5.4 Het ontstaan van staten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

§5.4 Het ontstaan van staten

Leerdoel van de vorige les

Je kunt uitleggen hoe de verhouding tussen de christelijke kerk en de islam zich ontwikkelde

Leerdoelen

- Je kunt uitleggen waarom de paus en vorsten in de late middeleeuwen een conflict hadden met elkaar.

- Je kunt beschrijven hoe vorsten probeerden centraal bestuur in te voeren.

Vorsten, ambtenaren en huurlegers

De geldeconomie

Ambtenaren zijn betrouwbaarder

Betaalde soldaten

Meer vorst, minder adel

Geef aan waarom een vorst na de vroege middeleeuwen graag ambtenaren in dienst nam.

1. Ambtenaren hadden geen eigen mening
2. Ambtenaren hadden niet het gevoel dat ze de baas waren over het land dat ze bestuurden
3. Ambtenaren waren niet zo slim
4. Ambtenaren waren slimmer dan leenmannen

                            werden steeds                          . Band tussen koning en leenman verdween. Koning had                                    in plaats van het leger van de leenman.

Steden en burgers

onafhankelijker

Huurlegers

Ruzie tussen paus en vorsten

Vorsten willen zelf bisschoppen benoemen.

De paus is het hier niet mee eens.

Gevolg: ruzie tussen kerk en paus 

Uiteindelijk wint de kerk.

Er komt een strikte scheiding tussen bestuur van een land en van de kerk

vrede en verdeling

Welk gevolg had deze scheiding voor de macht van de paus?

1. De paus bleef voortaan onder gezag van de Duitse vorsten
2. De paus stond boven de wereldlijke macht
3. De paus verloor veel macht
4. De paus verloor macht over de gelovigen

Steeds meer centraal bestuur

Veel veranderingen

Andere manier van besturen

Van steden naar staten

Veel verzet

Wie kwamen er in verzet tegen centraal bestuur?

Stelling: de adel en de kerk waren voor een centraal bestuur

1. Juist
2. Onjuist

Wat is geen kenmerk van staatsvorming en centralisatie?

1. Centraal bestuur vanuit hoofdstad
2. Minder macht voor de adel
3. Meer macht voor de vorst
4. Meer macht voor de burgers

Opdrachten

Geef nu antwoord op de leerdoelen en maak  opdracht 4, 5, 7, 10 & 11