Les 4, Module 7: Insult en herhaling uwi

• Triage
• MBO
• Studiejaar 2

Triage module 7, les 5 DA2A

Insult 

Herhaling urineweginfecties (delier)

                                                                               A. Buitenhuis

Hoe ziet de les er uit? 

- Vragen uit de voorbereiding?

- Doornemen insult

- Oefenvragen met urgenties

- Herhaling urineweginfecties

- Huiswerk 

Voorbereiding

Heb je je voorbereid? 

Hoe heb je dit gedaan?

Zijn er vragen vanuit de voorbereiding? 

Vragen inventariseren - na afloop evalueren of dit voldoende aan bod is gekomen

Insult

Wat komt er in je op wanneer
je denkt aan het begrip
insult?

Insult: plotselinge bewusteloosheid gepaard gaande met trekkingen, vaak met tongbeet, schuim op de mond en urineverlies. Duurt enkele minuten

Wat is een insult

Toeval met verminderd bewustzijn en stuiptrekkingen; wordt gevaarlijk als het lang duurt; altijd aan hypoglykemie denken.

advies bij een insult:

Insult

Als patiënt niet ligt, zo snel mogelijk neerleggen. Stop niets in zijn mond. Voorkom dat patiënt zich bezeert. Als de trekkingen verminderen of stoppen en patiënt is nog bewusteloos: bij voorkeur in stabiele zijligging leggen.

Hypoglykemie

Klachten zijn honger, hoofdpijn, angst, trillen, zweten, verwardheid. Bewusteloosheid kan optreden. Oorzaken van te lage waarden zijn een overdosering insuline of tabletten of, bij normaal gebruik van tabletten of insuline, te weinig voedselopname en/of overmatige lichamelijke inspanning. Soms is opname nodig voor observatie. Met name voor patiënten die tabletten gebruiken voor de diabetes.

 De hypoglykemie kan dan terugkomen. Een bewusteloze patiënt die niets kan eten, moet snel een injectie met glucagon of glucose krijgen. Spoed is vereist, omdat bewusteloosheid door een te lage glucosespiegel in korte tijd tot hersenbeschadiging en de dood kan leiden.

Oorzaken van een insult

Oorzaken van een insult kunnen zijn:

- Epilepsie 

- Koortsstuip

- Schedeltrauma

- BRUE

- Alcohol/drugs gebruik 

Epilepsie: aandoening van de hersenen waarbij aanvallen optreden

Koortsstuip: (6 mnd-5 jaar) Begin van koortsperiode, als temp snel oploopt. - trekkingen van armen/benen - enkele minuten

Schedeltrauma: insult bij recent schedeltrauma kan op hersenschade duiden

BRUE (Brief Resolved Unexplained Event)

BRUE (voorheen bekend als ALTE) is een gebeurtenis bij een kind onder het jaar, omschreven door aanwezigen als van korte duur (< 1 min) met één of meer van de volgende symptomen:

cyanose of bleekheid

afwezige, verminderde of onregelmatige ademhaling

verandering in spierspanning

verandering in bewustzijn.

Hierna heeft het kind geen ziekteverschijnselen meer en is het weer als vanouds.

Een zeer bedreigend ogende situatie, waarbij de ouder of verzorger ervan overtuigd is dat het kindje zal overlijden als er niet meteen iets wordt gedaan. Is reden voor een consult bij de kinderarts.

Alcohol/drugs: bij verschillende soorten drugs of overmatig alcoholgebruik kunnen er ook insulten optreden

triagewijzer.nhg.org

We nemen de triagewijzer door

Oefenen met urgenties

Sluit je boek en/of digitale versie van de triagewijzer

Probeer uit je hoofd antwoord te geven op de vragen

Kun je de urgenties plaatsen? 

Welke urgentie zet je in?
Man (39) heeft zojuist een insult gehad, duurde enkele minuten (trekkingen, schuim op mond) Niet bekend met epilepsie. Insult is nu voorbij. Geen drugs/alcohol gebruikt.

1. U1
2. U2
3. U3
4. U4

U2, niet bekend met epilepsie, insult voorbij. Spoed is geboden 

Wat valt er onder een U1 urgentie bij insult?

1. Recent schedeltrauma (korter dan 2 weken)
2. Koortsstuip, stuip voorbij leeftijd < 6 mnd
3. Recidiverend insult
4. Vermoeden koortsstuip en nog steeds aan de gang

Alle andere antwoorden zijn U2 urgentie

Bij een insult moet je als volgt handelen:
'Leg patiënt neer, stop iets in zijn/haar mond. Voorkom dat patiënt zich kan bezeren. Wanneer patiënt na trekkingen nog bewusteloos is: stabiele zijligging'

1. Juist
2. Onjuist

Onjuist, je mag niets in de mond van de patiënt stoppen. (dit werd vroeger wel gedaan) 

Urinewegproblemen

Waar denk jij aan bij een blaasontsteking?

Klachten

Hoe ontstaat een blaasontsteking?

Een blaasontsteking komt door bacteriën.

Bacteriën komen via de plasbuis in de blaas.

Ze gaan aan de binnenkant van de blaas vastzitten. Die gaat ontsteken.

Vaak is het de bacterie die bij iedereen in de darm leeft. Deze zit ook rond de anus en de plasbuis.

Ongecompliceerde/gecompliceerd

Wat betekent een ongecompliceerde urineweginfectie (UWI)?

Wanneer is een UWI niet ongecompliceerd?

Zorg dat je dit verschil goed kent

Ongecompliceerd:

Niet zwangere vrouwen, boven de 12 jaar, zonder koorts!

Gecompliceerd:

Patiënten met een UWI die gepaard gaat met 

- koorts. Of UWI bij 

- mannen, 

- zwangeren, 

- kinderen  <12 jaar en patiënten met - afwijkingen aan de nieren of urinewegen, met een 

- verminderde weerstand (onder wie diabeten) of 

- een verblijfskatheter.

Gecompliceerde UWI/Risicogroepen	Ongecompliceerde UWI
Mannen	Vrouwen (niet zwanger, zonder koorts)
Kinderen tot 12 jaar
Zwangeren
Verminderde weerstand (bv. Diabetes, Blaas-of Nierziekte)
Verblijfscatheter
Koorts

Gecompliceerde urineweginfectie moet altijd gezien worden op het spreekuur!

We nemen de urgenties samen door

• Waarom je deze bepaalde vragen stelt uit je Triagewijzer
  

• Je begrijpt de criteria van urinewegproblemen

Op de volgende sheet:

• Je weet de adviezen 
• Je weet de goede vangnetten te geven

GA VANUIT HET BOEK VRAAG VOOR VRAAG BIJ LANGS!

- Koude rilling - wat was dat ook alweer? Wat zou er aan de hand kunnen zijn? (urosepsis/nierbekkenontsteking)

- Buikpijn - hevig - koliekpijn/flankpijn (nierbekkenontsteking/niersteen)

- Koorts - nierbekkenontsteking

- Katheter - wat is dat? Via plasbuis of via buikwand? Verschil? Ook verschil in urgentie....waarom?

- Neurologische aandoening met afwijkende blaasfunctie

- Anatomische afwijking

- Bloed in urine - hematurie

- Wanneer voor het laatst geplast? - urineretentie

- Jeuk en afscheiding - SOA

Adviezen en vangnet UWI

- Wat moet je wel/niet doen bij een blaasontsteking?

- Wanneer contact opnemen?

Adviezen:

- Veel drinken

- Plassen niet uitstellen

- Goed uitplassen

- Goed afvegen (van voor naar achter)

- Direct plassen na seksueel contact

- PCM 

- Bij afwachtende klachten (zonder

   kuur)  na 1 week niet minder graag

   contact.

- Gebruik geen zaad-dodend glijmiddel

   bij het vrijen.

Cranberry of vitamine C slikken helpt niet als je een blaasontsteking hebt.

 Contact opnemen bij:

koorts, bloederige  urine of hevige pijn. 

•bij klachten na afloop van de kuur;

•bij ongecompliceerde UWI zonder verbetering na twee dagen;

•na driemaal een ongecompliceerde UWI in een jaar.

Tussentijdse adviezen:

Buikpijn volwassene zeer urgent: 

niet eten, niet drinken, geen pijnstillers.

Is de patiënt bleek en klam, zweet hij of gaat hij flauwvallen: voorzichtig laten liggen in voor de patiënt comfortabele houding.

Buikpijn volwassene, urgent: 

neem de temperatuur op. Eet en drink niet. Vang urine op.

 Buikpijn kind: 

neem de temperatuur op. Niet eten of drinken. Vang de urine op

Medicatie bij een ongecompliceerde UWI

1ste keuze	..........................
2de keuze	.........................
3de keuze	.........................

Medicatieadvies bij ongecompliceerde urineweginfectie (UWI)

 

Nitrofurantoïne 2 dd 100 mg retard of 4 dd 50 mg, 5 dagen; 

tweede keus fosfomycine eenmalig 3 gram; 

derde keus trimethoprim 1 dd 300 mg, 3 dagen.

Urine opvangen

Hoe kun je aan een patiënt uitleggen via de telefoon hoe hij/zij urine op moet vangen/bewaren?

Al bij MTH praktijk gehad over midstream urine? 

In welke bewoording kun je dit aan de telefoon uitleggen?

Hoe/waar bewaar je de urine en hoe lang?

Ochtendurine of maakt dat niet uit? 

Hoe vang je bij een kindje de plas op? 

urine altijd binnen twee uur onderzocht worden of maximaal 24 uur in de koelkast bewaard zijn. Bewaren in een koelkast doet de bacteriegroei namelijk verminderen.

De thuiszorg belt over Dhr. Gerrits (82 jaar) Hij geeft aan dat hij veel aandrang heeft om te plassen, maar dat hij al sinds gisteravond niet meer heeft kunnen plassen. Heeft veel pijn (Pijnscore 8). Wat doe je?

1. Je plant een afspraak binnen een uur i.v.m. urineretentie
2. Je plant een afspraak binnen een uur i.v.m. hematurie
3. Je plant een afspraak binnen enkele uren i.v.m. urineretentie
4. Je plant een afspraak binnen enkele uren i.v.m. hematurie

Dit klinkt als urineretentie - U3 urgentie zonder buikpijn 

Met matige of zelfs hevige buikpijn U2

Petra belt naar de praktijk. Ze heeft plasklachten; het plassen doet een beetje pijn (branderig) ook heeft ze wat vaginale afscheiding. Ze heeft dit nog niet eerder gehad. Welke urgentie zet jij in?

1. U2
2. U3
3. U4
4. U5

U4, Petra moet even gezien worden op het spreekuur. Het kan zijn dat ze een vaginale schimmelinfectie heeft of een SOA

De suprapubische katheter van meneer Willaars is er zojuist per ongeluk uit gegaan. Hij belt naar de praktijk om te vragen wat hij het beste kan doen. Wat adviseer je meneer?

1. Dhr. mag dit even aankijken
2. Je belt een ambulance voor meneer
3. Je laat meneer binnen enkele uren naar de praktijk komen
4. Je maakt een afspraak met urgentie U2

U2 - SP katheter verstopt of gesneuveld 

Moet snel worden teruggeplaatst - groot infectie gevaar + kans op dichtgroeien van de opening

Aan de slag!

Speel de door jou geschreven casussen uit met een klasgenoot. 

Bij voldoende tijd; goed om ook casussen uit te spelen. 

Denk aan je leerdoel (n.a.v. feedback midiproeve) 

Geef elkaar gericht feedback

Maak het elkaar niet te makkelijk

Vul ook een SOEP formulier in

Denk aan een emotie

Volgende week

Het onderwerp is: 

• Hoofdpijn. Bereid je goed voor
• Maak Medilect betreft hoofdpijn, heb je de onderwerpen van afgelopen weken klaar? 
• Casus schrijven: maak 2 casussen over hoofdpijn en neem deze mee de 

       les in