student wat er fout gaat. Laat ze vraag 1B beantwoorden. 

Link filmpje: https://youtu.be/RCY3qSyTGXY?si=DehdpqvojrJ4e0cJ&t=3

Laat de video zien. Vraag achteraf aan de student wat er goed gaat.

Na de klassikale uitleg geven studenten antwoord op vraag 1C

Link filmpje: https://youtu.be/kFThKXT0AYw?si=_ZjAVFikizaC6leY&t=5

Samenwerken!

Wat valt op?

Klas in 2 groepen verdelen. De ene groep gaat samenwerken (ballon). De andere groep gaat opschrijven wat zij zien. Daarna touwtjes opdracht.

Ballon hoog houden

De groep gaat in een kring staan. De ballon moet de hele kring rond getikt worden maar mag de grond niet raken. Elke ronde kan je de opdracht wat verfijnen, bv. de ballon moet bij iedereen geweest zijn, elke persoon mag maar 1 keer tikken…

Touwtjes ontwarren

Voorzie evenveel touwtjes als de helft van het aantal leerlingen (bij een klas van 20 leerlingen voorzie je 10 touwtjes). De touwtjes zijn best niet te kort. De leerkracht houdt alle touwtjes in het midden vast zodat de uiteinden van alle touwtjes aan weerskanten van je hand bengelen. Elk kind neemt een uiteinde vast, zonder te kijken wie de andere kant vast neemt. Wanneer de leerkracht de touwtjes los laat, is het de bedoeling dat de kinderen hun touwtje niet meer loslaten en de knoop ontwarren door over en onder andermans touwtjes te stappen. Uiteindelijk zullen alle leerlingen per 2 staan.

Halve minuut om afspraken te maken

Opdrachten op het touw

Voorzie een lang stuk touw waarop alle leerlingen naast elkaar kunnen staan. De kinderen moeten telkens op een bepaalde volgorde staan (alfabetisch, van klein naar groot, op volgorde van huisnummer…) maar ze moeten het touw altijd met minstens 1 voet blijven raken.

Test jezelf!

Hoe goed kun jij samenwerken?

Scores

Dit kun je printen voor studenten, maar ook klassikaal laten zien. Laat ze hun totaalscore berekenen. 

Uitslag

• 10 t/m 16 punten
• Jij werkt liever alleen.
• Je kunt nog niet zo goed samenwerken. Maar dat is ook omdat je het niet leuk vindt. Je vindt het veel fijner om alleen te werken. Dan kun je je eigen ding doen. En dan hoef je geen rekening te houden met klasgenoten of collega's.

• 17 t/m 23 punten
• Samenwerken verloopt soms goed en soms wat minder.
• De ene keer werk je goed samen, de andere keer gaat het niet helemaal goed. Je vindt het wel prettig om samen te werken, maar het maakt wel uit met wie. Je kunt met bepaalde mensen veel beter samenwerken dan met andere. Je laat de leiding graag over aan iemand anders, jij volgt wel! 

• 24 t/m 30 punten 
• Jij kunt goed samenwerken.
• Jij vindt het erg leuk en prettig om samen te werken. Je neemt graag de leiding en probeert anderen altijd te motiveren. Liever samenwerken dan alleen aan een opdracht of klus zitten.

• Geef antwoord op vraag 2B

Bespreek wie er welke uitslag had, herkennen studenten zich hierin? Waarom wel/niet? 

Voordeel en nadeel 

• Wat zijn voordelen en nadelen van samenwerken?                     

• Voordelen:
  
• Kennis en ervaringen delen
  
• Tijd besparen door taken te verdelen
  
• Steunen, inspireren en motiveren
  
• Feedback geven en ontvangen                                                                   

• Nadelen:
  
• Kan veel tijd kosten
  
• Meelifters kunnen profiteren van           samenwerken in een team
• Verschil van mening in het team
• Het nemen van besluiten kan lang duren
• Niet iedereen voelt zich vrij om ideeën te delen
• Sommige collega’s werken het liefst alleen

• Geef antwoord op vraag 1D en 1E

Vraag aan de student wat de voor- en nadelen zijn van samenwerken. Je kunt dit interactief doen door 2 kleuren post its te pakken en ze deze daarna te laten opplakken, bijv. op het bord. Links - voordeel en rechts - nadeel. 

Leg vervolgens uit wat de voor- en nadelen zijn van samenwerken.

Na de klassikale uitleg geven studenten antwoord op vraag 1D en 1E. 

Hoe dan? 

• Hoe kun je het beste samenwerken? Ervaringen en voorbeelden!                     

• Afspraken: 

• Duidelijke afspraken maken 
• Verwachtingen bespreekbaar maken (4 w’s).
  
•                  Wie?
  
•                  Wat?
  
•                  Waar?
•                  Wanneer? 
  
  
  

• Communicatie:

• Naar elkaar luisteren
  
• Feedback geven
  
• Inlevingsvermogen hebben

• Geef antwoord op vraag 1F en 1G

Vraag aan de student hoe je het beste kunt samenwerken en wat hun ervaringen zijn met samenwerkingen.

Laat ze voorbeelden benoemen.

Leg uit hoe je het beste kunt samenwerken.

Bespreek de woorden: luisteren, feedback en inlevingsvermogen. Voorbeelden in hun BPV?

Na de klassikale uitleg geven studenten antwoord op vraag 1F.

Samenwerken!

Als groep tellen jullie hardop van 1 tot 20 zonder dat 2 mensen tegelijk 

hetzelfde nummer zeggen.

Regels:

• Het gaat niet op tijd en er mogen oneindig veel pogingen gedaan worden
• Niemand mag praten, signalen geven zoals knikken, gebaren, voeten stampen, etc.
  
• Als een nummer door 2 mensen op hetzelfde moment gezegd wordt dan begint het tellen opnieuw! 
  

Voorbeeld opdracht, je kunt ook iets anders bedenken! Doel is dat de groep merkt dat zonder samenwerking het spel niet loopt.

De hele groep doet mee, iedereen mag een getal noemen oplopend van 1 tot 10 maar als 2 studenten tegelijk iets roepen moet je opnieuw beginnen. Afspreken mag niet! Benoem duidelijk wat de regels zijn.

Je kunt het spel leuker en spannender maken door te vertellen dat ze maar d20e kansen krijgen en je kunt er een beloning aan verbinden (mag, moet niet). 

Conflicten

Het is mogelijk dat er een conflict ontstaat tijdens het werk.

Wat is een conflict?

• Een conflict heeft verschillende gevolgen:
• Geen vertrouwen
  
• Doelen worden niet bereikt
  
• Geen fijne werksfeer

• Er zijn vier manieren om op een conflict te reageren. Weet jij welke?

1. Ontlopen: je gaat een conflict uit de weg
   
2. Aanpassen: je past jezelf aan
   
3. Forceren: je gaat in discussie en je wilt je zin doordringen
   
4. Overeenkomst: je wilt dat beide partijen zich aan elkaar aanpassen

Vraag studenten naar de ervaringen van samenwerken. Hoe ontstaan er conflicten? Hebben ze dit wel eens meegemaakt op hun BPV?  Hoe kun je conflicten voorkomen? Praat er samen over.  

Hoe ga je om met conflicten en hoe los je ze op. Leg de studenten uit dat het niet de bedoeling is dat ze meteen stoppen met hun stage. Conflicten dienen opgelost te worden en vertel ook dat het belangrijk is dat je pas je stage stopt als er een conflict is opgelost.

Als BPV begeleider kun je een melding maken als je iets hoort in de les en bespreekt met de student dat niet oké is. Dit doe je in het meldingsformulier van Sociale veiligheid en de projectleider BPV te benaderen. 

Na de klassikale uitleg geven studenten antwoord op vraag 1G.

Oplossen?! 

• Leren herkennen, benoemen en begrijpen van hun gevoelens.
  
• Eigen wensen en behoeften leren uitdrukken, leren communiceren
  
• Inlevingsvermogen.
  
• Respectvol naar elkaar luisteren
  
• Om de beurt leren praten
  
• Elkaar niet veroordelen
  
• Het probleem aanpakken en niet de persoon
  
• Oplossingen zoeken door te brainstormen
  
• Andere oplossingen zoeken zonder fysiek geweld

• Geef antwoord op vraag 1H en 1I

Vraag aan de student hoe je een conflict kunt oplossen. 

Vraag voorbeelden uit eigen praktijkervaring. Bespreek de oplossingen van de dia en de woorden die er staan - Hoe doe je dit dan? Hoe luister je respectvol? Leg uit dat je altijd bij jezelf moet blijven; praat in IK vorm en niet jij, jij, jij. Leg uit hoe je begrip toont, misschien heeft een student een voorbeeld, bespreek dit. 

Na de klassikale uitleg geven studenten antwoord op vraag 1H en 1I.

Samenwerken! 

'Wie bouwt de hoogste toren?'

1. Er worden groepjes gemaakt
   
2. Ga bij elkaar zitten aan een tafel
   
3. Bouw binnen tien minuten samen met je groepje de hoogste toren!

Verdeel het lokaal in vier groepen (vier tafels)

Leg papier en een vuilniszak klaar

Verdeel de studenten in vier of vijf groepjes. Je kunt dit in plaats van met papier ook met XL rietjes en plakband doen, erg leuk! 

Zet een stopwatch klaar op het bord.

De studenten gaan een toren bouwen in samenwerking met klasgenoten. Ze mogen alleen papier/rietjes/plakband gebruiken.

Samenwerken! 

Torentje bouwen

1. Maak groepjes van 3/4 studenten
2. Alle teamleden houden een touwtje vast dat aan het elastiekje zit
   
3. Stapel samen de bekertjes op elkaar!

Benodigdheden:

elastiekjes

touwtjes

10 of meer plastic bekertjes

Voorbereiding

Verdeel 10 (of meer) bekertjes op een tafel. Maak groepjes van 3 of 4 personen

Knoop aan een elastiekje touwtjes vast, elke student heeft een touwtje vast 

Samenwerken! 

• De klas ligt vol met verschillende voorwerpen op de grond. 
• Houdt elkaars hand vast.
• Alle studenten gaan geblinddoekt naar de overkant.
• Niemand mag een voorwerp raken.
• Één student geeft vanaf de zijkant instructie.
• Als je iets raakt ben je af en begin je opnieuw.

Niet struikelen

Voorbereiding

Deel de groep in 2 of 3. 

Benodigdheden

Random voorwerpen 

Blinddoek 

Vragen en feedback

Bespreek vragen en feedback

Terugblik lesdoelen

1. Kun je in eigen woorden uitleggen wat samenwerken inhoudt
2. Weet jij of jij goed kunt samenwerken of niet
3. Heb je samenwerken geoefend

•                        To do: Geef tenslotte antwoord op vraag 2C

Nu...

Blik terug. Schrijf de doelen op een blaadje, deel dit random uit en laat studenten wat er op staat beantwoorden. Kan ook klassikaal. 

Hoe niet oplossen? Speel af t/m 00:54